Ambiwalencja i opór. nauczyciele i studenci wobec szkoły

Przedmiotem niniejszej pracy jest związek ambiwalencji postaw z przejawianiem się oporu względem instytucji edukacyjnej. Szkoła wraz z typowymi dla niej zjawiskami i relacjami społecznymi jest tym typem instytucji, z którym niewiele kto nie zetknął się w przebiegu własnej historii doświadczeń, a zatem niewiele kto nie ma ukonstytuowanych postaw wobec szkoły i szkolnego środowiska.

Poza tym, jak każda organizacja społeczna, ma ona określone cele i funkcje, w związku z którymi formułuje wymogi i kryteria wobec jednostek w niej uczestniczących. Może to pozostawać w konflikcie z ich jednostkowymi interesami i powodować opór.

Jednak postawa tych uczestników wobec źródła wymagań czy nacisków, która towarzyszy sprzeciwianiu się, nie musi przebiegać zgodnie z kierunkiem negatywnych przeżyć związanych z samym oporem. Może być bowiem zależna od wielu innych czynników i w wyniku czego rozwijać się w ambiwalentną postać.

Dzieje się tak wyjątkowo wtedy, gdy uczestnictwo w tej instytucji jest dobrowolne, np. W przypadku nauczycieli, kandydatów do tego zawodu czy w ogóle studentów szkół wyższych. [...] Prezentowane w pracy badania skoncentrowane są w głównej mierze na analizie relacji zachodzącej między instytucją edukacyjną a funkcjonującą w jej ramach jednostką.

Ich przedmiotem jest więc, używając określenia Joanny Rutkowiak (2009), opór w aspekcie instytucjonalno-interakcyjnym (Ze Wstępu).