System prawa karnego procesowego. tom i. zagadnienia ogólne. część 1 (Wolters Kluwer Polska SA)

\n\nSystem Prawa Karnego Procesowego to wielotomowe (w założeniu XVIII tomów) wydawnictwo opracowane pod redakcją merytoryczną Piotra Hofmańskiego. Jest to jedyne na rynku tak aktualne, szerokie i kompleksowe omówienie całego systemu instytucji polskiego prawa karnego procesowego.

System stanowi fundamentalne teoretyczne opracowanie problemów tej dziedziny prawa z uwzględnieniem wszelkich perspektyw patrzenia na poszczególne instytucje procedury karnej. Opracowanie o charakterze systemowym jest czymś więcej aniżeli komentarz, podręcznik czy encyklopedia.

Może bowiem służyć jako źródło szczegółowej wiedzy o danej gałęzi prawa, może być wykorzystane jako pomoc w rozwiązaniu solidnego problemu interpretacyjnego, który pojawia się w praktyce użytkowania prawa.

\n \n Sukcesem niemającym dotąd precedensu jest skupienie wokół idei powstania Systemu Prawa Karnego Procesowego wszelkich bez wyjątku ośrodków uniwersyteckich zajmujących się progresywnaniem karnym, a dodatkowo wielu światłych praktyków: sędziów Sądu Najwyższego i sądów powszechnych, adwokatów, członków Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego.

Każdy ośrodek koordynuje prace nad jednym przynajmniej tomem Systemu, a jego redakcję obejmuje ktoś z tego ośrodka. To dzięki czemu będzie on - niezależnie od innych wskazywanych już walorów – obrazować stan wiedzy i nauki polskiego prawa karnego procesowego.

\n \n Część 1 tomu I Zagadnienia ogólne posiada trzynaście rozdziałów wprowadzających w problematykę prawa karnego procesowego. W genialnym wprowadzeniu redaktor naukowy Piotr Hofmański wyjaśnił, jakie względy przesądziły o konieczności podjęcia tego tematu i czemu to opracowanie ma służyć.

W kolejnych rozdziałach publikacji wyjaśniono pojęcia "system prawa", "system prawa karnego" i "system prawa karnego procesowego", a także relacje pomiędzy nimi, scharakteryzowano normy prawa karnego procesowego, a także przedstawiono ich podziały.

Wieloaspektowo z rozmaitych perspektyw omówiono też pojęcie "cykl karny". Wyjaśniono różnicę między procedurą karną, a także prawem karnym procesowym, ponieważ pojęcia te, choć powszechnie traktowane jako synonimy, nie są jednak tożsame.

Jednym z podstawowych komponentów w nauce prawa karnego procesowego, zezwalającym na zróżnicowanie poszczególnych odmian i stadiów procesu, jest pojęcie celu procesu, a z określonym celem cyklu karnego ściśle łączone jest także pojęcie funkcji.

Omówieniu tych zagadnień poświęcono odrębne rozdziały. Charakter prawny (istota) procesu karnego to kolejny temat, którym w pogłębiony sposób zajęto się w tej części tomu I. Jest to tym bardziej znaczne, ponieważ dotychczas w nauce prawa karnego procesowego nie przedstawiono teorii wyjaśniającej istoty cyklu karnego, jak to uczyniono w odniesieniu do prawa karnego materialnego.

Kolejnym ważnym zagadnieniem, gruntownie omówionym w części 1 tomu I, jest przedmiot cyklu karnego, czyli kwestia odpowiedzialności prawnej za czyn zarzucany oskarżonemu. W publikacji zaprezentowano historię kształtowania się procesu karnego, i to jednocześnie w prawie antycznym, jak i na ziemiach Polski aż do współczesności.

Ukazano przemiany, jakie na przestrzeni lat zaszły w podejściu do procesu karnego. Zarysowano tendencje rozwoju cyklu karnego w XXI wieku i zmiany, jakie czekają nas w prawie karnym procesowym w najbliższym czasie, zapoczątkowane przez nowelizującą Kodeks innowacyjnania karnego ustawę z 27 września 2013 r.

(Dz.U. Z 2013 r., poz. 1247). Ukazano warianty źródeł prawa karnego procesowego w szerokim rozumieniu i ich rolę ze szczególnym uwzględnieniem wykładni prawa dokonywanej przez orzecznictwo. Mnóstwo uwagi poświęcono usytuowaniu prawa karnego procesowego w ogólnym systemie prawa, a także w systemie prawa karnego, gdyż ma to pokaźny wpływ na podejście, metodę, a także płaszczyzny badania prawa karnego procesowego.

Prawo procesowe przestaje być bowiem postrzegane jako wyłącznie służebny, instrumentalny zespół reguł, podporządkowanych prawu karnemu materialnemu. Tę część kończy rozdział dotyczący konstytucyjnych gwarancji prawa karnego procesowego, w którym przeanalizowano wzajemne relacje pomiędzy Konstytucją RP a przepisami nowoczesnania karnego zarówno w sferze stanowienia, jak i stosowania prawa.