Fenomen kulturowy Żydówek aszkenazyjskich - autorek, tłumaczek i redaktorek modlitewników dla kobiet

W książce został opisany fenomen Żydówek aszkenazyjskich, autorek, tłumaczek i redaktorek modlitewników (II poł. XIX–I poł. XX wieku). Modlitewniki stanowią nieodzowne medium, artefakty, towarzyszące Żydówkom w życiu bez względu na język, miejsce i czas wydań.

Modlitwy odzwierciedlają potrzeby duchowe pań, petryfikują konwencjonalne wzorce religijne, zwłaszcza ideał pobożnej Żydówki. Twórczynie literatury religijnej przełamują jednak stereotyp pań przypisanych tylko do przestrzeni prywatnej.

W wielojęzycznym korpusie analizowanych tekstów najwięcej jest zbiorów niemieckojęzycznych, nieliczne po angielsku, polsku i węgiersku. Jednocześnie dzieła te, jak i ich twórczynie, przekraczają granice Europy Środkowo-Wschodniej i wąsko rozumianego Aszkenazu.

Agata Rybińska Praca wychodzi naprzeciw oczekiwaniom środowisk naukowych, zainteresowanych badaniami nad życiem religijnym żydowskich pań. Poświęcono ją przedstawieniu postaci autorek modlitewników, a także samych tekstów, powstałych w okresie od XIX do połowy XX wieku w kręgu tradycji aszkenazyjskiej.

[…] gromadzi udaną, pogłębioną analizę i naukową refleksję nad obecnością pań w tradycji piśmiennictwa religijnego Żydów. […] Ma znaczne walory poznawcze, a tym samym zasługuje na uznanie. Stanowi bowiem pierwszą pracę monograficzną, w której w wyżej wspomnianych ramach chronologicznych analizowana jest wielojęzyczna (nie zaś żydowskojęzyczna) grupa tekstów religijnych dla kobiet, wykonanych przez kobiety.

Tak oryginalny koncept pozwala na całościowe ujęcie tematu. Fragment recenzji dr hab. Anny Jakimyszyn-Gadochy (UJ)