Pracujący w Sobiborze Żydzi nie chodzili w pasiakach, mieli do dyspozycji łaźnie, mogli zmieniać ubrania, odwiedzać się wzajemnie w barakach. Jednak zaprojektowany przez nazistów system był szczególnie dokładnie przemyślany. Sobibór był przecież obozem natychmiastowej, masowej zagłady. Niemcy nie mogli dopuścić do buntów ani przewrotów. Było ich tam zaledwie kilkunastu. Razem z ukraińskimi pomocnikami cała załoga obozu liczyła ok. 150 osób. W przeciwieństwie do więzionych tam ludzi (ok. 600) i setek tysięcy Żydów, którzy przywożeni byli codziennie z całej Europy, ekipa dowodząca obozem była w rzeczywistości niewielką grupką.
Dlatego też Niemcy zachowywali wszelkie środki ostrożności. Zrezygnowano z pasiaków aby stworzyć złudzenie zwyczajnego miejsca, niekojarzącego się z więzieniem, obozem i śmiercią. Więźniowie pracujący przy transportach musieli być czyści, schludni i zadbani, by nie wzbudzać podejrzeń wśród przybywających do obozu Żydów. Wejście do obozu otaczały kwiaty, a także domy z czerwonymi dachówkami, a naziści grzecznie przemawiali do osób z kolejnych transportów. Pozorowanie zostało przez Niemców opracowane do perfekcji.
Dla pomyślnego przeprowadzenia powstania ważne było, by nie wszyscy esesmani byli w tym czasie w obozie. Między innymi Franz Reichsleitner, Hubert Gomerski i głównie Gustav Wagner, jedni z najmocniej brutalnych esesmanów z Sobiboru byli w trakcie rewolty poza obozem. Zgodnie z szczegółowo obmyślonym planem więźniowie zabili dziesięciu esesmanów i dwóch wachmanów z Trawnik. O godzinie 16:55, zaraz po rutynowym apelu w obozie pierwszym, wybuchł bunt. Tylko nielicznie wyposażeni w zrabowaną broń więźniowie szturmem pod salwami karabinu rzucili się do ucieczki z obozu. Wielu z nich zmarło przy próbie przebicia się poprzez ogrodzenie i pole minowe. Niektórzy zbiegli więźniowie zostali wytropieni poprzez poszukujące ich oddziały i zamordowani. 60 więźniów przeżyło okres wojny w ukryciu albo wśród partyzantów.
Tytuł Sobibór. Bunt. Relacje więźniów uciekinierów z niemieckiego obozu zagłady w Sobiborze Autor Opracowanie zbiorowe Tłumacz Opracowanie zbiorowe Wydawnictwo Mireki EAN 9788365902405 ISBN 9788365902405 Kategoria Historia\Dzienniki, pamiętniki, wspomnienia liczba stron 352 Rok wydania 2021 Oprawa Miękka Wydanie 1