Bezpieczeństwo człowieka należy do kategorii obszarów tematycznych znamionujących się dużym zakresem znaczeniowym. Zrozumienie procesów i zjawisk bezpośrednio wpływających na kształtowanie się bezpieczeństwa jednostkowego i zbiorowego i umiejętności i postaw sprzyjających neutralizacji zagrożeń, czy zarządzania w sytuacjach kryzysowych, wymaga zaangażowania wiedzy o charakterze interdyscyplinarnym.
Wiedzy ujmującej problem w odniesieniu do trudnego systemu zależności i związków, funkcjonujących w ramach sporej klasy heterogenicznych wpływów, zarówno czynników naturalnych, jak i kulturowych.
Pojęcie bezpieczeństwa jest tematem rozważań wielu dyscyplin naukowych i filozoficznych, m.in. Prawa, politologii, kryminologii, ekonomii, psychologii, socjologii, a w szczególności nauk o bezpieczeństwie i nauk o obronności.
obecnie mamy zatem do czynienia z ciągłym powiększaniem się znaczenia pojęcia bezpieczeństwa, co sprawia, że nie ma koherentnej, powszechnie szanowanej jego wykładni. Ogrom desygnatów, wielość definicji bezpieczeństwa i trudność w identyfikacji tego obszaru, wymusza konkretyzację i zawężenie analizowanych zagrożeń i sposobów ich neutralizacji.
Bezpieczeństwo to stan, który daje poczucie pewności istnienia i gwarancje jego zachowania oraz szanse na rozwój. Jest to jedna z podstawowych potrzeb człowieka. Odznacza się brakiem ryzyka utraty czegoś dla podmiotu niezwykle cennego – życia, zdrowia, pracy, szacunku, uczuć, dóbr materialnych i niematerialnych.
Jest naczelną potrzebą człowieka i grup społecznych, jest także podstawową potrzebą państw i systemów międzynarodowych; jego brak powoduje niepokój i poczucie zagrożenia. Człowiek, grupa społeczna, państwo, organizacja międzynarodowa starają się oddziaływać na swoje otoczenie zewnętrzne i sferę wewnętrzną,usuwać a przynajmniej oddalać zagrożenia eliminując własny lęk, obawy, niepokój i niepewność.
Zagrożenia mogą być skierowane na zewnątrz i do wewnątrz; jednakowo powinny być skierowane działania w celu ich likwidowania, bądź minimalizowania. W obecnym świecie pojawiły się nowe zagrożenia związane z organizacją i funkcjonowaniem publicznej przestrzeni ludzkiego świata.
Można zaliczyć do nich wszelkie lęki towarzyszące działaniu sfery socjalnej, zagrożenia wynikające z rozwoju cywilizacji technologicznej. Współczesne czasy obfitują w wyraźną ewolucję zagrożeń, wśród których jednymi z najbardziej wstrząsających są ataki terrorystyczne.
Zagrażają one bezpośrednio społeczeństwu wpływając na funkcjonowanie ludzi, państw i instytucji, zwłaszcza gospodarczych i społecznych. W miarę narastania rzeczywistych zagrożeń w niestabilnym świecie można zaobserwować coraz obszerniejszą determinację w poszukiwaniu bezpieczeństwa.
Dotychczasowe klęski, jakie towarzyszyły człowiekowi, miały w pewnym sensie charakter żywiołowy: powodzie, trzęsienia ziemi, wybuchy wulkanów, katastrofy kosmiczne, na które człowiek często nie miał żadnego wpływu.
Współczesne zagrożenia mają zwykle cywilizacyjny charakter. Są one głównie wytworem działalności człowieka.