Ulana – powieść romantyczna Józefa Ignacego Kraszewskiego z 1842 roku, zaliczana do grupy powieści ludowych. Uważana za jedną z najwybitniejszych i najciekawszych powieści polskiego romantyzmu, m.in. Ze względu na oryginalne ujęcie motywu miłości panicza i kobiety z ludu.
Tadeusz – młody, rozczarowany światowymi miłostkami i zepsutym towarzystwem złotej młodzieży panicz wraca na poleską wieś. Tu poznaje chłopkę – mającą męża i dzieci Ulanę, którą postrzega jako "kwiat wśród chwastów".
Zachwycony wiejską pięknością, tak rozmaitą od nienaturalnych, wyrachowanych pań obfitego świata, inicjuje nachodzić jej chatę, szukać okazji do spotkania i wymiany zdań. Ulana początkowo jest przerażona sytuacją i stara się go unikać, lecz wkrótce delikatny, wypieszczony, potrafiący spektakularnie mówić panicz, zupełnie inny od ludzi z jej otoczenia, inicjuje zawracać jej w głowie.
(http://pl.wikipedia.org/wiki/Ulana)