Hermeneutyka pejzażu. O topografii artystycznej Karla Schmidta-Rottluffa

Niniejsze opracowanie – pierwsze monograficzne w języku polskim – jest próbą hermeneutyczno-topograficznego ujęcia twórczości Karla Schimdta-Rottluffa, a przede wszystkim jego pejzaży, dla których kluczową rolę odegrały pobyty malarza na Pomorzu, w tym w miejscach aktualnie należących do Polski.

Wpływ na zarys książki i metodologię wywarły m.in. Koncepcje ikoniki Maxa Imdahla i hermeneutyki obrazu Gottfrieda Boehma. Dzieło współzałożyciela grupy Die Brücke ujęte jest tu w szerokim kontekście historycznym, widocznym zwłaszcza w czasach nazizmu, lecz obejmującym również historię recepcji dzieł i politycznej postawy twórcy, wraz z oceną współczesną, niekiedy krytyczną wobec poprzednich.

W takim znaczeniu opowieść o obrazach, uwzględniająca okoliczności ich powstania i dynamikę recepcji, jest opowieścią o historii. Autorka podjęła wyjątkowo ambitną próbę pogodzenia zdobyczy współczesnej metodologii historii sztuki z wypracowanymi przez nią konwencjonalnymi metodami analizy dzieła opartymi zwykle na rozpatrywaniu jego formy wizualnej, u źródeł którego zawiera się bezpośredni kontakt z solidnym, wizualnym przedmiotem, wytworem ręki i wyobraźni artysty (…) Ważnym interpretacyjnym przesłaniem obecnym na wielu kartach recenzowanego tekstu są dodatkowo związki prac Schmidta-Rottluffa z niemieckim malarstwem romantycznym uosabianym przeważnie poprzez Caspara Davida Friedricha z estetycznymi postulatami Fryderyka Nietzschego.

Prof. Dr hab. Waldemar Okoń Dr hab. Elżbieta Kal – historyczka sztuki, profesor Uniwersytetu Pomorskiego w Słupsku; zajmuje się sztuką współczesną, istotnie relacjami sztuki i polityki, a także wymianą form artystycznych oraz sztuką na Pomorzu.

Autorka monografii: Lębork, z kolekcji Pomorze w Zabytkach Sztuki, Otto Freundlich: pomiędzy istnieniem i niebytem. Szkic monografii, Malarstwo gdańskie 1945–1959. Ludzie, słowa i obrazy, „Tego się nie krytykuje, na kogo się nie liczy".

Polska krytyka artystyczna okresu realizmu socjalistycznego, Ustka dawno, dawniej i dziś. Architektura i urbanistyka, Wernakularyzm i neowernakularyzm w sztuce, literaturze i myśli o sztuce (redakcja), Jackiewicz (współredakcja).