Literatura grozi myśleniem, AZB/DL-ebwm/epub (Universitas)

Książka – swoiste edukacyjne credo autora – to efekt namysłu nad myśleniem jako aktywnością decydującą o conditio humana i nad sposobami odpowiedzialnego organizowania warunków uprawiania tej aktywności przez innych.

Ponieważ każdy człowiek, żyjąc, „wymyśla" nieszablonową o-powieść autobiograficzną i w ten sposób siebie tworzy, bezcenna w tym niezwykłym procesie, wyznaczanym datami narodzin i śmierci, może się okazać – zdaniem autora – literatura, czyli zbiór opowieści o doświadczeniach cudzych.

Opowieści, w których jako ludzie mamy szansę się przeglądać – choćby jeśli ta literatura, ze względu na swą specyfikę, grozi myśleniem. A raczej właśnie dlatego. Sprawdzony w wieloletniej praktyce i ze znawstwem opisany model edukacji humanistycznej – na miarę XXI wieku – bezapelacyjnie przeciwstawia się urzędowym schematom.

Propozycje zawarte w książce są i konkretne, i prekursorskie, a ich lektura powoduje niewątpliwą intelektualną przyjemność. Autor nadzwyczajnie zna literaturę i literaturoznawstwo, a prezentowane działania to droga do wolności, rozumienia świata, współpracy, zdolności wyrażania własnych poglądów, akceptacji różnicy i niezgody na myślenie upraszczające rzeczywistość.

Efekty są rewelacyjne, a przywoływane wypowiedzi licealistek i licealistów dowodzą, że taka podmiotowa edukacja to nie fantasmagoria, ale realna możliwość. Całość publikacji ujmuje stylistyczną swadą. Włączenie w narrację chwytów retorycznych, przechodzenie od żartu i ironii do tonu zdecydowanie poważniejszego, a zwykle niebanalne propozycje problemowych analiz zróżnicowanych współczesnych tekstów kultury (literatura, malarstwo, fotografia, rzeźba, mural itd.), a także utworów tworzących naszą wspólnotową pamięć – wszystko to powoduje, iż opisanymi w książce kwestiami zainteresują się niewątpliwie nie tylko nauczyciele i akademicy.

[Z recenzji prof. Dr hab. Marii Kwiatkowskiej-Ratajczak] Piotr Kołodziej – profesor Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie i dyrektor Instytutu Filologii Polskiej, doktor habilitowany, literaturoznawca, dydaktyk i nauczyciel języka polskiego w liceum (VIII PALO w Krakowie), dokąd zaprasza swoich studentów.

Interesuje się typowo interferencjami literatury i sztuk wizualnych (zwłaszcza malarstwa), jak jeszcze teorią i praktyką kształcenia (ujęcie antropologiczne) – jest współautorem koncepcji edukacji ogólnej i humanistycznej (m.in.

program i seria podręczników dla uczniów i nauczycieli To lubię!; książki: Pakt dla szkoły, 2011; Edukacja w czasach cyfrowej zarazy, 2016) oraz współtwórcą Teatru Interakcji (Szkolny Teatr Interakcji, 2016).

Opublikował kilkadziesiąt prac naukowych w kraju i za granicą, w tym m.in. Monografie Czas na obraz (2013) i Dwadzieścia pięć twarzy dziewczyny z perłą (2018).