Naprawić rzeczpospolitą. postulaty szlacheckie z lat 1533-1570 (Uniwersytet Jana Kochanowskiego)

Praca stanowi pierwszy w literaturze przedmiotu katalog żądań szlacheckich z lat 1533-1570, zgłaszanych przez przedstawicieli ruchu politycznego nazywanego w literaturze przedmiotu ruchem egzekucyjnym.

Dezyderaty pogrupowane zostały przedmiotowo, według poruszanych kwestii, omówione i wyjaśnione, tym samym wypełniona zostaje wyraźna luka w wiedzy o XVI- wiecznej Polsce, gdyż dotychczas postulatami tymi zajmowano się dość fragmentarycznie, nie starając się o całościową ich analizę.

W ramach ruchu egzekucyjnego część szlachty próbowała usprawnić funkcjonowanie Rzeczypospolitej rozumianej jako szlacheckie „dobro wspólne", w przekonaniu, iż dzięki tym staraniom państwo rozkwitnie w swej potędze.

Tematyka postulatów jest niezwykle różnorodna, egzekucjoniści zajmowali się bowiem wszystkim co znaczne dla nich samym, a zatem również, w ich mniemaniu, dla całej Rzeczpospolitej. Podczas posiedzeń Sejmu czy w instrukcjach poselskich płynnie przechodzili więc od zagadnienia do zagadnienia - od spraw związanych z miejscem i terminem obrad Sejmu, przez bezpieczeństwo, do kwestii związanych z wywozem koni czy skór.

Na podstawie treści postulatów, ich częstotliwości i ewolucji wyraźnie widać krystalizację szlacheckiego programu naprawy państwa. Struktura Praca liczy 361 strony. Składa się z dwóch rozdziałów z których jeden dzieli się na dwie części.

wyekwipowana została w tabele ilustrujące częstotliwość pokazujenia danego postulatu. Bibliografia mieści 30 źródeł i 314 opracowań.