Wynalazek nowoczesnego serca. Filozoficzne źródła współczesnego myślenia o emocjach

Tytuł Wynalazek innowacyjnego serca. Filozoficzne źródła współczesnego myślenia o emocjach Autor Karolina Wigura Język polski Wydawnictwo Scholar ISBN 978-83-65390-59-2 Rok wydania 2019 Warszawa Wydanie 1 liczba stron 300 Format pdf Spis treści Spis treści

Wstęp. Wynalazek progresywnego serca 11
Charakter XVII stulecia 12
XVII stulecie i emocje 13
Namiętności, afekty i emocje 15
Badania historyka idei  17
Struktura pracy  18
Podziękowania 20

Część I
Emocje jako przedmiot zainteresowania historyka idei
Rozdział pierwszy
Metodyka pracy 25
1. Historia idei  28
2. Historia emocji 42
3. Historia idei emocji  46
4. Analiza refleksji na temat emocji w filozofii konwencjonalnej  50
5. Literatura  56

Rozdział drugi
Podstawowe pojęcia i definicje  58
1. Definicja emocji 58
2. O kwestii metapojęcia 61
3. Tradycja, doktryna, paradygmat  63
4. Uwagi na temat wyboru i tłumaczenia terminów  64

Część II
Trzy tradycje myślenia o emocjach od starożytności po XVII stulecie.
zarys problematyki
Rozdział trzeci
Tradycja starożytna  71
1. Ukształtowanie się starożytnej tradycji myślenia o emocjach 72
2. Namiętności jako biernie odczuwane siły albo doznania 74
3. Pochodzenie namiętności u Platona i Arystotelesa 75
4. Doktryny postępowania z namiętnościami u Platona i Arystotelesa 80
5. Wymiar zbiorowy namiętności u Tukidydesa 83
6. Podsumowanie 85
Rozdział czwarty
Tradycja hellenistyczna   87
1. Narodziny hellenistycznej tradycji filozoficznej myślenia o emocjach 87
2. Podstawy fizyki i metafizyki u stoików. Nauka o człowieku 88
3. Rozum jako źródło namiętności   90
4. Dwie typologie emocji u stoików: namiętności i afekty   92
5. Alternatywna wersja tradycji hellenistycznej w filozofii epikurejskiej   94
6. Podsumowanie 98
Rozdział piąty
Tradycja scholastyczna  100
1. Pochodzenie emocji i ich rola w koncepcji antropologicznej św. Tomasza  101
2. Budowa duszy zmysłowej i umysłowej a struktura emocji  104
3. Typologie emocji. Namiętności i afekty  109
4. Doktryna progresywnania z namiętnościami  110
5. Podsumowanie 114

Część III
Emocje jako problem filozoficzny na przykładzie pism wybranych
myślicieli siedemnastowiecznych
Rozdział szósty
Geneza społeczno-polityczna i tło światopoglądowe zainteresowania
emocjami w XVII stuleciu. Najważniejsze aspekty 119
1. Powstanie nowożytnego państwa, społeczeństwo dworskie i nowa
emocjonalność 122
2. Upadek etosu rycerskiego jako przyczyna poszukiwania nowych filozoficzno-
-politycznych koncepcji emocji  125
3. Związek odczarowania świata z nowym rozumieniem pracy nad emocjami  127
4. Podstawy „nowej filozofii": stosunek do odziedziczonych tradycji,
nowe pytania i presja nowoczesnej nauki  130
5. Znaczenie programu jedności metody nauki dla refleksji o emocjach 134
6. Podsumowanie 137
Rozdział siódmy
René Descartes jako filozof emocji 139
1. Jedność duszy i pluralizm natury ludzkiej 141
2. Namiętności, emocje i inne pojęcia  144
2.1. Definicja namiętności duszy  144
2.2. Typologia namiętności u Descartes’a 146
2.3. Zastane tradycje: krytyka, przebudowanie, integracja  151
3. Emocje jako most łączący duszę i ciało  153
3.1. „Trzecia substancja"? 153
3.2. Emocje, władze poznawcze i dokonywanie osądów  157
4. Emocje i moralność  159
4.1. Definicja emocji wewnętrznych  159
4.2. Emocje intelektualne i dusza szlachetna 162
4.3. Doktryna progresywnania z emocjami: kształtowanie nawyków i trening
namiętności  164
5. Fizjologiczne aspekty emocji 165
6. Podsumowanie 167
Rozdział ósmy
Thomas Hobbes jako filozof namiętności  171
1. Pierwsza definicja natury ludzkiej: materializm i mechanika 174
2. Definicja namiętności 177
2.1. Namiętności jako myśli wywołane poruszeniami ciała  177
2.2. Namiętności jako pożądanie mocy 181
3. Typologia namiętności  183
4. Rozmiar zbiorowy koncepcji namiętności Hobbesa  187
5. Druga definicja natury ludzkiej: sztuka i polityka  189
6. Doktryna progresywnania z namiętnościami  192
6.1. Strach, śmierć i cierpienie 192
6.2. Wygodne życie i zanik strachu  195
6.3. Strach wyprodukowany 196
7. Podsumowanie 198
Rozdział dziewiąty
Baruch Spinoza jako filozof afektów 200
1. Najważniejsze elementy światopoglądu Spinozjańskiego  202
1.1. Substancja, Bóg, Natura 203
1.2. Kondycja ludzka i wiedza pierwszego rodzaju 207
2. Afekty jako namiętności  209
2.1. Afekty jako efekt pożądania mocy. Conatus 209
2.2. Typologia afektów biernych 212
3. Afekty jako wzajemne przypasowanie 218
3.1. Naśladownictwo  218
3.2. Pragnienie wzajemności 219
4. Doktryna nowoczesnania z emocjami. Cnota jako stan emocjonalny 220
4.1. Wiedza drugiego i trzeciego typu 220
4.2. Afekty aktywne 223
5. Podsumowanie 224
Rozdział dziesiąty
Od zjawiska filozoficznego do fizjologicznego. Wybrane kontynuacje
wątków siedemnastowiecznej filozofii emocji w XVIII i XIX stuleciu  226
1. Kontynuacje dawnych tradycji: rozważania o namiętnościach w XVIII i XIX
stuleciu u wybranych myślicieli francuskich  228
1.1. Świeże oblicze doktryny dominującej namiętności  230
1.2. Początki doktryny przeciwstawiania interesów namiętnościom  233
1.3. Demokratyczny katalog namiętności i uczuć  236
2. Kierunek kontynuacji rozważań o emocjach na wybranych przykładach
brytyjskich  243
2.1. Przykłady użycia słowa „emocje" w XVIII i XIX stuleciu  243
2.2. Narodziny postępowego paradygmatu emocji w XIX stuleciu  244
3. Podsumowanie 248
Zakończenie. Etyka, kondycja ludzka i liberalizm. W czym może nam
pomóc historia idei emocji?  251
Kwestia pochodzenia emocji 253
Kwestia typologii emocji  257
Kwestia charakteru emocji 260
Kwestia roli emocji w rzeczywistości społeczno-politycznej  263
Bibliografia 270
Indeks nazwisk  290