Liminalność i bycie (Universitas)

W monografii uderzają dwie skuteczności: szczególnie staranna analiza tekstów oparta na regule close reading, a z drugiej strony perfekcyjne rozpoznanie teoretycznych tekstów z dziedziny współczesnej lingwistyki, komparatystyki, także filozofii, edytorstwa i teatrologii, które wspomagają i pogłębiają instynktowne rozpoznania Chojnowskiego-czytelnika […].

[Autor rozprawy] jako odbiorca i komentator twórczości Lachmanna, chętnie wykorzystuje prywatne dokumenty biograficzne: materiały archiwalne, niepublikowane materiały zalegające szuflady Lachmanna, wymieniane listy i maile (wszystkie dokładnie opisane). Jest to znak nowych czasów, które kształtują na naszych oczach nowy typ metodologii, gdzie tego rodzaju dokumenty czyni się elementami historycznoliterackimi poprzez odpowiednią ich interpretację i wprowadzenie w poznawczy dyskurs. Dokument biograficzny staje się argumentem naukowym: to zasada tzw. Nowej biografistyki, która po latach strukturalistycznej banicji, powróciła w ostatniej ćwierci XX wieku, aby wraz z geopoetyką, imagologią poszerzoną o wizerunek siebie (zamiast Innego/Obcego, który w „globalnej wiosce” jest już coraz mniej „obcy”) wytwarzać zręby nowej metodologii, pozwalającej skrupulatniej docierać do istoty i znaczenia potężnego tekstu.

Lektura tej monografii jest fascynująca dla każdego, kto ma szacunek dla twórczości spektakularnie uformowanej, głęboko wnikającej w omawianą materię i zarazem mądrej. […] Monografia twórczości Petera (Piotra) Lachmanna jest ważnym osiągnięciem tak w rozwoju osobistym habilitanta, jak i w obrębie literatury naukowej dotyczącej nowoczesnej biografistyki, pisarstwa bilingwalnego, (auto)przekładu i przekładoznawstwa jako takiego. Chojnowski odkrył dla literaturoznawstwa pisarza nad wyraz ważnego, którego dotychczasowa występowanie w polskim obiegu nie była zbyt wyraźna.

Z recenzji prof. M. Dąbrowskiego

Książka Przemysława Chojnowskiego jest teoretycznie należycie uzasadnionym, głęboko przemyślanym oraz dobrze napisanym studium, które prezentuje pasjonującą postać polsko-niemieckiego pisarza i transdyscyplinarnego artysty w niewielkim stopniu znanego polskiej humanistyce. Monografia przedstawia biograficznie uwarunkowane aspekty dwujęzyczności i kulturowej biwalencji jako figuracje podmiotu liminalnego czy także liminalnej sytuacji egzystencjalnej. Mocną stroną tej pracy jest istotnie staranna lektura, adekwatna kontekstualizacja historyczno-kulturowa i biograficzna, a także […] uważna analiza tekstów Lachmanna. Zwłaszcza w analizach liryki uwidaczniają się umiejętności filologiczne monografisty i jego wyraźne zainteresowania zjawiskami kontaktów językowych i kulturowych.

Z recenzji prof. M. Marszałek (Uniwersytet Poczdamski)

Muzeum w Gliwicach jest współwydawcą monografii Przemysława Chojnowskiego i nie jest to dziełem przypadku. Gliwice są bowiem miejscem kluczowym dla Petera (Piotra) Lachmanna, którego biografia nierozerwalnie splata się z dziejami Górnego Śląska, a jego twórczość wyrasta z doświadczeń polsko-niemieckiego pogranicza. Metamorfoza niemieckich Gliwic – miasta urodzenia i dorastania pisarza – stała się dla twórcy jedną z figur ‘bycia między’. To właśnie tu podczas studiów na Politechnice Śląskiej Lachmann współtworzył teatr satyryczny i na fali Października ‘56 roku zadebiutował jako polski poeta.