Muzeum i zmiana (Universitas)

„Współczesne muzeum narracyjne związane jest ze zmianami w muzealnictwie światowym, jakie zaszły na przełomie ostatniej dekady XX wieku i początku XXI stulecia. Do zadań muzeum narracyjnego należą nie tylko zbieranie, konserwacja i przechowywanie i prezentowanie i promowanie danych o zbiorach. Mecenasi albo twórcy ekspozycji wykazują ambicję opowiedzenia związanej z ekspozycją całościowej historii. Jej celem jest nie tylko prowadzenie narracji, lecz też zaproszenie do dyskusji na temat prezentowanego wydarzenia czy zjawiska. W związku z tym powiększa się zasób metod eksponowania przedmiotów z zastosowaniem równocześnie tradycyjnych (na przykład scenografia), jak i progresywnych technik prezentacji, w tym wirtualizacji przekazu. Twórcy ekspozycji narracyjnej odwołują się równocześnie do poznawania poprzez zmysły (wzrok, dotyk, dźwięk, zapach), lecz także przywiązują wagę do roli emocji w odbiorze. Koncentracja tych celów, metod i bodźców i intencje twórców, żeby stworzyć wielowątkową narrację, pozwalają mówić o narracyjności muzeum” (fragment książki).

Tom Muzeum i zmiana. Losy muzeów narracyjnych to prezentacja wyników badań i doświadczeń naukowców, lecz też praktyków podejmujących kwestię współczesnego muzealnictwa historycznego w Polsce w ujęciu narracyjnym. Jego wyjątkowość polega na interdyscyplinarności podejść poszczególnych autorów. Czytelnik wynajdzie tu teksty zawierające muzeologiczne, historyczne, socjologiczne, politologiczne, psychologiczne aspekty problemu tworzenia i funkcjonowania muzeów narracyjnych.

Celem autorów jest prezentacja doświadczeń z „narracją w muzeum” wielu polskich współczesnych muzeów historycznych, które powstały w ostatnich latach właśnie jako narracyjne. Pomysł opracowania niniejszej publikacji zrodził się w czasie dyskusji w gronie polskich muzeologów i praktyków. Zostali oni natchnioni fenomenem tak zwanego boomu muzealnego w Polsce ‒ z pewnością narracyjne muzea historyczne to jedno z najciekawszych zjawisk we współczesnej kulturze.

Niniejszy tom nie podsumowuje ani tym bardziej nie zamyka dyskusji o współczesnym muzealnictwie narracyjnym. Na kartach tej pracy zbiorowej czytelnicy znajdą także szereg postulatów badawczych, które należałoby podjąć w przyszłości.