Ustawa o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. komentarz (Wolters Kluwer Polska SA)

Tytuł Ustawa o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Komentarz Autorzy Anna Kościńska-Paszkowska, Bogdan Artymowicz, Krzysztof Subocz, Karol Szmaj, Maciej Tomczak Język polski Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska SA ISBN 978-83-8246-896-0 seria KOMENTARZE LEX Rok wydania 2021 ilość stron 860 Format pdf Spis treści Wykaz skrótów.............................................................................. 17

USTAWA z dnia 17 grudnia 2004 r. O odpowiedzialnościza naruszenie dyscypliny finansów publicznych................. 23

DZIAŁ I. Przepisy ogólne................................................................. 25

Art. 1. [Zakres użytkowania ustawy]...................................... 25

Art. 2. [Odesłanie do definicji określonych w ustawie

o finansach publicznych].......................................... 33

Art. 3. [Wyłączenie stosowania ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych]..... 38

Art. 3a. [Zasady przetwarzania danych osobowych w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów

publicznych]............................................................. 50

DZIAŁ II. Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych....................... 58

Rozdział 1. Zakres odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.................... 58

Art. 4. [Podmiotowy zakres odpowiedzialności].................. 58

Art. 4a. [Zakres podmiotowy odpowiedzialności za nieprawidłowości w gospodarowaniu środkami unijnymi albo zagranicznymi]..................................... 59

Art. 5. [Naruszenia w zakresie ustalania, pobierania, dochodzenia i umarzania należności]....................... 75

Art. 6. [Naruszenia w zakresie przekazywania dochodów]............................................................... 97

Art. 7. [Naruszenie polegające na przeznaczeniu dochodów uzyskiwanych poprzez jednostkę budżetową na jej wydatki].......................................................... 109

Art. 8. [Naruszenia związane z udzieleniem dotacji]............ 114

Art. 9. [Wydatkowanie dotacji niezgodnie z przeznaczeniem].................................................... 119

Art. 9a. [Naruszenie związane z subwencjami dla podmiotów szkolnictwa wyższego].................... 123

Art. 10. [Niezgodne z planem dokonanie zmian w budżecie albo planie finansowym]............................................ 126

Art. 11. [Przekroczenie zakresu upoważnienia do dokonywania wydatków].................................... 139

Art. 12. [Przeznaczenie środków z rezerwy na inny cel]......... 151

Art. 12a. [Zaciągnięcie zobowiązania w związku z realizacją polityki zdrowotnej].................................................. 156

Art. 13. [Naruszenia związane z gospodarowaniem środkami europejskimi]............................ 159

Art. 14. [Nieopłacenie składek i wpłat].................................. 170

Art. 15. [Zaciągnięcie zobowiązania bez upoważnienia lub z przekroczeniem jego zakresu].......................... 174

Art. 16. [Nieterminowe realizowanie zobowiązań].............. 181

Art. 17. [Przedmiotowy zakres odpowiedzialności za naruszenia w zakresie zamówień publicznych]......... 189

Art. 17a. [Naruszenia w zakresie umów koncesyjnych na roboty budowlane lub usługi].............................. 239

Art. 18. [Inwentaryzacja, sprawozdawczość]......................... 255

Art. 18a. [Zaniechanie prowadzenia audytu wewnętrznego]......................................................... 285

Art. 18b. [Odpowiedzialność za nienależyte realizowanie wstępnej kontroli przez Głównego Księgowego]...... 290

Art. 18c. [Niewykonanie albo nienależyte wykonanie kontroli zarządczej]................................................................ 299

Art. 18d. [wykorzystanie przepisów odrębnych]....................... 305

Rozdział 2. Zasady odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.................... 306

Art. 19. [Warunki odpowiedzialności – wina]........................ 306

Art. 20. [Odpowiedzialność w sytuacji niezgłoszenia sprzeciwu do uchwały]............................................. 320

Art. 21. [Czas naruszenia]...................................................... 321

Art. 22. (uchylony)................................................................. 323

Art. 23. [Brak świadomości naruszenia]................................. 323

Art. 24. [Zasada wykorzystywania ustawy względniejszej dla sprawcy]............................................................. 328

Art. 25. [Niezależność odpowiedzialności. Zawieszenie i umorzenie nowoczesnania]...................................... 335

Art. 26. [Wyłączenie odpowiedzialności – kwota mała]............................................................... 344

Art. 27. [Zdarzenie losowe].................................................... 354

Art. 28. [nieznaczna szkodliwość].............................................. 356

Art. 29. [Wyłączenie odpowiedzialności]............................... 362

Art. 30. [Odrębność odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych od odpowiedzialności odszkodowawczej]................ 364

Rozdział 3. Kary za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, a także ich rozmiar........................ 365

Art. 31. [rodzaje kar]............................................................. 365

Art. 32. [Skutki ukarania karą nagany lub karą pieniężną]..... 371

Art. 33. [Zasady rozmiaru kary].............................................. 374

Art. 34. [Kara zakazu pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi]................ 379

Art. 34a. [Dyrektywy wymiaru kary nagany i kary pieniężnej]................................................................ 381

Art. 35. [Upomnienie]............................................................ 385

Art. 36. [Odstąpienie od wymierzenia kary]........................... 388

Art. 37. [Kara łączna]............................................................. 395

Rozdział 4. Przedawnienie i zatarcie ukarania............................. 396

Art. 38. [Przedawnienie karalności]........................................ 396

Art. 39. [Przedawnienie wykonania kary]............................... 401

Art. 40. [Zatarcie ukarania z mocy prawa]............................. 401

Art. 41. [Zatarcie kary przed terminem]................................. 402

DZIAŁ III. Organy właściwe w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych................. 404

Rozdział 1. Organy orzekające w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych............. 404

Art. 42. [Organy orzekające].................................................. 404

Art. 43. [Skład komisji orzekającej]........................................ 406

Art. 44. [Obowiązki przewodniczącego i członków komisji]..................................................................... 408

Art. 44a. [Zapewnienie jednolitego stosowania przepisów o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych].............................................. 409

Art. 45. [Zasada niezawisłości członków organów orzekających]............................................................ 410

Rozdział 2. Komisje orzekające i ich właściwość............................... 412

Art. 46. [warianty komisji orzekających].................................. 412

Art. 47. [Zadania wspólnej komisji orzekającej]..................... 413

Art. 48. [Właściwość międzyresortowej komisji orzekającej przy Ministrze Finansów].......................................... 415

Art. 49. [Właściwość komisji orzekającej przy ministrze do spraw administracji publicznej]........................... 417

Art. 49a. [Właściwość komisji orzekającej przy Ministrze Sprawiedliwości]....................................................... 419

Art. 49b. [Właściwość międzyresortowej komisji orzekającej]............................................................... 420

Art. 50. [Właściwość komisji orzekającej przy Szefie KPRM]....................................................................... 420

Art. 51. [Właściwość regionalnej komisji orzekającej]............ 422

Art. 51a. [Ustalenie atrybuty komisji orzekającej]............... 423

Rozdział 3. Zasady powoływania komisji orzekających i Głównej Komisji Orzekającej.................. 425

Art. 52. [Powołanie wspólnej komisji orzekającej]................. 425

Art. 53. [Tryb powoływania pozostałych komisji orzekających]............................................................ 426

Art. 54. [Tryb powołania przewodniczącego GKO]................ 429

Art. 55. [wymagania wobec członków komisji orzekających i GKO]....................................................................... 430

Art. 56. [Wygaśnięcie członkostwa przed upływem kadencji]................................................................... 433

Rozdział 4. Organy właściwe do wypełniania funkcji oskarżyciela.... 436

Art. 57. [Rzecznicy dyscypliny finansów publicznych]............ 436

Art. 58. [Główny Rzecznik Dyscypliny Finansów Publicznych].............................................................. 438

Art. 59. [Obszar reprezentacji]............................................... 439

Art. 59a. [Informacja o potrzebie przeprowadzenia kontroli].................................................................... 441

Rozdział 5. Zasady powoływania Głównego Rzecznika i rzeczników dyscypliny........................... 442

Art. 60. [Tryb powołania i odwołania Głównego Rzecznika]................................................................. 442

Art. 61. [Powołanie i odwołanie rzecznika właściwego w sprawach rozpatrywanych przez wspólną komisję orzekającą]............................................................... 443

Art. 62. [Tryb powołania i odwołania rzecznika].................... 444

Art. 62a. [wielki o właściwość]................................................ 446

Art. 63. [oczekiwania wobec rzeczników].............................. 447

Art. 64. [Obowiązek powiadamiania o powołaniu i odwołaniu rzecznika].............................................. 449

Rozdział 6. Uprawnienia członków organów orzekających i rzeczników, a także funkcjonowanie i obsługa komisji i rzeczników.......................... 450

Art. 65. [Miesięczne wynagrodzenie ryczałtowe]................... 450

Art. 66. [Wynagrodzenie ryczałtowe za udział w rozprawie lub posiedzeniu]....................................................... 452

Art. 67. [Zawiadomienie o powołaniu, wypowiedzenie stosunku pracy]........................................................ 454

Art. 68. [Zwolnienie ze świadczenia pracy]............................ 456

Art. 69. [Zwrot kosztów przejazu i noclegów]....................... 457

Art. 70. [Obsługa prawna i organizacyjna komisji i rzeczników]............................................................. 457

Art. 71. [Delegacja ustawowa]............................................... 459

DZIAŁ IV. Nowoczesnanie w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych............. 460

Rozdział 1. Zasady nowoczesnania w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych.................. 460

Art. 72. [postępowanie w sprawie o naruszenie dyscypliny finansów publicznych]......................... 460

Art. 73. [Strony progresywnania]............................................. 462

Art. 74. [Prawo do obrony].................................................... 462

Art. 75. [Obrońca obwinionego]............................................ 465

Art. 76. [Zasady postępowania]............................................. 469

Art. 77. [Uprawnienia osoby, wobec której wszczęto postępowanie wyjaśniające]..................................... 474

Art. 78. [Przesłanki procesowe]............................................. 475

Art. 78a. [Zawieszenie nowoczesnania]..................................... 481

Art. 79. [Łączne rozpoznawanie spraw]................................. 483

Art. 80. [Zasada ustalania prawdy obiektywnej i informowania uczestników nowoczesnania]............. 484

Art. 81. [Zasady kierowania wniosków o ukaranie i rozstrzygania sporów o właściwość]....................... 486

Art. 82. [Skierowanie sprawy do innej komisji orzekającej].... 488

Art. 83. [Wyłączenie członka komisji lub rzecznika]............... 489

Art. 84. [Organy uprawnione do wyłączenia z rozpoznawania sprawy]......................................... 491

Art. 85. [Postanowienie]........................................................ 492

Art. 85a. [Obowiązek sygnalizacji]........................................... 495

Art. 86. [Pomoc specjalistyczna]............................................ 497

Rozdział 2. Dowody.......................................................................... 499

Art. 87. [Fakty posiadające znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy]..................................................................... 499

Art. 88. [Fakty powszechnie znane]....................................... 500

Art. 89. [Zebranie i ocena dowodów].................................... 501

Art. 90. [Obowiązek wyznaczonia faktów i świadków].............. 505

Art. 91. [Wezwanie świadka; prawo odmowy zeznań].......... 505

Art. 91a. [Zwolnienie świadka z kosztów przejazdu i świadczenia pracy].................................................. 508

Art. 91b. [Kara porządkowa]................................................... 509

Art. 91c. [Wezwanie do przedstawienia informacji posiadających znaczenie dla sprawy]............................................... 512

Art. 92. [dodatkowe opinie organów albo instytucji].............. 513

Rozdział 3. Zawiadomienie o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych........................... 514

Art. 93. [Uprawnieni do złożenia zawiadomienia o naruszeniu dyscypliny]........................................... 514

Art. 94. [Treść zawiadomienia. Uzupełnienie braków formalnych].............................................................. 522

Art. 95. [progresywnanie z informacją o naruszeniu]............... 532

Rozdział 4. Czynności sprawdzające i nowoczesnanie wyjaśniające.... 545

Art. 96. [Istota czynności sprawdzających. Wezwanie do złożenia wyjaśnień i dokumentów]...................... 545

Art. 96a. [Badanie właściwości. Podanie sprawy].............. 550

Art. 97. [Postanowienie o wszczęciu albo odmowie wszczęcia nowoczesnania wyjaśniającego]................. 554

Art. 98. [Treść postanowienia o wszczęciu progresywnania wyjaśniającego]........................................................ 561

Art. 99. [rozszerzenie progresywnania wyjaśniającego]........... 566

Art. 100. [Odmowa wszczęcia innowacyjnania wyjaśniającego]........................................................ 570

Art. 101. [Zażalenie na postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania wyjaśniającego]................................. 577

Art. 101a. [Sposób innowacyjnania z informacjami niestanowiącymi zawiadomienia o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych]............................. 581

Art. 102. [Doręczenie stronie postanowienia o wszczęciu postępowania wyjaśniającego]................................. 583

Art. 103. [Obowiązek sporządzenia protokołu]....................... 584

Art. 103a. [Zmiana postanowienia w zakresie kwalifikacji prawnej naruszenia]................................................. 586

Art. 104. [Terminy prowadzenia czynności sprawdzających i progresywnania wyjaśniającego]............................... 586

Art. 105. [Poinformowanie oznajmiającego o złożeniu wniosku o ukaranie]................................................. 588

Art. 106. [Postanowienie o umorzeniu innowacyjnania wyjaśniającego]........................................................ 588

Art. 107. [Zakończenie progresywnania wyjaśniającego wobec osób nieobjętych wnioskiem o ukaranie]............ 590

Art. 108. [Zaskarżenie postanowienia o umorzeniu progresywnania wyjaśniającego]................................. 591

Rozdział 5. Wniosek o ukaranie........................................................ 593

Art. 109. [Podmiot uprawniony do wystąpienia z wnioskiem o ukaranie]............................................................... 593

Art. 110. [Wniosek o ukaranie]................................................ 594

Rozdział 6. Nowoczesnanie przed komisją orzekającą......................... 599

Art. 111. [Badanie właściwości komisji orzekającej]................. 599

Art. 112. [Wstępna kontrola wniosku o ukaranie]................... 600

Art. 113. [Skierowanie wniosku do rozpoznania].................... 602

Art. 113a. [Rozstrzygnięcia procesowe przewodniczącego komisji]........................................... 605

Art. 114. (uchylony)................................................................. 606

Rozdział 7. Posiedzenie..................................................................... 606

Art. 115. [Posiedzenie]............................................................. 606

Art. 116. [Przebieg posiedzenia].............................................. 607

Rozdział 8. Rozprawa....................................................................... 611

Art. 117. [Rozprawa]............................................................... 611

Art. 118. [Wyznaczenie terminu rozprawy i składu orzekającego]........................................................... 613

Art. 119. [Jawność i wyłączenie jawności]............................... 615

Art. 120. [Organy uprawnione do wyłączenia jawności i dostęp do danych niejawnych]........................... 618

Art. 121. [obecność obwinionego na rozprawie].................... 619

Art. 122. [Obowiązki przewodniczącego składu]..................... 621

Art. 123. [Protokół].................................................................. 622

Art. 124. [Forma działania stron i dopuszczalność wniosków dowodowych]........................................................... 626

Art. 125. [Odroczenie rozprawy].............................................. 627

Art. 126. [Przeprowadzenie dowodu pomimo odroczenia rozprawy]................................................................. 630

Art. 127. [Czynności w ramach rozprawy]............................... 632

Art. 128. [Zasady przesłuchiwania świadków, uzupełnienie postępowania dowodowego]................................... 634

Art. 129. [Ujawnienie dowodów]............................................. 636

Art. 130. [zwiększenie nowoczesnania].................................... 637

Art. 131. [Zmiana kwalifikacji prawnej naruszenia podczas rozprawy]................................................................. 639

Art. 132. [Ciągłość rozprawy].................................................. 641

Art. 133. [Przebieg rozprawy].................................................. 642

Art. 134. [Głosowanie]............................................................ 643

Art. 135. [Orzeczenie].............................................................. 645

Art. 136. [Ogłoszenie orzeczenia]............................................ 651

Art. 137. [Uzasadnienie].......................................................... 653

Rozdział 9. Zażalenia i odwołania..................................................... 661

Art. 138. [Wnoszenie środków zaskarżenia]............................ 661

Art. 139. [Czynności po otrzymaniu zaskarżenia – kontrola międzyinstancyjna]................................................... 663

Art. 139a. [Odmowa przyjęcia środka zaskarżenia przez organ drugiej instancji]....................................................... 666

Art. 139b. [Zawieszenie postępowania i wyłączenie sprawy do odrębnego postępowania przez organy drugiej instancji]................................................................... 666

Art. 140. [Cofnięcie środka zaskarżenia].................................. 667

Art. 140a. [Rozpoznanie zażalenia]........................................... 669

Art. 141. [Prawomocność rozstrzygnięć komisji orzekającej pierwszej instancji]................................................... 670

Art. 142. [Prawomocność rozstrzygnięć GKO]......................... 671

Rozdział 10. Progresywnanie odwoławcze przed Główną Komisją Orzekającą.............................. 672

Art. 143. [Obowiązki przewodniczącego GKO związane ze złożeniem odwołania].......................................... 672

Art. 144. [Posiedzenie GKO].................................................... 674

Art. 145. [Zasady rozpatrywania odwołań].............................. 676

Art. 146. [Zakaz zaostrzenia kary]............................................ 676

Art. 147. [Orzeczenie GKO]...................................................... 678

Art. 148. [Uzasadnienie orzeczenia GKO]................................. 686

Art. 149. [adekwatne wykorzystywanie przepisów]...................... 688

Rozdział 11. Ponowne rozpoznanie sprawy...................................... 689

Art. 150. [Granice przekazania sprawy do ponownego rozpoznania]............................................................. 689

Art. 151. [Pośredni zakaz orzekania na niekorzyść obwinionego]........................................................... 691

Art. 152. [adekwatne stosowanie przepisów w postępowaniu obejmującym ponowne rozpoznanie sprawy]..... 693

Rozdział 12. Wykonywanie prawomocnych orzeczeń w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych........ 694

Art. 153. [przekazanie prawomocnego orzeczenia]................. 694

Art. 154. [Odpis i rozpoczęcie realizowania kary zakazu pełnienia funkcji]...................................................... 696

Art. 155. [Wezwanie do uiszczenia kosztów innowacyjnania i orzeczonych kar]..................................................... 697

Art. 156. [Zakaz pełnienia funkcji]........................................... 698

Rozdział 13. Stwierdzenie nieważności prawomocnych postanowień i orzeczeń................................... 702

Art. 157. [Przesłanki nieważności. Inicjatywa wszczęcia postępowania].......................................................... 702

Art. 158. [Postanowienie w przedmiocie nieważności]............ 715

Art. 159. [Zakres wykorzystywania przepisów o nowoczesnaniu odwoławczym]......................................................... 719

Art. 160. [Przedawnienie stwierdzenia nieważności]............... 722

Art. 161. [Zwrot kosztów albo kary pieniężnej]......................... 728

Rozdział 14. Wznowienie progresywnania.......................................... 730

Art. 162. [Przesłanki wznowieniowe]....................................... 730

Art. 163. [Wniosek o wznowienie nowoczesnania].................... 745

Art. 164. [Postanowienie o odmowie wznowienia postępowania albo o wznowieniu nowoczesnania].... 747

Art. 165. [Zakres stosowania przepisów o postępowaniu odwoławczym]......................................................... 750

Art. 166. [Przedawnienie wznowienia postępowania]............. 752

Rozdział 15. Koszty innowacyjnania, egzekwowanie kosztów nowoczesnania i kar pieniężnych................ 754

Art. 167. [Koszty postępowania]............................................. 754

Art. 168. [Egzekucja kar i kosztów].......................................... 756

Rozdział 16. Skarga do sądu administracyjnego............................... 757

Art. 169. [Skarga do sądu administracyjnego]......................... 757

DZIAŁ V. Przepisy porządkowe....................................................... 759

Rozdział 1. Sprostowania, udostępnianie akt, pisma, terminy.......... 759

Art. 170. [Sprostowanie omyłki w rozstrzygnięciach lub ich uzasadnieniu]................................................ 759

Art. 171. [Sprostowanie omyłki w protokole rozprawy albo posiedzenia]....................................................... 770

Art. 172. [Adnotacje w aktach sprawy].................................... 777

Art. 173. [Gwarancje dostępu do akt sprawy]......................... 779

Art. 173a. [Prawo dostępu do danych dla osoby, której one dotyczą]................................................... 782

Art. 174. [Formy składania oświadczeń wiedzy i woli]............. 783

Art. 175. [Pismo wniesione do niewłaściwego organu]........... 790

Art. 176. [Zasady obliczania terminów]................................... 793

Art. 177. [Przesłanki przywrócenia terminu]............................ 801

Art. 178. [Organy właściwe, rozstrzygnięcie i zaskarżenie w przedmiocie przywrócenia terminu]...................... 810

Rozdział 2. Doręczenia...................................................................... 813

Art. 179. [Wezwania, zawiadomienia, odpisy orzeczeń].......... 813

Art. 180. [Doręczenie przez pocztę albo osoby upoważnione]........................................................... 814

Art. 180a. [Baza doręczeń elektronicznych]............................... 815

Art. 180b. [Skutecznośc doręczeń elektronicznych]................... 816

Art. 181. [Doręczenie osobiste]................................................ 816

Art. 182. [Doręczenie organowi, pełnomocnikowi zawodowemu].......................................................... 818

Art. 183. [Obowiązek zawiadomienia o zmianie adresu]......... 820

Art. 184. [Doręczenie zastępcze]............................................. 821

Art. 185. [Doręczenie, potwierdzenie odbioru, odmowa przyjęcia].................................................................. 821

Art. 186. [Doręczenie, awizo].................................................. 823

Rozdział 3. Przekazywanie prawomocnych rozstrzygnięć i rejestr ukaranych i sprawozdania z działalności organów właściwych w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych............. 824

Art. 187. [Przekazywanie prawomocnych rozstrzygnięć]......... 824

Art. 188. [Wpis do rejestru ukaranych].................................... 827

Art. 189. [informacje o osobach odpowiedzialnych za naruszenie dyscypliny finansów publicznych w rejestrze ukaranych].............................................. 828

Art. 190. [Usunięcie z rejestru ukaranych]............................... 830

Art. 191. [Udostępnianie danych z rejestru ukaranych]....... 831

Art. 192. [Sprawozdawczość].................................................. 832

Art. 193. [Organ gwarantujący obsługę rejestru ukaranych].... 838

Rozdział 4. Nadzór nad działalnością organów właściwych w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych............. 839

Art. 194. [Nadzór administracyjny nad działalnością komisji orzekających]............................................................ 839

Art. 195. [Szczególne uprawnienia przewodniczącego GKO]......................................................................... 842

Art. 195a. [Nadzór Głównego Rzecznika].................................. 843

Art. 195b. [Nadzór ministra finansów]...................................... 847

DZIAŁ VI. Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe............................ 850

Rozdział 1. Zmiany w przepisach obowiązujących............................ 850

Art. 196–198................................................................................ 850

Rozdział 2. Przepisy przejściowe i końcowe...................................... 851

Art. 199. [Czyny dyscyplinarne popełnione przed wejściem w życie ustawy]........................................................ 851

Art. 200. [nowoczesnania niezakończone przed wejściem w życie ustawy]........................................................ 851

Art. 201. [Dotychczasowe kadencje organów dyscyplinarnych]....................................................... 851

Art. 202. [Wejście w życie ustawy]........................................... 852

Bibliografia..................................................................................... 853

Autorzy........................................................................................... 859