Trudne drogi adaptacji (Impuls)

Stereotyp „wiecznych dzieci" wciąż wpływa na traktowanie populacji niepełnosprawnych intelektualnie z przymrużeniem oka, niewiele poważnie, jakby sugerując, że to zabawa w dorosłość, że i tak nie uda się tym jednostkom osiągnąć szacunku i godności przynależnych dojrzałym osobom.

Niniejsza książka stanowi efekt realizacji projektu badawczego, którego celem była analiza obecnej sytuacji dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną w Polsce. Jako myśl przewodnią wybrałam adaptacje społeczną.

Uznałam, iż należy ja rozumieć procesualnie, gdyż trwa poprzez całe życie, polega na ciągłej interakcji pomiędzy człowiekiem a otoczeniem społecznym i przyrodniczym, na budowaniu doświadczeń umożliwiających rozwój i doskonalenie.

Adaptacji społecznej człowieka towarzyszą oddziaływania, które mają ułatwić jej przebieg. Z perspektywy osób z niepełnosprawnością intelektualną są to nauczanie, wychowanie i terapia. Wspomniane działania są wyznaczane albo wręcz wymuszane przez kulturę, politykę, ekonomię danego kraju.

Analiza sytuacyjna pozwoliła na uchwycenie procesu adaptacji osób z niepełnosprawnością intelektualna w jego trwaniu, tu i dzisiaj, jednak z ukazaniem kontekstu jednocześnie osobistego badanych osób, jak i społeczno-historycznego.

Wiedzę o tym, że adaptacja społeczna osób z niepełnosprawnością intelektualna nie przebiega zbyt łatwo, posiada każdy, kto towarzyszy im w tej drodze, i wszyscy, którzy znają utrudnienia wynikające z tego typu niepełnosprawności.

"Mam nadzieję, że niniejsze wprowadzenie daje wstępny ogląd całej dysertacji i ułatwi orientację w poszczególnych częściach pracy; pracy, która jest wynikiem interpretacji badacza konstruującego opis i analizę skatalogowanego materiału według własnego pomysłu.

Co prawda w pisaniu prowadziły mnie informacje ubrane w kategorie i wynikające z nich kody, jednak całość stanowi rezultat konstruowania teorii ugruntowanej, w której starałam się przedstawić wszystkie punkty widzenia i ich implikacje – równocześnie własne, jak i – typowo – innych uczestników badań.

Nie chodziło o zdanie relacji ze zdarzeń i wypowiedzi z pozycji zewnętrznego obserwatora, ale o konstruowanie interpretacji badanych światów."