Tytuł Kryminalistyka. Czyli o współczesnych metodach dowodzenia przestępstw Autorzy Jarosław Moszczyński, Ewa Gruza, Mieczysław Goc Język polski Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska SA ISBN 978-83-8187-542-4 Rok wydania 2020 liczba stron 736 Format pdf Spis treści Wykaz skrótów 15
Wstęp 19
Rozdział I
Początki, zakres i zadania kryminalistyki 21
1. Niedługi kształt dziejów kryminalistyki 21
2. Definicja i zakres kryminalistyki 24
3. Funkcje i zasady kryminalistyki 27
4. Etyka w kryminalistyce 30
Rozdział II
Ślady kryminalistyczne 35
1. Pojęcie śladu kryminalistycznego 35
2. Klasyfikacja śladów kryminalistycznych 37
2.1. Ślady materialne 38
2.2. Ślady zjawiskowe 40
2.3. Ślady cyfrowe 40
2.4. Ślady wspaniałe 41
2.5. Inne klasyfikacje śladów 42
3. Ujawnianie (wykrywanie) śladów kryminalistycznych 43
4. Zabezpieczanie formalnoprocesowe śladów kryminalistycznych 44
5. Zabezpieczanie technologiczne śladów kryminalistycznych 46
6. Funkcje śladów kryminalistycznych 48
Rozdział III
Ekspertyza kryminalistyczna 51
1. Podstawowe zagadnienia ekspertyzy kryminalistycznej 51
1.1. Czynności badawcze 53
1.2. Wiadomości specjalne 53
1.3. Biegły 54
1.4. Organ procesowy 56
1.5. Opinia – sprawozdanie i wnioski 57
1.6. Opinia jako dowód w procesie 59
1.7. Okoliczności widoczne dla rozstrzygnięcia sprawy 60
2. Warianty ekspertyz 60
3. Ogólna problematyka badań kryminalistycznych – identyfikacja kryminalistyczna 67
4. Problem kategorycznej identyfikacji indywidualnej 73
Rozdział IV
Dowód w nowoczesnaniu karnym 81
1. Warianty dowodów 81
2. Kryminalistyczna ocena czynności dowodowych 83
3. Dopuszczalność dowodów naukowych 86
4. Dowód poszlakowy 89
5. Paradygmaty kryminalistyki 91
6. Subiektywizm i obiektywizm badań kryminalistycznych 94
7. Efekt CSI 95
8. Współczesne metody dowodzenia 98
8.1. Audyt śledczy 99
8.2. Legal compliance 100
Rozdział V
Reakcja na zawiadomienie o przestępstwie 103
1. Źródła pierwszych informacji o zdarzeniu 103
2. Pościg 106
3. Poszukiwania 108
4. Zasadzki i pułapki kryminalistyczne 109
5. Ujęcie i zatrzymanie osoby 114
Rozdział VI
Metody wspomagające proces wykrywczy 117
1. Użycie psa służbowego 117
2. Profilowanie kryminalistyczne 120
3. Niekonwencjonalne źródła informacji 126
Rozdział VII
Czynności operacyjno-rozpoznawcze 133
1. Pojęcie, cele i podstawy prawne 133
2. Zasady, formy i metody pracy operacyjnej 136
3. Obserwacja 138
4. Wywiad 139
5. Współpraca z osobowymi źródłami danych 139
6. Kompozycja operacyjna 141
7. Kontrola operacyjna 141
8. Zakup kontrolowany 142
9. Przesyłka niejawnie nadzorowana 143
10. Analiza kryminalna 144
Rozdział VIII
Planowanie progresywnania przygotowawczego. Wersje kryminalistyczne 151
1. Plan progresywnania przygotowawczego 151
2. Zasady tworzenia i weryfikowania wersji kryminalistycznych 154
Rozdział IX
Podstawy psychologii zeznań 159
1. Cykl formowania się zeznań 159
2. Etapy formowania się zeznań 163
3. Wpływ czynników obiektywnych i subiektywnych na proces formowania się zeznań 169
4. Przyczyny i warianty błędów w zeznaniach 173
Rozdział X
Przesłuchanie 179
1. Zasady ogólne 179
2. Przesłuchanie świadka 182
3. Przesłuchanie podejrzanego 191
Rozdział XI
Przesłuchania szczególne 199
1. Przesłuchanie biegłego 199
2. Przesłuchanie dziecka 202
3. Przesłuchanie osób w podeszłym wieku 207
4. Przesłuchanie osób w ciężkim stanie zdrowia 208
5. Konfrontacja 211
Rozdział XII
Metody oceny zeznań i wyjaśnień 215
1. Badanie prawdziwości i szczerości wypowiedzi 215
2. Badania wariograficzne i ich dopuszczalność 222
3. Psychologiczny analizator stresu 227
4. Hipnoza 229
5. Narkoanaliza 233
6. Termowizja 234
Rozdział XIII
Inne czynności procesowo-kryminalistyczne 237
1. Okazanie 237
2. Przeszukanie 244
3. Wizja lokalna 249
4. Eksperyment dowodowy 250
Rozdział XIV
Oględziny 255
1. Oględziny jako czynność procesowo-kryminalistyczna 255
2. Cele i zadania oględzin 257
3. Organizacja oględzin miejsca zdarzenia 260
4. Metody prowadzenia oględzin miejsca zdarzenia 262
5. Etapy oględzin miejsca zdarzenia 264
5.1. Etap przygotowawczy – czynności poprzedzające właściwe oględziny miejsca zdarzenia 264
5.2. Etap zasadniczy – oględziny właściwe 266
5.3. Etap końcowy oględzin 268
6. Oględziny zewnętrzne zwłok i oględziny osoby (ciała) i rzeczy 269
6.1. Oględziny zwłok 269
6.2. Oględziny osoby 273
6.3. Oględziny rzeczy 274
7. Podstawowe zasady dokonywania oględzin 275
8. Wyposażenie techniczne wykorzystywane podczas oględzin 279
9. Dokumentowanie oględzin 284
9.1. Protokół oględzin 284
9.2. Zabezpieczenie technologiczne i procesowe śladów ujawnionych w trakcie oględzin 286
9.3. Dokumentacja fotograficzna 287
9.4. Skanowanie 3D 293
9.5. Szkice i plany kryminalistyczne 294
10. Użycie wyników oględzin w progresywnaniu przygotowawczym 299
11. Najczęstsze błędy w oględzinach 300
Rozdział XV
Antropometryczne metody identyfikacji człowieka 305
1. Portret pamięciowy 305
1.1. Rys historyczny 305
1.2. Komputerowy portret obrazowy 309
2. Identyfikacja osób na podstawie fotografii 316
3. Odtwarzanie wizerunku osób na podstawie czaszki 317
4. Inne metody identyfikacji zwłok 322
Rozdział XVI
Daktyloskopia 325
1. Podstawy daktyloskopii 325
2. Morfologia linii papilarnych 326
3. Ujawnianie śladów linii papilarnych 332
3.1. Typy śladów linii papilarnych 332
3.2. Metody ujawniania i zabezpieczania śladów linii papilarnych 333
4. Daktyloskopowanie 347
4.1. Podstawy prawne daktyloskopowania 347
4.2. Daktyloskopowanie osób 349
4.3. Daktyloskopowanie zwłok 354
5. Identyfikacja daktyloskopijna 355
5.1. Registratury daktyloskopijne 355
5.2. Funkcjonowanie systemów AFIS 356
5.3. AFIS w Polsce 358
5.4. Ekspertyza daktyloskopijna 361
5.4.1. Informacje ogólne 361
5.4.2. Standardy identyfikacji daktyloskopijnej 361
5.4.3. Ocena wieku śladów daktyloskopijnych 364
Rozdział XVII
Inne metody identyfikacji dermatoskopijnej i odontoskopia 367
1. Cheiloskopia 367
1.1. Podstawy biologiczne identyfikacji cheiloskopijnej 367
1.2. Pobieranie materiału porównawczego do identyfikacji cheiloskopijnej 370
1.3. Ekspertyza cheiloskopijna 372
2. Otoskopia 372
2.1. Biologiczne podstawy otoskopii 374
2.2. Pobieranie materiału porównawczego do identyfikacji otoskopijnej 376
2.3. Ekspertyza otoskopijna 377
3. Odontoskopia 377
3.1. Budowa zębów człowieka 378
3.2. Typy śladów zębów 379
3.3. Zabezpieczanie śladów zębów 382
3.4. Ekspertyza odontoskopijna 383
4. Gantiskopia 385
4.1. Typy śladów rękawiczek 385
4.2. Pobieranie materiału porównawczego do badań gantiskopijnych 389
4.3. Ekspertyza gantiskopijna 390
Rozdział XVIII
Badania biologiczne 391
1. Pojęcie i rodzaje śladów biologicznych 391
2. Ujawnianie i zabezpieczanie śladów biologicznych 394
2.1. Uwagi ogólne 394
2.2. Ujawnianie i zabezpieczanie plam krwawych 395
2.3. Ujawnianie i zabezpieczanie śladów śliny 396
2.4. Ujawnianie i zabezpieczanie włosów 396
2.5. Zabezpieczanie śladów biologicznych spod paznokci 397
2.6. Ujawnianie i zabezpieczanie śladów biologicznych w sytuacji zgwałcenia 397
2.7. Ujawnianie i zabezpieczanie innych śladów biologicznych 398
3. Rekonstrukcja przebiegu zdarzenia na podstawie śladów krwi 398
4. Konwencjonalne badania śladów biologicznych 404
5. Badania DNA 405
6. Baza informacji DNA 412
6.1. Podstawy prawne 412
6.2. Struktura i funkcjonowanie bazy informacji DNA 413
Rozdział XIX
Entomologia sądowa 417
1. Pojęcie i zakres badań 417
2. Rys historyczny 418
3. Owady 419
4. Ślady entomologiczne 421
5. Metody szacowania czasu zgonu 421
5.1. Metoda rozwojowa 421
5.2. Metoda sukcesyjna 422
6. Ekspertyza entomologiczna 423
Rozdział XX
Osmologia 425
1. Pojęcie i charakterystyka śladów zapachowych 425
2. Zabezpieczanie śladów zapachowych 426
3. Pobieranie materiału porównawczego do badań osmologicznych 432
4. Pobieranie materiałów kontrolnych i uzupełniających 435
5. Badania śladów zapachowych – ekspertyza osmologiczna 435
6. Podstawowe pojęcia z zakresu badań osmologicznych 440
Rozdział XXI
Badania dokumentów 443
1. Pojęcie i rodzaje dokumentów 443
2. Zabezpieczanie dokumentów jako śladów kryminalistycznych 447
3. Badania pisma maszynowego 450
4. Badania odbitek i odcisków pieczątek 455
5. Badania wydruków komputerowych 458
6. Nowe technologie w badaniach dokumentów 462
7. Badania chronologii zapisów (wieku względnego) 467
8. Badania wieku bezwzględnego pisma 470
9. Techniczne badania dokumentów i zabezpieczenia antyfałszerskie 471
10. Przygotowanie materiału porównawczego do badań technicznych dokumentów i zapisów drukowanych 476
Rozdział XXII
Badania pisma ręcznego i podpisów 481
1. Właściwości pisma ręcznego 481
2. Badania identyfikacyjne pisma ręcznego 483
3. Ewolucja metod badań identyfikacyjnych pisma ręcznego 485
3.1. Metoda kaligraficzna 485
3.2. Metoda sygnalityczna 486
3.3. Metoda grafologiczna 488
3.4. Metody grafometryczne 488
3.5. Metody eksperymentalne 492
4. Metoda graficzno-porównawcza badań pisma ręcznego 493
5. Badania pismoznawcze kopii dokumentów 500
6. Grafologia a ekspertyza pismoznawcza 503
7. Badania podpisów 509
7.1. Pojęcie i rodzaje podpisów 509
7.2. Typy fałszerstw podpisów 510
7.3. Metodyka badań podpisów 517
8. Badania wieku podpisów (zapisów) na podstawie analizy cech graficznych 521
9. Badania elektronicznych podpisów i zapisów ręcznych (biometrycznych) 521
10. Zastosowanie metod komputerowych w ekspertyzie pismoznawczej 523
10.1. Uwagi ogólne – problem obiektywizacji badań pismoznawczych 523
10.2. Globalgraf 525
10.3. Edytor i inne programy 536
11. Katalog cech pisma ręcznego z uwzględnieniem parametrów wyznaczanych w programach komputerowych 538
12. Materiał porównawczy do badań pisma ręcznego i podpisów 543
12.1. Materiał porównawczy do konwencjonalnych badań pisma ręcznego i podpisów 543
12.2. Materiał porównawczy do badań elektronicznych zapisów ręcznych 547
12.3. Niestandardowe techniki pobierania materiału porównawczego 547
Rozdział XXIII
Fonoskopia 551
1. Pojęcie i zakres badań fonoskopijnych 551
2. Zabezpieczanie materiału do badań fonoskopijnych 561
3. Przygotowanie materiału porównawczego do badań fonoskopijnych 562
Rozdział XXIV
Mechanoskopia 567
1. Pojęcie i zakres badań mechanoskopijnych 567
2. Ślady mechanoskopijne 572
3. Ujawnianie i zabezpieczanie śladów mechanoskopijnych 576
4. Pobieranie materiału porównawczego 580
5. Identyfikacja mechanoskopijna, typy badań 582
6. Funkcja informacyjna śladów mechanoskopijnych 586
Rozdział XXV
Badania broni palnej 589
1. Pojęcie broni palnej 589
2. Rodzaje broni palnej 594
3. Pojęcie, typy i budowa amunicji 602
4. Budowa i zasady działania broni palnej 607
5. Ślady użycia broni palnej i ich kryminalistyczne znaczenie 609
5.1. Ślady na ostrzelanej powierzchni 609
5.2. Ślady na elementach naboju 616
5.3. Broń palna jako ślad i ślady na tej broni 622
5.4. Ślady na osobie strzelającej 622
6. Ujawnianie i zabezpieczanie śladów wykorzystania broni palnej 626
6.1. Zabezpieczanie broni i śladów jej wykorzystania 626
6.2. Zabezpieczanie śladów GSR 628
7. Pobieranie materiału porównawczego 634
8. Podstawowy zakres kryminalistycznych badań broni palnej 634
9. Kartoteki i zbiory broni palnej, a także amunicji 635
Rozdział XXVI
Traseologia 639
1. Rodzaje śladów obuwia 639
2. Ujawnianie i zabezpieczanie śladów obuwia 641
2.1. Fotografowanie 641
2.2. Realizowanie odlewów 642
2.3. Przenoszenie na folię 643
2.4. Wykorzystanie metody elektrostatycznej 643
2.5. Zabezpieczanie wraz z podłożem 644
3. Ślady pojazdów i zwierząt 644
4. Pobieranie materiału porównawczego 646
5. Ekspertyza traseologiczna 646
Rozdział XXVII
Badania fizykochemiczne 653
1. Typy śladów fizykochemicznych 653
1.1. Środki odurzające i psychotropowe (narkotyki) 653
1.2. Włókna i wyroby włókiennicze 659
1.3. Wyroby lakiernicze 660
1.4. Tworzywa nienaturalne i gumy 660
1.5. Metale 661
1.6. Szkło 661
1.7. Gleba 661
1.8. Inne materiały i substancje 661
1.9. Mikroślady 662
2. Fizykochemiczne badanie wybranych miejsc zdarzeń 662
2.1. Wybuchy 662
2.2. Pożary 664
2.3. Wypadki drogowe 665
2.4. Zatrucia 666
3. Zabezpieczanie śladów fizykochemicznych 666
4. Fizykochemiczne metody badań 667
4.1. Klasyczna analiza chemiczna 667
4.2. Chromatografia 668
4.3. Spektroskopia w podczerwieni 669
4.4. Spektrofotometria w nadfiolecie i świetle widzialnym (UV-Vis) 669
4.5. Fluorescencja rentgenowska (XRF) 669
4.6. Spektrometria mas 670
4.7. Spektralna analiza emisyjna 670
4.8. Inne metody 671
Rozdział XXVIII
Fotografia kryminalistyczna 673
1. Rys historyczny 673
2. Typy fotografii kryminalistycznej 675
3. Techniki wideo 691
Rozdział XXIX
Informatyka kryminalistyczna 695
1. Pojęcie i zakres informatyki kryminalistycznej 695
2. Zabezpieczenie materiału do badań 698
3. Badania identyfikacyjne 701
Rozdział XXX
Kryminalistyczne bazy danych 703
1. Krajowe Centrum informacji Kryminalnych 703
2. Krajowy System Informacyjny Policji 705
3. Automatyczny System Identyfikacji Daktyloskopijnej 706
4. Baza informacji DNA 707
5. Inne bazy 708
Bibliografia 711