Dyskusja między przedstawicielami neoklasycznej wizji funkcjonowania gospodarki a ich oponentami reprezentującymi kierunek instytucjonalny nie słabnie. Fundament tej dyskusji stanowi przekonanie ekonomistów instytucjonalnych, że instytucje są wpisane w istnienie człowieka i społeczeństwa, stanowiąc łącznik między przeszłością, teraźniejszością i przyszłością.
Monografia stanowi zbiór tekstów dotyczących zarówno samej ekonomii instytucjonalnej, jak i stosowania jej aparatu badawczego do analizy różnorodnego typu zjawisk realnej sfery gospodarki. Celem publikacji jest prezentacja efektów badań uczestników trzeciej konferencji z cyklu "Instytucje w teorii i praktyce", która odbyła się w 2019 r.
w Poznaniu. Monografia składa się z trzech części. Pierwszą z nich, zatytułowaną „Problemy badań nad instytucjami", tworzą rozważania dotyczące następujących zagadnień: idealizacja w ekonomii, rola języka w budowaniu dyscypliny naukowej, świeże trendy w ekonomii, koszty transakcyjne oraz znaczenie instytucji w zjawisku asymetrii między stronami.
Drugą część monografii, pod nazwą „Rola instytucji w rozwoju państw i regionów", stanowią teksty obejmujące zagadnienia ładu społeczno-gospodarczego w koncepcji Keynesa, instytucjonalnych determinant rozwoju gospodarczego Norwegii, populizmu w krajach europejskich, znaczenia instytucji rynku pracy, polityki migracyjnej w ujęciu instytucjonalnym, zmian jakościowych instytucji.
Trzecia część monografii, „Instytucje a rozwój przedsiębiorczości", obejmuje opracowania dotyczące relacji fundacji korporacyjnych i przedsiębiorstw założycielskich stwarzających nową przestrzeń instytucjonalną, instytucjonalnych ram rozwoju przedsiębiorczości w nowej gospodarce oraz wpływu instytucji nieformalnych na postępowość przedsiębiorstw.
Zagadnienia prezentowane w monografii mogą stanowić inspirację do dalszych poszukiwań, ocen i analiz w obszarze ekonomii instytucjonalnej.