Plutopia. Atomowe miasta i nieznane katastrofy... - Kate Brown

To opowieść o dwóch miastach, w których wyprodukowano pluton. Oziorsk i Richland leżały po dwóch stronach żelaznej kurtyny. Powinno je dzielić wszystko, lecz jednak miały dużo wspólnego. W Richland nie było prywatnej własności, wolnego rynku ani władzy samorządowej.

Oziorsk oficjalnie nie istniał, próżno go szukać na mapach. W obu miastach obowiązywały restrykcje dotyczące poruszania się i pobytu. Lecz mieszkańcom to nie przeszkadzało. Wyborcy w Richland dwukrotnie odrzucili propozycję nadania ich miejscowości praw miejskich, samorządu i wolnego rynku.

Pod koniec lat dziewięćdziesiątych w Oziorsku dziewięćdziesiąt pięć procent wyborców opowiedziało się za utrzymaniem systemu przepustek, bramek i strażników. Osiedlano tam całe rodziny, którym zapewniano tanie mieszkania i wspaniałe szkoły.

Mieszkańcy wspominali, że nie musieli zamykać drzwi domów, dzieci były bezpieczne, sąsiedzi przyjaźni, bezrobocie, bieda i przestępczość nie występowały. O inwigilacji, tajnych informatorach czy podsłuchach nikt nie wspomina.

Tak jak o gigantycznym skażeniu środowiska. Tak wyglądała plutopia. Jedyne w swoim typu, odizolowane od świata miejscowości, które zaspokajały potrzeby powojennych społeczeństw Ameryki i Związku Radzieckiego.

Choć każdy słyszał o Czarnobylu, o Richland i Oziorsku tylko nieliczni. To nie dziwi, bo miejsca te ukrywano niczym tajne laboratoria z „Archiwum X”. Rosyjskie Ministerstwo Energii Atomowej nie udzieliło Kate Brown zgody na wjazd do Oziorska.

Oba miejsca do dziś objęte są zmową milczenia. Dużo spotkań z tymi, którzy zgodzili się mówić, odbyło się w okolicznościach godnych powieści sensacyjnej. Informacje przekazywano nerwowym szeptem i zaszyfrowanym językiem, a informatorzy odmawiali zgody, aby ich cytować.

Ci, którzy próbowali ujawnić prawdę o wypadkach i zagrożeniach dla zdrowia ludzi, byli inwigilowani, nękani, śledzeni i zastraszani równocześnie w USA, jak i w Rosji, nawet po zakończeniu zimnej wojny. Książka zdobyła dużo nagród: Nagrodę Amerykańskich Historyków im.

Ellisa W. Hawleya, Nagrodę Amerykańskiego Stowarzyszenia Historycznego im. Alberta J. Baveridge’a, Nagrodę Amerykańskiego Stowarzyszenia Historii Przyrodniczej im. George’a Perkinsa Marsha, Nagrodę Stowarzyszenia Nauk Słowiańskich, Wschodnioeuropejskich i Euroazjatyckich im.

Wayne’a S. Vucinicha, Nagrodę Heldt w kategorii najkorzystniejsza Książka Nauk Słowiańskich/Wschodnioeuropejskich/Euroazjatyckich Stowarzyszenia kobiet w Naukach Słowiańskich i Nagrodę im. Roberta G. Athearna.

Tytuł Plutopia atomowe miasta i nieznane katastrofy nuklearne wyd. 2 Autor Kate Brown Tłumacz Tomasz Bieroń Wydawnictwo Czarne EAN 9788380499034 ISBN 9788380499034 Kategoria Literatura\Literatura faktu linia Reportaż liczba stron 600 Format 13.3x21.5x4.2 cm Rok wydania 2019 Oprawa Twarda Wydanie 2 Waga 0.628 kg