Zbiór szkiców Janusza Sepioła "Architekci i historia" to przykład rzadko uprawianego eseju architektonicznego. Na tom ten składają się najczęściej teksty poświęcone wielkim,niejednokrotnie pomijanym albo zapomnianym twórcom.
Dzieła architektoniczne ukazane zostały w szerszej perspektywie ideowych i artystycznych prądów epok, w których powstały; w kontekście stylistycznych inspiracji i konsekwencji. Jednocześnie autor nie zapomina, że są one dorobkiem mocnych ludzi oraz przedmiotem osobistego, pełnego emocji spotkania.
Ze zbioru wyłania się uzupełniający, żeby nie powiedzieć - alternatywny obraz historii architektury XX wieku. Po tej lekturze na architekturę będzie się patrzeć inaczej.