Jedyne polskie wydanie pierwszego tekstu doskonałej biografii Leonarda da Vinci wybitnego francuskiego naukowca. Jest to pierwsza w historii tak znaczna i staranna biografia geniusza renesansu napisana piórem wybitnego znawcy tematu.
Eugène Müntz był członkiem prestiżowego Institut de France, profesorem i kustoszem kolekcji muzealnej w École des Beaux-Arts, gdzie wykładał od 1885 do 1893 roku. Był specjalistą w zakresie włoskiej epoki renesansu.
W 1893 r. Został członkiem Académie des Inscriptions et Belles-Lettres,a w 1898 r. Został wybrany na prezydenta Société de l’histoire de Paris et de l’Île-de-France. OD AUTORA: Nie ma w annałach sztuki i nauki bardziej znamienitego nazwiska niż Leonardo da Vinci.
Jednak ten wybitny geniusz wciąż nie doczekał się biografii, która ukazałaby jego postać w całej nieskończonej różnorakości. Ogromna większość jego rysunków nigdy nie doczekała się reprodukcji. Żaden krytyk choćby nie próbował skatalogować i sklasyfikować tych arcydzieł wybitnego smaku i wyczucia.
To właśnie do tej części mojego zadania zabrałem się w pierwszej kolejności. Pośród innych rezultatów mogę dzisiaj zaoferować szerokiej publiczności pierwszy opisowy i krytyczny katalog nieporównywalnej z niczym linii rysunków.
Wśród wielu wcześniejszych tomów poświęconych Leonardowi studenci na próżno będą szukać szczegółów dotyczących genezy jego obrazów i cyklu, przez który każdy z nich przeszedł od pierwotnego szkicu do ostatecznej formy.
Leonardo, jak wykazały moje badania, osiągnął doskonałość tylko dzięki nieprzeciętnej pracowitości. To właśnie dlatego, że jego prace przygotowawcze zostały wyprodukowane z taką drobiazgowością, z takim żarliwym pragnieniem doskonałości, Madonna wśród skał, Mona Lisa (patrz tom II – Leonardo da Vinci – Artysta, Myśliciel, Człowiek Nauki) i Święta Anna są tak pełne życia i wyrazu.
głównie należało dokonać podsumowania i analizy rękopisów naukowych, literackich i artystycznych, których kompletną publikację rozpoczęli w naszym pokoleniu tacy badacze jak Richter, Charles Ravaisson-Mollien, Beltrami, Ludwig, Sabachnikoff i Rouveyre i członkowie rzymskiej Akademii „Lincei".
Dzięki metodycznemu zbadaniu tych rękopisów mistrza udało mi się, jak sądzę, głębiej aniżeli moim poprzednikom wniknąć w życie wewnętrzne mojego bohatera. Na szczególną uwagę czytelników zasługują rozdziały poświęcone stosunkowi Leonarda do wiedzy tajemnej, jego działalności literackiej, przekonaniom religijnym i zasadom moralnym oraz studiom nad modelami antycznymi, które – jak się okaże – zostaną tutaj szeroko omówione.
Starałem się jeszcze odtworzyć obraz społeczeństwa, w którym mistrz żył i pracował, a zwłaszcza mediolański dwor Lodovica il Moro (Ludwika Sforzy zwanego „Gronostajem") w Mediolanie, będący niebanalnymi wpływowym centrum kulturalnym, które w najwyższym stopniu przyczyniło się do rozwoju włoskiego renesansu.
Długi okres zbierania danych umożliwił mi ukazanie nowego znaczenia niejednego obrazu i rysunku, wyznaczonie prawdziwego sensu wielu odręcznych notatek mistrza. Nie pochlebiam sobie jednak, iż udało mi się rozwiązać wszystkie problemy.
Przedsięwzięcie takie jak to, któremu się poświęciłem, wymaga współpracy całego pokolenia badaczy. Jednostkowy wysiłek nie mógłby starczyć. Mogę jednak stwierdzić przynajmniej tyle, że z uwagą i pewną dozą uprzejmości rozważałem nawet takie poglądy, których nie mogę podzielać, a to powinno mi zapewnić u czytelników pewne względy.
Pozostaje mi miły obowiązek podziękowania licznym przyjaciołom i korespondentom, którzy byli na tyle dobrzy, żeby pomóc mi podczas moich długich i żmudnych badań. Jest ich zbyt wielu, żeby wymieniać ich tutaj każdego z osobna, lecz starałem się w miarę możliwości zaznaczyć mój dług wdzięczności wobec nich w głównej części tej książki.
EUGÈNE MÜNTZ Paryż, październik 1898