Tabu w literaturze i sztuce. wczoraj i dziś (Universitas)

konwencjonalnie rozumiane tabu odsyła do dwóch kategorii: świętości i nieczystości. (…) Wszystko, co jest zaliczane do sfery sacrum, budzi równocześnie podziw i strach, jednakże to współistnienie dwóch skrajnie różnych emocji wyzwala (podświadomie albo nie) ciekawość. Jest ona podyktowana równocześnie chęcią odkrycia źródeł tabu, jak i weryfikacji rzeczywistej funkcji w społeczności, a w końcu – ewentualnych realnych konsekwencji jego złamania. Dziś, w dobie postępującej globalizacji i przełamywania kolejnych barier blokujących poznanie, następuje coraz częstsze odkrywanie, a potem znoszenie kolejnych sfer milczenia, przy jednoczesnej świadomości, że tabu jako takie nie zniknie. Będąc gwarantem ciągłości i spójności kultury, jest wręcz potrzebne. Problem polega tylko na tym, żeby nie było ono źródłem przemocy, opresji wobec człowieka, ani także jądrem poważnych problemów społecznych.

zgromadzone w tomie teksty są tego najkorzystniejszym dowodem. Zbiorowa refleksja międzynarodowej grupy naukowców pokazuje, iż przestrzenie kultury, które leżą w sferze ich zainteresowań, są nierzadko polem jeszcze niedostatecznie oswojonym, a poprzez to wartym dogłębnej penetracji. Dzięki współpracy badaczy z przeróżnych uniwersytetów udało się stworzyć książkę, która może stanowić doskonałe źródło danych na temat istoty, funkcji, metamorfoz i „wcieleń” usankcjonowanej na gruncie przeróżnych społeczności „zmowy milczenia”. Jednocześnie (biorąc pod uwagę dostatek i wielokierunkowość zaprezentowanych tu wyników badań) pozycja ta będzie cennym punktem wyjścia do bardziej sprofilowanych rozważań kolejnych badaczy zajmujących się literaturą i kulturą najróżniejszych epok.

Z recenzji dr hab. Aleksandry Zywert, prof. UAM

„Obszary zakazane”, stanowiąc immanentną część kultury ludzkiej, zmieniają się wraz z nią i prowokują do bezustannych reinterpretacji. Literatura i sztuka okazują się stanowczo czułym sejsmografem, precyzyjnie odnotowującym i w sobie właściwy sposób wyrażającym natężenie procesów tabuizacji i detabuizacji w danej społeczności. Niniejsza monografia jest próbą spojrzenia na te zagadnienia ze współczesnych perspektyw badawczych.

Od Redakcji