Cena odmowy. opór żydowskiego więźnia politycznego wobec sowietów 1939-1949

Te wspomnienia przeczą wielu stereotypom na temat postawy Żydów w trakcie II wojny światowej. Mówią też niewygodną prawdę o polskim antysemityzmie, odsłaniają napięcia polsko--ukraińskie,przede wszystkim pokazują okrucieństwo Sowietów wobec podbitych narodów: Polaków, Ukraińców, Żydów.

Po wejściu wojsk sowieckich na Kresy Wschodnie, jak pisze Salomon Leder: „całe życie stało się w treści i formie wulgarne, nieznośne". A wszelki opór skutkował utratą życia albo co najmniej wolności.

Barbarzyński najazd Rosji na Ukrainę rozpoczęty 24 lutego 2022 potwierdził niestety tragiczną aktualność przesłania Autora tu i teraz. Przeprowadzone niedawno „referenda" w Chersoniu, Zaporożu i innych miastach Ukrainy posiadające sankcjonować aneksję tych terytoriów poprzez Rosję jako żywo przypominają opisy działań władz sowieckich we Lwowie w 1939 roku.

Apologetyka stalinizmu doprowadziła we współczesnej Rosji do analogicznej pogardy dla praw człowieka jako jednostki i instrumentalnego używania prawa do sankcjonowania bezprawia jak te, o których pisał dr Leder w odniesieniu do lat 40.

XX wieku. Rzeczywistość, jaką widzimy 80 lat później w Europie, niestety potwierdza, iż świadectwa takie jak niniejsza relacja są potrzebne dzisiaj bardziej niżeli kiedykolwiek.