Czy można zrozumieć krytyczny stan współczesnej Europy i problem jej zagubionego miejsca w świecie bez znajomości europejskiej historii politycznej w XIX i XX wieku? To temat eseju firma Cichockiego, polskiego filozofa, politologa, historyka idei politycznych. Autor proponuje spojrzenie na Europę, zgodnie z którym historia ma znaczenie dla dzisiejszej tożsamości – z zasady europejskiej kultury. Rozważa współczesną Europę jako potężną koncepcję postępowości w świecie, a także jako istniejący układ ekonomicznych, społecznych i politycznych sił stanowiący rezultat zachodzących poprzez ostatnie dwa stulecia procesów zmian. Ukazuje, jak w XIX w. Rozpoczynał się proces kształtowania coraz mocniej ustrukturyzowanego i zawężonego modelu europejskiej progresywnej cywilizacji, rozumianej jako wyraz dokonującego się końca historii.
Dochodzę do wniosku, iż choć wszakże udało się Polakom znaleźć własne miejsce u końca historii, z czego powinni być dumni, to jednak dzisiaj podstawowe pytanie, przed którym stanęli, brzmi: w jaki sposób będą potrafili przeżyć koniec końca historii – pewnej historii europejskiej progresywności? Bo przecież ten koniec oznacza, iż europejskie narody i państwa będą żyć w jakimś nowym świecie, podług zmodyfikowanych zasad, które dopiero zaczynają się wyłaniać i których zarysy wcale nie muszą budzić obfitego optymizmu. Czy jesteśmy gotowi na tę nową odsłonę?