System prawa pracy. tom viii. prawo rynku pracy (Wolters Kluwer Polska SA)

Tytuł System Prawa Pracy. TOM VIII. Prawo rynku pracy Autorzy Tadeusz Kuczyński, Monika Latos-Miłkowska, Krzysztof Walczak, Walerian Sanetra, Anna Kosut, Leszek Mitrus, Piotr Grzebyk, Dariusz Makowski, Paweł Czarnecki, Dominik Wajda, Krzysztof Ślebzak, Karolina Stopka, Zbigniew Góral, Elżbieta Ura, Marcin Wujczyk, Krzysztof Wojciech Baran, Jerzy Wratny, Marcin Krajewski, Monika Gładoch, Jacek Męcina, Mirosław Włodarczyk, Ewa Staszewska, Magdalena Paluszkiewicz, Tatiana Wrocławska, Marcin A. Mielczarek, Anna Reda-Ciszewska, Renata Babińska-Górecka, Monika Lewandowicz-Machnikowska, Izabela Florczak, Monika Nowak, Andrzej M. Świątkowski, Katarzyna Jaworska, Anna Daniluk-Jarmoniuk, Renata Borek-Buchajczuk, Maciej Łaga, Jakub Szmit Język polski Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska SA ISBN 978-83-8160-173-3 linia System prawa Rok wydania 2018 ilość stron 1624 Format pdf Spis treści SŁOWO WSTĘPNE | str. 29

ROZDZIAŁ 1
Prawo do pracy, polityka zatrudnienia i polityka rynku pracy | str. 33
1.1. Prawo do pracy jako zasada prawa rynku pracy | str. 33
1.1.1. Geneza i uzasadnienie | str. 33
1.1.1.1. Przesłanki aksjologiczne | str. 33
1.1.1.2. Sposoby uzasadniania prawa do pracy | str. 39
1.1.1.2.1. Prawo do pracy a społeczna nauka Kościoła katolickiego | str. 39
1.1.1.2.2. „Socjalistyczne” prawo do pracy | str. 41
1.1.1.2.3. Prawo do pracy w ujęciu liberalnym | str. 44
1.1.1.2.4. Prawo do pracy w ujęciu „interwencjonistycznym” | str. 45
1.1.2. Prawo do pracy jako pojęcie prawne | str. 48
1.1.2.1. Pierwsze próby wprowadzenia prawa do pracy do porządku prawnego | str. 48
1.1.2.2. Wpływ prawa do pracy na kształtowanie się prawnych instytucji walki z bezrobociem | str. 52
1.1.2.3. Prawo do pracy w normach prawa międzynarodowego i prawa Unii Europejskiej | str. 54
1.1.2.4. Prawo do pracy jako przedmiot regulacji konstytucyjnych | str. 63
1.1.3. Prawo do pracy w świetle obowiązującego prawa polskiego | str. 67
1.1.3.1. Problem aktualności prawa do pracy w prawie polskim i jego miejsca w systemie prawa polskiego | str. 67
1.1.3.2. Próba rekonstrukcji treści prawa do pracy na podstawie przepisów prawa polskiego | str. 73
1.1.3.2.1. Dobrowolność pracy | str. 74
1.1.3.2.2. Luźny dostęp do pracy | str. 75
1.1.3.2.3. Swoboda wyboru pracy | str. 78
1.1.3.2.4. Prowadzenie polityki pełnego sprawnego zatrudnienia | str. 81
1.1.3.2.5. Prawo do pomocy w podjęciu pracy | str. 83
1.1.3.2.6. Prawo do pracy godziwie wynagradzanej | str. 85
1.2. Polityka zatrudnienia | str. 100
1.2.1. Międzynarodowe standardy polityki zatrudnienia | str. 100
1.2.1.1. Geneza międzynarodowych standardów polityki zatrudnienia | str. 100
1.2.1.2. Cele i priorytety międzynarodowych standardów polityki zatrudnienia | str. 104
1.2.1.3. Podstawy i ramy prawne międzynarodowych standardów polityki zatrudnienia | str. 109
1.2.1.3.1. Pełne, skuteczne i swobodnie wybierane zatrudnienie | str. 109
1.2.1.3.2. Rola poradnictwa i kształcenia zawodowego w rozwoju zasobów ludzkich | str. 120
1.2.1.3.3. Służby zatrudnienia i biura pośrednictwa pracy | str. 125
1.2.1.4. Realizacja międzynarodowych standardów polityki zatrudnienia | str. 128
1.2.1.5. Podsumowanie | str. 134
1.2.2. Polityka zatrudnienia w Unii Europejskiej | str. 135
1.2.2.1. Wczesne postrzeganie polityki zatrudnienia przez instytucje unijne | str. 135
1.2.2.2. Kształtowanie modelu europejskiej przestrzeni społecznej | str. 140
1.2.2.3. Unijne strategie zatrudnienia w XXI w. | str. 148
1.2.2.4. Podwójny cel unijnej polityki zatrudnienia – dopasowanie siły roboczej do rynku pracy i rynku pracy do siły roboczej | str. 153
1.2.2.4.1. Przewodniki – wytyczne po unijnej polityce zatrudnienia | str. 154
1.2.2.4.2. Zrewidowana lizbońska strategia zatrudnienia | str. 156
1.2.2.4.3. Inteligentna strategia zatrudnienia – Europa 2020 | str. 159
1.2.2.5. Rozważania końcowe | str. 163
1.2.3. Polityka zatrudnienia i polityka rynku pracy w Polsce | str. 167
1.2.3.1. Pojęcie polityki zatrudnienia i polityki rynku pracy. Uwagi ogólne | str. 167
1.2.3.2. Pojęcie polityki | str. 169
1.2.3.3. Polityka zatrudnienia w Konstytucji RP oraz w Kodeksie pracy | str. 172
1.2.3.4. Pojęcie zatrudnienia a polityka zatrudnienia | str. 176
1.2.3.5. Rynek i rynek pracy | str. 181
1.2.3.6. Rynek pracy w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy | str. 184
1.2.3.7. Rynek pracy a liberalizacja jednostkowego prawa pracy | str. 187
1.2.3.8. Pojmowanie rynku pracy a reglamentowanie warunków pracy poprzez prawo pracy | str. 189
1.2.3.9. Reglamentowanie rynku pracy w przepisach o promocji zatrudnienia | str. 192
1.2.3.10. Instrumenty rynku pracy jako narzędzia antyrynkowe | str. 196
1.2.3.11. Polityka zatrudnienia a rynek pracy | str. 198
1.2.3.12. Polityka pełnego i wydajnego zatrudnienia | str. 201
1.2.3.13. Polityka zatrudnienia (rynku pracy) a polityka gospodarcza, polityka edukacyjna i polityka rolna | str. 204
1.2.3.14. Polityka zatrudnienia i polityka rynku pracy w terminologii ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy | str. 206
1.2.3.15. Podmioty polityki zatrudnienia (rynku pracy) | str. 211
1.2.3.16. Narzędzia prawne polityki zatrudnienia (rynku pracy) | str. 215
1.2.3.17. Wymiar terytorialny, branżowy i aksjologiczny polityki zatrudnienia (rynku pracy) | str. 218
1.3. Szara strefa i zatrudnienie „na czarno” | str. 221
1.3.1. Uwagi wstępne | str. 221
1.3.2. Definicje pojęć zbliżonych do pracy „na czarno” | str. 224
1.3.3. Przyczyny zatrudniania „na czarno” | str. 226
1.3.4. Skutki istnienia szarej strefy i zatrudnienia „na czarno” | str. 229
1.3.5. Przeciwdziałanie zatrudnieniu „na czarno” | str. 231
1.3.6. Podsumowanie | str. 235

ROZDZIAŁ 2
Organy i instytucje rynku pracy | str. 237
2.1. Organy zatrudnienia i instytucje rynku pracy | str. 237
2.1.1. Urzędy zatrudnienia – pierwszymi organami zatrudnienia w okresie powojennym | str. 237
2.1.2. Zniesienie urzędów zatrudnienia jako samodzielnych organów administracji państwowej | str. 240
2.1.3. Przekształcenia ustrojowe wprowadzone w 1958 r. | str. 241
2.1.4. Reformy administracji państwowej do 1990 r. I ich wpływ na strukturę organów zatrudnienia | str. 242
2.1.5. Organy zatrudnienia w okresie przeobrażeń ustrojowo-gospodarczych lat 90. | str. 243
2.2. Służby zatrudnienia – organizacja i zadania | str. 251
2.2.1. Uwagi wstępne | str. 251
2.2.2. Samorządowe służby zatrudnienia | str. 253
2.2.2.1. Zadania | str. 257
2.2.2.1.1. Zadania badawczo-analityczne | str. 259
2.2.2.1.2. Zadania planistyczne i rozpoczynające | str. 260
2.2.2.1.3. Zadania promocyjne i informacyjne | str. 261
2.2.2.1.4. Zadania organizacyjne i finansowe | str. 261
2.2.2.1.5. Zadania w zakresie koordynacji, współpracy i współdziałania | str. 262
2.2.2.1.6. Zadania związane z przepływem pracowników między państwami i koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego państw | str. 264
2.2.2.1.7. Inne zadania realizowane wyłącznie poprzez samorząd powiatowy | str. 265
2.2.2.2. Prawne formy realizowanych zadań | str. 267
2.2.2.3. Wojewódzkie i powiatowe urzędy pracy | str. 269
2.2.3. Organy administracji rządowej jako publiczne służby zatrudnienia | str. 275
2.2.3.1. Wojewoda | str. 275
2.2.3.2. Minister właściwy do spraw pracy | str. 281
2.2.4. Podsumowanie | str. 283
2.3. Ochotnicze Hufce Pracy | str. 283
2.3.1. Instytucja i jej tradycje | str. 283
2.3.2. Podstawy prawne działania i struktura organizacyjna | str. 288
2.3.3. Zadania Ochotniczych Hufców Pracy w świetle obowiązujących regulacji prawnych | str. 290
2.4. Działalność agencji zatrudnienia w Polsce – analiza formalnoprawna ze szczególnym uwzględnieniem usług pracy tymczasowej | str. 292
2.4.1. Uwagi wstępne | str. 292
2.4.2. Podstawowe formy działalności agencji zatrudnienia | str. 294
2.4.3. Podstawy prawne działalności agencji pracy tymczasowej | str. 299
2.4.3.1. Istota pracy tymczasowej | str. 303
2.4.3.2. Zmiany w zakresie zatrudniania w formule pracy tymczasowej wprowadzone 1 czerwca 2017 r. | str. 303
2.4.3.2.1. Zmiany w katalogu „wyłączeń” pracy tymczasowej | str. 303
2.4.3.2.2. Obowiązek informowania agencji pracy tymczasowej o regulacjach płacowych obowiązujących u pracodawcy użytkownika | str. 304
2.4.3.2.3. Obowiązek informowania pracownika tymczasowego o jego uprawnieniach | str. 304
2.4.3.2.4. Obowiązki pracownika tymczasowego w zakresie przedkładania świadectw pracy albo zaświadczeń | str. 305
2.4.3.2.5. Ochrona stosunku pracy tymczasowej w sytuacji ciąży pracownicy | str. 305
2.4.3.2.6. Kontakt pracownika tymczasowego z agencją | str. 306
2.4.3.2.7. Obowiązek prowadzenia ewidencji pracowników tymczasowych poprzez pracodawcę użytkownika | str. 306
2.4.3.2.8. Zasady ustalania wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy | str. 306
2.4.3.2.9. Zasady ustalania ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy pracownikom tymczasowym | str. 307
2.4.3.2.10. Nowa treść świadectwa pracy | str. 308
2.4.3.2.11. Nowe limity czasowe pracy tymczasowej | str. 308
2.4.3.2.12. Powództwa sądowe | str. 309
2.4.3.2.13. Użytkowanie do umów cywilnych zasad zatrudniania tymczasowego na podstawie umów o pracę | str. 310
2.4.3.2.14. Sankcje | str. 310
2.4.4. Wnioski wynikające z kontroli Państwowej Inspekcji Pracy w agencjach zatrudnienia | str. 312
2.5. Instytucje szkoleniowe | str. 315
2.5.1. Historia i charakterystyka instytucji szkoleniowych | str. 315
2.5.2. Działalność instytucji szkoleniowych | str. 318
2.6. Instytucje dialogu społecznego | str. 324
2.6.1. Uwagi wstępne | str. 324
2.6.2. Poziom krajowy dialogu społecznego | str. 326
2.6.3. Poziom regionalny dialogu społecznego | str. 338
2.6.4. Partnerzy społeczni | str. 341
2.7. Instytucje partnerstwa lokalnego | str. 346
2.8. Fundusz Pracy (finansowanie rynku pracy) | str. 350
2.8.1. Utworzenie Funduszu Pracy w okresie międzywojennym | str. 350
2.8.2. Zmiany prawno-organizacyjne Funduszu Pracy po II wojnie światowej | str. 356
2.8.3. Aktualne rozwiązania prawne dotyczące Funduszu Pracy | str. 364
2.8.3.1. Forma organizacyjno-prawna Funduszu Pracy | str. 365
2.8.3.2. Zasady opłacania składek na Fundusz Pracy | str. 366
2.8.3.3. Podmioty zobowiązane do opłacania składek na Fundusz Pracy | str. 367
2.8.3.4. Wyjątki wyłączające obowiązek pracodawców i innych jednostek organizacyjnych opłacania składek na Fundusz Pracy | str. 371
2.8.3.5. Przychody Funduszu Pracy | str. 372
2.8.3.6. Wydatkowanie środków Funduszu Pracy | str. 375
2.8.3.7. Kontrola i nadzór w zakresie wydatkowania środków Funduszu Pracy | str. 378
2.8.4. Podsumowanie | str. 382
2.9. Samorząd lokalny jako podmiot rynku pracy | str. 383
2.9.1. Uwagi wstępne | str. 383
2.9.2. Samorząd terytorialny jako organ zatrudnienia | str. 386
2.9.3. Samorząd terytorialny jako podmiot polityki rynku pracy | str. 396

ROZDZIAŁ 3
Bezrobotny i poszukujący pracy | str. 402
3.1. Prawne pojęcie bezrobotnego | str. 402
3.1.1. Nabycie statusu bezrobotnego | str. 402
3.1.1.1. Uwagi wstępne | str. 402
3.1.1.2. Przesłanki pozytywne statusu bezrobotnego | str. 407
3.1.1.2.1. Obywatelstwo polskie albo status cudzoziemca określonej kategorii | str. 407
3.1.1.2.2. Pozostawanie poza zatrudnieniem i niewykonywanie innej pracy zarobkowej | str. 411
3.1.1.2.3. Zdolność i gotowość do podjęcia zatrudnienia albo innej pracy zarobkowej | str. 418
3.1.1.2.4. Niepobieranie nauki w szkole albo w szkole wyższej | str. 425
3.1.1.2.5. Zarejestrowanie w powiatowym urzędzie pracy | str. 427
3.1.1.3. Okoliczności wyłączające status bezrobotnego (przesłanki negatywne) | str. 429
3.1.1.3.1. Nieosiągnięcie pełnoletności i ukończenie określonego wieku | str. 429
3.1.1.3.2. Nabycie prawa do świadczeń emerytalno-rentowych lub pobieranie po ustaniu aktywności zawodowej określonych ustawą zasiłków lub świadczeń | str. 434
3.1.1.3.3. Własność albo posiadanie nieruchomości rolnej albo uzyskiwanie przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej | str. 438
3.1.1.3.4. Wpis do ewidencji działalności gospodarczej | str. 443
3.1.1.3.5. Tymczasowe aresztowanie albo odbywanie kary pozbawienia wolności | str. 447
3.1.1.3.6. Uzyskiwanie przychodu przekraczającego określoną granicę | str. 449
3.1.1.3.7. Pobieranie zasiłku stałego z pomocy społecznej lub niektórych świadczeń rodzinnych | str. 452
3.1.1.3.8. Podleganie obowiązkowi ubezpieczenia społecznego na podstawie odrębnych przepisów | str. 455
3.1.1.4. Podsumowanie | str. 457
3.1.2. Utrata statusu bezrobotnego | str. 459
3.1.2.1. Ewolucja regulacji prawnej w zakresie utraty statusu bezrobotnego przed 2004 r. | str. 459
3.1.2.2. Ewolucja przesłanek utraty statusu bezrobotnego na gruncie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy | str. 464
3.1.2.3. Systematyka przesłanek utraty statusu bezrobotnego | str. 469
3.1.2.4. Podsumowanie | str. 485
3.2. Geneza i modele dyferencjacji statusu prawnego bezrobotnych | str. 486
3.3. Młodzież na rynku pracy | str. 497
3.3.1. Zakres pojęcia młodzieży i zdefiniowanie obszaru analizy | str. 497
3.3.1.1. Uwagi wstępne | str. 497
3.3.1.2. Demograficzne właściwości młodzieży | str. 500
3.3.1.3. Społeczne atrybuty młodzieży | str. 504
3.3.1.4. Młodzież jako kategoria ekonomiczna | str. 508
3.3.1.5. Młodzież jako kategoria prawna | str. 510
3.3.2. Ewolucja sytuacji prawnej młodzieży na rynku pracy | str. 519
3.3.2.1. Przesłanki wyodrębnienia młodzieży oraz absolwentów jako grupy szczególnej na rynku pracy | str. 519
3.3.2.2. Warunki zatrudnienia młodzieży | str. 522
3.3.3. Sytuacja młodzieży na rynku pracy w Polsce – od statusu absolwenta do gwarancji dla młodzieży | str. 530
3.3.3.1. Ewolucja regulacji prawnych w zakresie polityki rynku pracy wobec bezrobocia absolwentów w latach 90. | str. 530
3.3.3.2. Bezrobocie młodzieży i świeże wyzwania dla polityki rynku pracy | str. 544
3.3.3.3. Aktualna pozycja młodzieży na rynku pracy – instrumenty na rzecz poprawy jej sytuacji | str. 546
3.3.3.4. Inne regulacje posiadające wpływ na status młodzieży na rynku pracy | str. 551
3.3.4. Zatrudnienie i bezrobocie młodzieży w świetle badań | str. 553
3.3.5. Podsumowanie | str. 565
3.4. Osoby długotrwale bezrobotne | str. 568
3.4.1. Uwagi wstępne | str. 568
3.4.2. Konsekwencje długookresowego bezrobocia | str. 570
3.4.3. Pojęcie osoby długotrwale bezrobotnej i jego geneza w prawie polskim | str. 572
3.4.3.1. Ryzyko długookresowego bezrobocia a katalog osób znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy | str. 577
3.4.3.2. Bezrobocie długotrwałe w regulacjach prawnych wybranych organizacji międzynarodowych | str. 579
3.4.4. Wpływ profilowania pomocy dla bezrobotnych na status osoby bezrobotnej długotrwale | str. 581
3.4.5. Zlecanie działań aktywizacyjnych podmiotom zewnętrznym jako instrument wspierający aktywizację osób bezrobotnych długotrwale | str. 585
3.4.6. Udział długotrwale bezrobotnych w aktywnych programach rynku pracy | str. 591
3.4.6.1. Udział osób długotrwale bezrobotnych w Programie Aktywizacja i Integracja | str. 592
3.4.6.2. Udział osób długotrwale bezrobotnych w programach specjalnych | str. 595
3.4.7. Pomoc społeczna dla osób długotrwale bezrobotnych | str. 597
3.5. Osoby starsze | str. 598
3.5.1. Uwagi wstępne | str. 598
3.5.2. Osoby starsze jako adresaci rozwiązań pomocowych | str. 606
3.5.3. Osoby powyżej 50. Roku życia jako szczególna kategoria bezrobotnych | str. 612
3.5.4. Szczególne rozwiązania pomocowe względem osób powyżej 50. Roku życia | str. 621
3.5.5. Podsumowanie | str. 633
3.6. Osoba niepełnosprawna jako szczególna kategoria bezrobotnego | str. 638
3.6.1. Szczególna sytuacja osób niepełnosprawnych na rynku pracy | str. 638
3.6.2. Międzynarodowe standardy prawa do pracy osób niepełnosprawnych | str. 641
3.6.3. Pojęcie osoby niepełnosprawnej bezrobotnej | str. 644
3.6.4. Zakaz dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność w dostępie do usług i instrumentów rynku pracy i w dostępie do zatrudnienia | str. 656
3.6.5. Rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych | str. 662
3.6.5.1. Uwagi wstępne | str. 662
3.6.5.2. Międzynarodowe standardy rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych | str. 663
3.6.5.3. Krajowe regulacje dotyczące rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych | str. 667
3.6.6. Poradnictwo zawodowe dla osób niepełnosprawnych | str. 669
3.6.7. Szkolenia bezrobotnych osób niepełnosprawnych | str. 671
3.6.8. Pośrednictwo pracy dla osób niepełnosprawnych | str. 672
3.6.9. Środki prawne upraszczające podjęcie zatrudnienia przez niepełnosprawne osoby bezrobotne i poszukujące pracy | str. 674
3.6.9.1. Uwagi wstępne | str. 674
3.6.9.2. Środki prawne oddziaływania na zatrudnianie osób niepełnosprawnych | str. 675
3.6.9.3. Formy zatrudnienia uwzględniające zapotrzebowania osób niepełnosprawnych | str. 680
3.7. Ochrona pań na rynku pracy | str. 685
3.7.1. Uwarunkowania ochrony pań na rynku pracy | str. 685
3.7.2. Kobiety na rynku pracy w prawie międzynarodowym i w prawie europejskim | str. 687
3.7.3. Gwarancje dostępu kobiet do zatrudnienia | str. 689
3.7.4. Prawne gwarancje równości wynagrodzeń kobiet i panów | str. 692
3.7.5. Prawne instrumenty ochrony pań przed dyskryminacją | str. 694
3.7.6. Bezrobocie i aktywizacja zawodowa pań | str. 695
3.7.7. Podsumowanie | str. 697
3.8. Osoby wychowujące dzieci na rynku pracy | str. 698
3.8.1. Uwagi wstępne | str. 698
3.8.2. Osoby wychowujące dzieci jako szczególna kategoria uczestników rynku pracy | str. 699
3.8.3. Uniemożliwianie bezrobociu i aktywizacja zawodowa osób wychowujących dzieci | str. 701
3.8.3.1. Osoby wychowujące dzieci jako szczególna kategoria bezrobotnych | str. 701
3.8.3.2. Instrumenty rynku pracy kierowane do osób bezrobotnych wychowujących dziecko | str. 703
3.8.4. Ulgi kierowane do pracodawców w związku z zatrudnianiem osób korzystających z uprawnień związanych z wychowywaniem dzieci | str. 707
3.8.5. Ułatwienia w podjęciu zatrudnienia i powrocie do pracy po urlopach związanych z rodzicielstwem | str. 709
3.8.5.1. Gwarancje powrotu do pracy po zakończeniu korzystania z urlopów związanych z rodzicielstwem | str. 709
3.8.5.2. Instytucje służące zapewnieniu opieki nad niewiele znaczącym dzieckiem | str. 711
3.8.5.3. Prawo do urlopu macierzyńskiego ojca dziecka w razie podjęcia zatrudnienia przez niezatrudnioną matkę | str. 714
3.8.6. Work–life balance w polskim prawie pracy | str. 715
3.8.7. Sytuacja osób wychowujących dzieci w ubezpieczeniu społecznym | str. 719
3.8.8. Podsumowanie | str. 721
3.9. Świadczenia przysługujące rolnikom zwalnianym z pracy | str. 722
3.9.1. Uwagi wstępne | str. 722
3.9.2. Uwarunkowania historyczne przyznania szczególnego statusu bezrobotnym rolnikom | str. 723
3.9.3. Wzajemna relacja pomiędzy pojęciami bezrobotnego i osoby wykonującej działalność rolniczą w rozumieniu art. 62 ustawy o promocji zatrudnienia | str. 729
3.9.4. Przesłanki nabycia prawa do świadczeń dla rolników zwalnianych z pracy | str. 732
3.9.5. Warianty świadczeń przysługujących rolnikom zwalnianym z pracy | str. 740
3.10. Poszukujący pracy | str. 743
3.10.1. Teoretyczna odrębność statusu poszukującego pracy | str. 743
3.10.2. Poszukujący pracy a bezrobotny – relacja pojęć ustawowych | str. 746
3.10.3. Prawny status poszukującego pracy | str. 750

ROZDZIAŁ 4
Przedsiębiorca (pracodawca) jako podmiot rynku pracy | str. 755
4.1. Zatrudnienie, pracodawca, przedsiębiorca – problemy terminologiczne | str. 755
4.1.1. Zatrudnienie | str. 755
4.1.2. Pracodawca. Minimalny i przeciętny pracodawca na rynku pracy – potrzeba dyferencjacji praw i obowiązków | str. 756
4.1.3. Przedsiębiorca | str. 761
4.2. Pracodawca na rynku pracy | str. 762
4.2.1. Rola pracodawców w produkowaniu rynku pracy | str. 762
4.2.2. Sprężystość na rynku pracy odpowiedzią na zapotrzebowania pracodawców | str. 767
4.2.3. Etyka biznesu, czyli moralny pracodawca | str. 773
4.2.4. Koncepcja odpowiedzialnego biznesu | str. 777
4.2.5. Pracodawca jako podmiot realizujący obowiązki publiczne | str. 780
4.2.6. Pomoc publiczna dla pracodawców | str. 784
4.2.7. Zasada proporcjonalności a rynek pracy | str. 787
4.3. Wpływ dialogu społecznego na rynek pracy | str. 792
4.3.1. Pracodawca jako partner dialogu | str. 792
4.3.2. Rola układów zbiorowych pracy i innych porozumień na rynku pracy | str. 798

ROZDZIAŁ 5
Usługi rynku pracy | str. 804
5.1. Usługi rynku pracy | str. 804
5.2. Pośrednictwo pracy | str. 819
5.2.1. Koncepcja pośrednictwa pracy | str. 819
5.2.2. Międzynarodowe uregulowania pośrednictwa pracy | str. 820
5.2.3. Definicja pośrednictwa pracy w prawie polskim | str. 823
5.2.4. Beneficjenci pośrednictwa pracy | str. 825
5.2.5. Podmiot poszukujący kandydata do pracy | str. 829
5.2.6. Przedmiot pośrednictwa pracy | str. 829
5.2.7. Zasady pośrednictwa pracy | str. 838
5.2.8. Służby pośrednictwa pracy | str. 844
5.2.9. Formy pośrednictwa pracy | str. 848
5.2.10. Tryb postępowania urzędów pracy w zakresie pośrednictwa pracy | str. 851
5.3. System EURES | str. 854
5.3.1. EURES jako instytucja polityki rynku pracy | str. 854
5.3.2. Geneza i podstawy funkcjonowania sieci EURES | str. 856
5.3.3. Cele sieci EURES | str. 860
5.3.4. Struktura sieci EURES | str. 862
5.3.5. Procedura uzyskiwania akredytacji na członka albo partnera sieci EURES | str. 867
5.3.6. Zasady funkcjonowania sieci EURES w Polsce | str. 869
5.3.7. Zakres usług świadczonych w ramach sieci EURES | str. 871
5.3.8. Beneficjenci usług EURES | str. 875
5.4. Poradnictwo i informacja zawodowa | str. 877
5.4.1. Uwagi wstępne | str. 877
5.4.2. Cele i funkcje poradnictwa zawodowego i informacji zawodowej | str. 880
5.4.3. Standardy międzynarodowe, europejskie i unijne poradnictwa zawodowego i danych zawodowej | str. 880
5.4.4. Historia poradnictwa zawodowego i informacji zawodowej w Polsce | str. 887
5.4.5. Charakterystyka usług poradnictwa zawodowego i danych zawodowej oraz ich odbiorców | str. 895
5.4.6. Zasady poradnictwa zawodowego | str. 896
5.4.7. Podmioty świadczące usługi poradnictwa zawodowego i danych zawodowej i zakres przedmiotowy tych usług | str. 898
5.4.8. Doradcy zawodowi | str. 902
5.4.9. Poradnictwo zawodowe dla osób niepełnosprawnych | str. 904
5.5. Szkolenia dla bezrobotnych i osób poszukujących pracy | str. 904
5.5.1. Uwagi wstępne | str. 904
5.5.2. Podstawy prawne | str. 907
5.5.2.1. Kształcenie zawodowe w prawie międzynarodowym | str. 907
5.5.2.2. Szkolenie bezrobotnych w ustawodawstwie polskim | str. 908
5.5.3. Zakres podmiotowy i warunki uczestnictwa w szkoleniu | str. 913
5.5.4. Organizacja i finansowanie szkoleń bezrobotnych i poszukujących pracy | str. 919
5.5.4.1. Zadania starosty i powiatowych urzędów pracy w zakresie inicjowania i organizacji szkoleń | str. 919
5.5.4.2. Finansowanie szkoleń | str. 922
5.5.5. Formy organizacyjne szkoleń zawodowych | str. 923
5.5.5.1. Szkolenia grupowe | str. 923
5.5.5.2. Szkolenia jednostkowe | str. 926
5.5.5.3. Szkolenia z zakresu umiejętności poszukiwania pracy | str. 928
5.5.6. Trójstronna umowa szkoleniowa | str. 930
5.5.7. Prawa i obowiązki osób uczestniczących w szkoleniach | str. 932
5.5.7.1. Uprawnienia osoby skierowanej na szkolenie | str. 932
5.5.7.2. Obowiązki osoby skierowanej na szkolenie i skutki ich naruszenia | str. 934
5.5.8. Dodatkowe formy wsparcia | str. 937
5.5.8.1. Pożyczka na sfinansowanie kosztów szkolenia | str. 937
5.5.8.2. Dofinansowanie studiów podyplomowych | str. 939
5.5.8.3. Finansowanie kosztów egzaminów albo uzyskania licencji | str. 940

ROZDZIAŁ 6
Świadczenia dla bezrobotnych i poszukujących pracy | str. 942
6.1. Formy prawne przeciwdziałania bezrobociu | str. 942
6.1.1. Prace interwencyjne | str. 969
6.1.1.1. Uwagi wstępne | str. 969
6.1.1.2. Ewolucja regulacji prawnych prac interwencyjnych | str. 970
6.1.1.3. Typy organizowania prac interwencyjnych | str. 974
6.1.1.4. Tryb organizowania prac interwencyjnych | str. 978
6.1.1.5. Status prawny osób zatrudnionych w ramach prac interwencyjnych | str. 981
6.1.1.6. Podsumowanie | str. 997
6.1.2. Roboty publiczne | str. 999
6.1.2.1. Geneza i ewolucja robót publicznych | str. 999
6.1.2.2. Roboty publiczne jako forma realizacji prawa do pracy | str. 1006
6.1.2.3. Konstrukcja prawna instytucji robót publicznych | str. 1008
6.1.2.4. Sytuacja prawna bezrobotnego skierowanego do wykonywania robót publicznych | str. 1017
6.1.3. Finansowe wspieranie tworzenia miejsc pracy poprzez pracodawców i bezrobotnych | str. 1022
6.1.3.1. Uwagi wstępne | str. 1022
6.1.3.2. Historia instytucji finansowego wspierania tworzenia miejsc pracy przez pracodawców i bezrobotnych | str. 1023
6.1.3.3. Dofinansowywanie wyposażenia miejsca pracy, podjęcia działalności gospodarczej, kosztów pomocy prawnej, konsultacji i doradztwa | str. 1027
6.1.3.4. Refundacja kosztów poniesionych z tytułu opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne w związku z zatrudnieniem skierowanego bezrobotnego | str. 1033
6.1.3.5. Formy finansowego wspierania tworzenia miejsc pracy przez pracodawców i pracowników związane z powrotem na rynek pracy osób wychowujących dzieci | str. 1036
6.1.3.6. Pożyczki na utworzenie stanowiska pracy oraz pożyczki na podjęcie działalności gospodarczej | str. 1040
6.1.3.7. Podsumowanie | str. 1043
6.1.4. Staże | str. 1045
6.1.4.1. Ewolucja regulacji prawnej stażu jako instrumentu przeciwdziałania bezrobociu | str. 1045
6.1.4.2. Tryb organizowania stażu dla bezrobotnych | str. 1050
6.1.4.2.1. Podmioty występujące w stosunku prawnym stażu | str. 1050
6.1.4.2.2. Umowa o zorganizowanie stażu | str. 1052
6.1.4.2.3. Status prawny stażysty | str. 1058
6.1.4.2.4. Status prawny organizatora stażu | str. 1067
6.1.4.3. Podsumowanie | str. 1076
6.1.4.4. Bon stażowy – szczególna forma organizowania stażu | str. 1077
6.1.5. Przygotowanie zawodowe dorosłych | str. 1082
6.1.5.1. Pojęcie i podstawa prawna | str. 1082
6.1.5.2. Zakres podmiotowy i warunki uprawniające do uczestniczenia w projekcie przygotowania zawodowego dorosłych | str. 1085
6.1.5.3. Formy przygotowania zawodowego dorosłych | str. 1086
6.1.5.3.1. Ergonomiczna nauka zawodu dorosłych | str. 1087
6.1.5.3.2. Przyuczenie do pracy osób dorosłych | str. 1087
6.1.5.4. Organizacja przygotowania zawodowego dorosłych | str. 1088
6.1.5.4.1. Obowiązki pracodawców uczestniczących w projekcie przygotowania zawodowego dorosłych | str. 1094
6.1.5.4.2. Uprawnienia pracodawców | str. 1098
6.1.5.4.3. Program przygotowania zawodowego dorosłych | str. 1099
6.1.5.5. Obowiązki i uprawnienia uczestników przygotowania zawodowego osób dorosłych | str. 1101
6.1.5.5.1. Obowiązek aktywnego uczestnictwa w wybranego rodzaju programie przygotowania zawodowego dorosłych | str. 1101
6.1.5.5.2. Świadczenia przysługujące uczestnikowi w trakcie prowadzonego przygotowania zawodowego dorosłych | str. 1101
6.1.5.5.3. Skutki niedotrzymania przez uczestnika przygotowania zawodowego dorosłych warunków uczestnictwa | str. 1102
6.1.5.6. Zakres i zasady finansowania kosztów przygotowania zawodowego dorosłych prowadzonego poprzez pracodawców | str. 1104
6.2. Formy prawne łagodzenia skutków bezrobocia | str. 1106
6.2.1. Formy prawne łagodzenia skutków bezrobocia – uwagi pojęciowe | str. 1106
6.2.1.1. Uwagi wstępne | str. 1106
6.2.1.2. Ryzyko socjalne bezrobocia na tle reform społecznych po 1989 r. | str. 1109
6.2.1.3. Użytkowanie metody realizacji zabezpieczenia społecznego w konstruowaniu świadczeń łagodzących socjalne skutki bezrobocia | str. 1112
6.2.1.3.1. Ubezpieczenia społeczne a bezrobocie | str. 1114
6.2.1.3.2. Metoda zaopatrzeniowa a świadczenia na wypadek bezrobocia | str. 1116
6.2.1.3.3. Pomoc społeczna jako forma zabezpieczenia społecznego na wypadek bezrobocia | str. 1118
6.2.1.4. Formy łagodzenia skutków bezrobocia | str. 1119
6.2.2. Prawo do zasiłku dla bezrobotnych | str. 1121
6.2.2.1. Pojęcie i funkcje zasiłku dla bezrobotnych | str. 1121
6.2.2.2. Ryzyko bezrobocia i zabezpieczenie społeczne na wypadek jego wystąpienia | str. 1126
6.2.2.3. Geneza zasiłku dla bezrobotnych | str. 1135
6.2.2.4. Zasiłek dla bezrobotnych w prawie międzynarodowym | str. 1143
6.2.2.5. Zasiłek dla bezrobotnych w prawie europejskim | str. 1155
6.2.2.6. Zasiłek dla bezrobotnych w prawie polskim | str. 1166
6.2.2.6.1. Ewolucja regulacji prawnej | str. 1166
6.2.2.6.2. Zasiłek dla bezrobotnych w świetle obowiązujących regulacji prawnych | str. 1189
6.2.2.6.2.1. Przesłanki nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych | str. 1189
6.2.2.6.2.2. Wysokość zasiłku dla bezrobotnych | str. 1196
6.2.2.6.2.3. Czas pobierania zasiłku dla bezrobotnych | str. 1197
6.2.2.6.2.4. Realizacja prawa do zasiłku dla bezrobotnych | str. 1202
6.2.2.6.2.5. Utrata prawa do zasiłku | str. 1204
6.2.2.6.2.6. Skutki śmierci uprawnionego do zasiłku | str. 1210
6.2.2.6.2.7. Zwrot nienależnie pobranego zasiłku dla bezrobotnych | str. 1211
6.2.2.6.2.8. Okresy przedawnienia roszczeń związanych z zasiłkiem dla bezrobotnych | str. 1213
6.2.2.6.2.9. Finansowanie zasiłku dla bezrobotnych | str. 1214
6.2.2.6.2.10. Wpływ pobierania zasiłku dla bezrobotnych na inne uprawnienia | str. 1215
6.2.2.7. Charakter prawny zasiłku dla bezrobotnych | str. 1216
6.2.3. Zasiłek przedemerytalny i świadczenie przedemerytalne | str. 1219
6.2.3.1. Zasiłek przedemerytalny | str. 1219
6.2.3.1.1. Geneza zasiłku przedemerytalnego | str. 1220
6.2.3.1.2. Przesłanki uprawniające do zasiłku przedemerytalnego | str. 1222
6.2.3.1.3. Wysokość zasiłku przedemerytalnego | str. 1224
6.2.3.1.4. Nowoczesnanie w sprawach o zasiłek przedemerytalny | str. 1228
6.2.3.2. Świadczenie przedemerytalne | str. 1229
6.2.3.2.1. Geneza świadczenia przedemerytalnego | str. 1229
6.2.3.2.2. Przesłanki nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego | str. 1236
6.2.3.2.3. Wysokość świadczenia przedemerytalnego, jego wypłata i źródła finansowania | str. 1241
6.2.3.2.4. Ustanie prawa do świadczenia przedemerytalnego | str. 1242
6.2.3.2.5. Zawieszenie prawa do świadczenia przedemerytalnego i wstrzymanie i zmniejszenie jego wypłaty | str. 1243
6.2.3.2.6. Innowacyjnanie w sprawie przyznania prawa do świadczenia przedemerytalnego | str. 1246
6.2.4. Zatrudnienie socjalne | str. 1248
6.2.4.1. Pojęcie, geneza i rozwój instytucji zatrudnienia socjalnego | str. 1248
6.2.4.1.1. Zatrudnienie socjalne – uwagi terminologiczne i pojęciowe | str. 1248
6.2.4.1.2. Pojęcie i istota wykluczenia społecznego a zatrudnienie socjalne | str. 1252
6.2.4.1.3. Polityka na rzecz inkluzji społecznej – geneza i rozwój | str. 1253
6.2.4.1.4. Rozwój sektora ekonomii społecznej a zatrudnienie socjalne | str. 1255
6.2.4.2. Cel i zasady zatrudnienia socjalnego | str. 1256
6.2.4.2.1. Cel zatrudnienia socjalnego | str. 1256
6.2.4.2.2. Zasady zatrudnienia socjalnego | str. 1258
6.2.4.3. Formy zatrudnienia socjalnego | str. 1260
6.2.4.3.1. Reintegracja społeczna i reintegracja zawodowa | str. 1260
6.2.4.3.2. Zatrudnienie wspierane | str. 1262
6.2.4.4. Podmioty realizujące zadania zatrudnienia socjalnego | str. 1264
6.2.4.5. Źródła i zasady finansowania zatrudnienia socjalnego | str. 1266
6.2.4.6. Beneficjenci usług z zakresu zatrudnienia socjalnego | str. 1268
6.2.4.7. Przesłanki i zasady korzystania z usług z zakresu zatrudnienia socjalnego | str. 1270
6.2.5. Świadczenia pomocy społecznej dla osób i rodzin dotkniętych bezrobociem | str. 1271
6.2.5.1. Pojęcie pomocy społecznej | str. 1271
6.2.5.2. Wpływ bezrobocia na rozwój i przekształcenia pomocy społecznej | str. 1275
6.2.5.3. Bezrobocie jako okoliczność współkształtująca sytuację prawną jednostki (rodziny) w sferze pomocy społecznej | str. 1289
6.2.5.4. Ogólne kryteria podmiotowe przyznawania świadczeń z pomocy społecznej | str. 1295
6.2.5.5. Ogólne kryteria przedmiotowe przyznawania świadczeń z pomocy społecznej | str. 1297
6.2.5.6. Typy świadczeń na rzecz osób (rodzin) dotkniętych bezrobociem | str. 1306
6.2.5.6.1. Uwagi wstępne | str. 1306
6.2.5.6.2. Świadczenia służące zabezpieczeniu biologicznych podstaw egzystencji | str. 1310
6.2.5.6.3. Świadczenia posiadające na celu życiowe usamodzielnienie oraz odbudowę biologicznych i społecznych podstaw egzystencji | str. 1313

ROZDZIAŁ 7
Zatrudnianie obywateli polskich za granicą i cudzoziemców w Polsce | str. 1318
7.1. Zatrudnianie cudzoziemców – obywateli Unii Europejskiej | str. 1318
7.1.1. Uwagi wstępne | str. 1318
7.1.2. Charakterystyka swobody przemieszczania się pracowników w Unii Europejskiej | str. 1320
7.1.3. Charakterystyka zatrudnienia w Polsce cudzoziemców z państw członkowskich Unii Europejskiej | str. 1324
7.1.4. Zakaz dyskryminacji ze względu na obywatelstwo | str. 1327
7.1.5. Prawo pobytu | str. 1328
7.1.6. Prawo podejmowania pracy | str. 1330
7.1.7. Prawo wykonywania pracy | str. 1333
7.1.8. Środki ułatwiające korzystanie ze swobody przemieszczania się pracowników | str. 1334
7.1.9. Delegowanie pracowników w ramach świadczenia usług | str. 1337
7.1.10. Podsumowanie | str. 1339
7.2. Zatrudnianie obywateli polskich za granicą | str. 1340
7.2.1. Uwagi wstępne | str. 1340
7.2.2. Podejmowanie pracy za granicą na podstawie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy | str. 1341
7.2.3. Podejmowanie pracy za granicą a swoboda przepływu pracowników (art. 45 TFUE) | str. 1346
7.2.3.1. Podmiotowy zakres swobody przepływu pracowników | str. 1349
7.2.3.2. Przedmiotowy zakres swobody przepływu pracowników | str. 1351
7.2.3.3. Dopuszczalne ograniczenia swobody przepływu pracowników | str. 1355
7.2.3.4. Bezpośrednia horyzontalna wydajność art. 45 TFUE | str. 1356
7.2.4. Delegowanie polskich pracowników za granicę w celu świadczenia usług | str. 1358
7.3. Zatrudnianie cudzoziemców w Polsce | str. 1365
7.3.1. Uwagi wstępne | str. 1365
7.3.2. Międzynarodowe i europejskie standardy ochrony pracowników migrujących | str. 1366
7.3.3. Charakterystyka zatrudniania cudzoziemców w Polsce | str. 1372
7.3.4. Prawo wjazdu i pobytu na terytorium Polski | str. 1376
7.3.5. Podejmowanie poprzez cudzoziemców pracy bez zezwolenia | str. 1380
7.3.6. Podejmowanie poprzez cudzoziemców pracy po uzyskaniu zezwolenia | str. 1384
7.3.7. Warunki wykonywania pracy przez cudzoziemców | str. 1391
7.3.8. Przeciwdziałanie nielegalnemu zatrudnianiu cudzoziemców | str. 1393
7.3.9. Podsumowanie | str. 1396

ROZDZIAŁ 8
szeroki jednostkowe z zakresu prawa rynku pracy | str. 1398
8.1. Ewolucja przepisów dotyczących załatwiania sporów indywidualnych w sprawach zatrudnienia | str. 1398
8.2. Spory załatwiane w trybie ogólnego postępowania administracyjnego | str. 1407
8.2.1. Uwagi wstępne | str. 1407
8.2.2. Właściwość rzeczowa | str. 1410
8.2.3. Właściwość miejscowa | str. 1417
8.2.4. Właściwość instancyjna | str. 1419
8.2.5. Postanowienie jako forma rozstrzygnięcia w sprawach prawa rynku pracy | str. 1421
8.3. Szeroki rozstrzygane w drodze uproszczonego nowoczesnania o charakterze administracyjnym | str. 1422
8.4. Obszerny załatwiane w drodze administracyjnego postępowania egzekucyjnego | str. 1427
8.5. Obfity dotyczące innych aktów i czynności z zakresu administracji publicznej | str. 1428
8.6. Szeroki dotyczące porozumień i umów z zakresu prawa rynku pracy | str. 1437
8.7. Szeroki jednostkowe w innych sprawach z zakresu prawa rynku pracy | str. 1445
8.8. Zasady kontroli spraw z zakresu prawa rynku pracy przez sądownictwo administracyjne | str. 1451

ROZDZIAŁ 9
Państwowa Inspekcja Pracy | str. 1455
9.1. Uwagi wstępne | str. 1455
9.2. Rys historyczny rozwoju regulacji dotyczących inspekcji pracy | str. 1457
9.3. Organizacja Państwowej Inspekcji Pracy | str. 1461
9.3.1. Usytuowanie Państwowej Inspekcji Pracy w systemie organów państwowych | str. 1461
9.3.2. Jednostki organizacyjne Państwowej Inspekcji Pracy | str. 1466
9.3.3. Organy Państwowej Inspekcji Pracy | str. 1468
9.4. Kompetencje Państwowej Inspekcji Pracy | str. 1471
9.4.1. Państwowa Inspekcja Pracy jako organ nadzoru państwa nad pracą w świetle Konstytucji RP | str. 1471
9.4.2. Przedmiotowy i podmiotowy zakres działania Państwowej Inspekcji Pracy | str. 1473
9.4.3. Zadania Państwowej Inspekcji Pracy | str. 1478
9.4.4. Środki działania kontrolno-nadzorczego Państwowej Inspekcji Pracy | str. 1490

WYKAZ SKRÓTÓW | str. 1505

BIBLIOGRAFIA | str. 1511

ORZECZENIA | str. 1579

INDEKS RZECZOWY | str. 1597