Hrabina cosel (Józef Ignacy Kraszewski)

Losy hrabiny Anny Cosel – jednej z najsłynniejszych królewskich metres, kochanki Augusta II konkretnego.

Władca zakochał się w Annie Cosel, kiedy była żoną jednego z jego ministrów. Produktywnie i bez skrupułów przeprowadził rozwód, chciał ją bowiem mieć na własność. Poprzez niemało lat hrabina królowała na jego dworze. Była wyjątkowo ustosunkowana i wpływowa. Jej silna pozycja nie odpowiadała jednak wielu ludziom z najbliższego otoczenia króla. Intrygami i plotkami doprowadzili do tego, że August odsunął ją od siebie, od dworu, a choćby od wspólnych dzieci. Ponieważ hrabina nie umiała pokornie zgodzić się na nowy romans Augusta, trafiła do więzienia. Została odcięta od rodziny, przyjaciół, towarzystwa...

Powieść wraz z „Brühlem” i „Z siedmioletniej” wojny kreuje tzw. „Trylogię Saską” Kraszewskiego i ma mocne podstawy historyczne. Na podstawie powieści powstał film i serial „ Hrabina Cosel ” w reżyserii Jerzego Antczaka, z Jadwigą Barańską w roli tytułowej.