Tematem utworu „ Pałac i rudera ” są tragiczne losy ludzkie, spowodowane w szerokiej części zderzeniem z wczesnokapitalistyczną gospodarką. Zachodzące zjawiska społeczno-gospodarcze Prus poddaje wnikliwej ocenie i analizie. Demonstruje jałowość życia zamkniętego w swym świecie ziemiaństwa.