Na książkę "Osobowości i osobliwości. Z życia literackiego współczesnej Częstochowy" składa się 9 esejów dotykających zjawisk, których cechą wspólną jest skończoność. Autor pisze bowiem o twórcach już nieżyjących (Edmund Łągiewka, Waldemar M.
Gaiński, Tadeusz Gierymski i Władysław Edward Piekarski), częstochowskim okresie w życiu i twórczości nieprzeciętnej poetki Elżbiety Cichli-Czarniawskiej (od 1983 roku mieszkającej w Lublinie), wreszcie o Grupie Literackiej "Lit-Ars" (1986-1989), "Częstochowskich Czwartkach Literackich" (1993-1994), rubrykach poetyckich prowadzonych poprzez Tadeusza Gierymskiego i Waldemara M.
Gaińskiego w prasie regionalnej ("Dziennik Częstochowski. 24 Godziny", "Gazeta Częstochowska") w I połowie lat 90. Ubiegłego wieku. Dwaj ostatni poeci-redaktorzy to osobne wyspy świadomości twórczej: Tadeusz Gierymski – bardziej delikatny, potrafił z czułą ironią krytykować, natomiast Waldemar M.
Gaiński jawił się jako zoil, czyli krytyk zjadliwy, oceniający na głos, bez znieczulenia, prosto w oczy i serce. Na pytanie "Dlaczego tak bliska jest Ci przeszłość literacka Częstochowy, ta swoista współczesność oddalona?", Arkadiusz Frania odpowiada: "Utrwalam przeszłość, bo hołduję zasadzie, iż jeżeli zapomnimy o przeszłości, przyszłość zapomni o nas, a dla osób piszących być zapomnianym to niezbyt miła perspektywa.
Nie bez znaczenia jest także fakt, iż byłem uczestnikiem wyjątkowo wielu omawianych w książce przedsięwzięć artystycznych". Autor swoje teksty nazywa "esejami" z uwagi na pojemność tego gatunku, zezwalającą na łączenie rozmaitych sposobów ekspresji literackiej: wspomnienia, dygresje, analizy polonistyczne czy zestawienia statystyczne.
Powyższy opis pochodzi od wydawcy.