Stosunki międzynarodowe są złożonym systemem interakcji podlegającym dynamicznym zmianom. Podczas rozwoju relacji pomiędzy poszczególnymi podmiotami, w szczególności państwami, oprócz dwu- i wielostronnej współpracy, niemal od zarania dziejów współwystępowała wielopłaszczyznowa rywalizacja.
W każdej epoce historycznej kształtowały się ponadto geopolityczne centra i peryferie. Przełom XIX i XX wieku wiązał się z apogeum potęgi mocarstw europejskich, pod których kontrolą znajdowała się większa część świata.
Państwa europejskie dominowały na praktycznie każdej płaszczyźnie funkcjonowania, przy czym dzięki rozbudowanej potędze morskiej rolę wiodącego mocarstwa odgrywała duża Brytania, kierując się zasadą two powers standard.
Oznaczało to, że brytyjska flota wojenna musiała być pokaźniejsza aniżeli dwie kolejne w hierarchii marynarki wojenne łącznie. Natomiast druga połowa XX wieku była zdominowana poprzez rywalizację Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich i Stanów Zjednoczonych, a u jego końca zaczęły tworzyć się świeże ośrodki siły.