Książka jest zbiorem refleksji o przedmiocie i przeobrażeniach polskiej socjologii wsi, z którą identyfikowałem się przez blisko pół wieku mojej aktywności naukowej. Analizuję w niej stan samoświadomości dyscypliny w okresie ponad 250 lat rozwoju – od przełomu XVIII i XIX po drugą dekadę XXI wieku – penetrując jej rozmiar teoretyczno-metodologiczny, opisując nieustające zmagania z definiowaniem ustawicznie przeobrażającego się przedmiotu badań, jak jeszcze zawiadamiając wpływ na praktykę społeczną, rozumianą jako zaangażowanie w zmianę rzeczywistości wiejskiej, a także funkcjonowanie w strukturach akademickich.
Opracowanie stanowi swojego rodzaju hołd złożony najstarszej i chyba „najszlachetniejszej" z licznych subdyscyplin socjologii w przypadku, gdy ta desperacko walczy o przetrwanie.