Witkacowskie muzy (Universitas)

Publikacja Witkacowskie muzy. Kobiety w egzystencji i dziele artysty, będąca pokłosiem doktoratu, to pokaźne spojrzenie nie tylko na najróżniejszą twórczość Stanisława Ignacego Witkiewicza vel Witkacego. Tropi powiązania istniejące pomiędzy poszczególnym dziedzinami aktywności artystycznej twórcy Niemytych dusz a jego egzystencją. Ujawnia zachodzące relacje pomiędzy światem stylizacji a światem rzeczywistości. Badania penetrują na najrozmaitsze sposoby Witkacowski świat. Z najróżniejszych perspektyw, z różnych punktów widzenia dotykają wielu aspektów egzystencji artysty, jego życia wewnętrznego, jego wyborów, dramatów, jego mentalności i jego twórczości, która zadziwia uniwersalnością, będąc zarazem tak bardzo uwikłana w tu i dzisiaj, w kontekst życiowy. Jest to bez dwóch zdań, mówiąc językiem samego twórcy, „babranie się w autorze", lecz tylko po to, żeby przekonać się, że nie mamy do czynienia ze schematem, blagą i pustosłowiem, a z projektem-procesem, który twórca realizował świadomie przez zorganizowane działanie przez całe swe życie. Książka demonstruje, iż wszystkie przejawy egzystencji Witkacego tworzą zazębiającą się całość, której poszczególne części można rozpatrywać osobno, ale tylko w zderzeniu z resztą, ujawniają jednolitość zjawiska, nienaruszalność myślenia artysty.

„Na szczególną uwagę zasługuje wnikliwość i pasja, z jaką Dominika Spietelun analizuje rysunki i pastele, także zdjęcia. Odkrywa ona wręcz żywioł kobiecości w literackich, plastycznych i fotograficznych przedstawieniach Stanisława Ignacego Witkiewicza. To dogodny punkt wyjścia do dokładnych badań nad formami, funkcjami, znaczeniami, przetworzeniami występowaniu kobiet wymienionych z imienia i nazwiska w tytułach kolejnych części. Napisane są one z iście detektywistycznym zacięciem. Na zachwyt zasługuje szacunek badaczki do faktów; nawet te najdrobniejsze, jak się wydaje, przeszły u niej procedurę wiarygodności. Autorka zestawia i porównuje faktografię biograficzną Witkacego i danej osoby płci damskiej, by przejść do sedna sprawy, czyli odnajdywania ech, wyższych sensów, symboliki zaobserwowanych związków w Witkiewiczowskich dziełach (w części czwartej także w jego epistolografii). Czyni dla nich niejako podkład kulturowy i przypomina koloryt czasu. Analizy bezpośrednio dotyczące badanej problematyki należą do stosunkowo najistotniej oryginalnych partii recenzowanego wywodu. Spietelun osiąga w nich swego typu maestrię, w narracji jest precyzyjna, ale nigdy przesadnie drobiazgowa."

Fragment recenzji Zbigniewa Chojnowskiego

„ciekawemu przedstawieniu „korowodu kobiet najróżniejszych’’ towarzyszy w pracy [...] ogromna intuicja twórcza i wyobraźnia badawcza, samoświadomość, głębokie przemyślenie; logiczna realizacja rozległego przedsięwzięcia, jakim jest wielogłosowa aktywność Witkacego podjęta została z troską o ukazanie praźródeł postaci żeńskich w twórczości literackiej i plastycznej. [...] Głębokie i wrażliwe spojrzenie badawcze odsłoniło ich [kob...