Badanie aktywistów i działaczy Solidarności Rolników indywidualnych miało całościowy, nie lokalny charakter. Nasz projekt był pogłębionym badaniem jakościowym, jak mówią socjologowie. Opierał się na wywiadach indywidualnych i zbiorowych, będących specjalnym doświadczeniem także dla samych badaczy terenowych.
Mimo że w praktyce zebraliśmy ich kilkadziesiąt, staraliśmy się tak dobrać rozmówców, żeby móc stworzyć wizerunek całego ruchu Solidarności Rolników, powstałego z połączenia trzech niezależnych, lokalnych inicjatyw związkowych mieszkańców wsi.
Nasze badanie opisuje cykl tworzenia niezależnej organizacji związkowej przez pryzmat opowieści jej uczestników po wielu latach od tamtych wydarzeń. W związku z tym jest ono zarazem badaniem społecznej pamięci o zjawisku, które jako ruch Solidarności wpisało się nie tylko w polską historię, ale także w historię świata.
Dawne doświadczenie staraliśmy się skonfrontować z tym, co stwarza naszą współczesność. Niektórzy oceniają krytycznie, a może nazbyt krytycznie dorobek Polaków w latach po 1989 roku, ale większość tworzyw demonstruje na dodatek wielką zmianę, której doświadczyliśmy.
Analizujemy też przyczyny, dla których jest czasem tak źle osądzana. Mamy nadzieję, że to, co udało nam się utrwalić będzie służyło w przyszłości innym badaczom, w tym historykom, którzy w coraz obszerniejszym stopniu, wzorem socjologii, korzystają ze świadectw mówionej historii.
prof. Dr hab. Ireneusz Krzemiński W tomie publikują: Marcin Jóźko, Ireneusz Krzemiński, Krzysztof Martyniak, Wojciech Ogrodnik, Jowita Wiśniewska.