Historia rozwoju pojęcia woli od starożytności do xiii wieku (Nomos)

Książka jest rezultatem pracy zespołu badawczego realizującego w latach 2015–2018 projekt pod nazwą „Historia pojęcia woli od V do XIII wieku". Odpowiada zatem założeniom, kierunkom i wynikom badań prowadzonych w ramach tego projektu, koncentrującego się na badaniu myśli przeciętniewiecznej dotyczącej różnorodnych aspektów fenomenu wolicjonalności, lecz uwzględniającego również starożytną refleksję na rożne sposoby wprowadzającą w tę problematykę. Autorzy starają się w miarę precyzyjnie opisać i w sposób uporządkowany wyjaśnić kolejne fazy, rewolucyjne momenty i kluczowe problemy w ewolucji ludzkiego myślenia o woli. W swoich analizach odnoszą się do dynamiki ludzkiego działania, jego dobrowolności bądź niedobrowolności, usytuowania woli tak względem różnorodnej dziedziny unikalnych i niespecyficznych pragnień człowieka, jak ponadto względem innych aspektów jego życia umysłowego (zwłaszcza poznawczej aktywności intelektu), czy wreszcie względem, stanowiącej przedmiot wiary, determinującej mocy Boga. Specjalną uwagę poświęcają generującej liczne kontrowersje problematyce wolnego wyboru i wolności człowieka: jej warunkom możliwości, alternatywnym definicjom i charakterystykom czy jej związkom z teoretycznymi i użytecznymi rozstrzygnięciami w dziedzinie moralności. W tym zwłaszcza zakresie studium poświęcone przeciętniewiecznej antropologii może się okazać niezwykle atrakcyjne dla współczesnych czytelników, w tej historycznej opowieści rozpoznających niejeden własny problem.

Jan Kiełbasa

Książka daje wgląd w zagadnienie centralne przeciętniewiecznej antropologii scholastycznej, a nie błąka się po opłotkach, niebanalnych dla szczególnie już wąskiej grupy specjalistów od informacji autorów bądź problemów. (…) Temat relacji rozumu i woli jest swoistym evergreenem filozoficznym, który powinien zainteresować tak historyków myśli innych epok, jak filozofów całkiem współczesnych, którzy będą mogli dzięki książce skonfrontować się z korzeniami antropologii filozoficznej.

Z recenzji prof. Dr. Hab. Mikołaja Olszewskiego