Prawo do pomocy społecznej w polskim systemie prawnym (Wolters Kluwer Polska SA)

Tytuł Prawo do pomocy społecznej w polskim systemie prawnym Autor Stanisław Nitecki Język polski Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska SA ISBN 978-83-264-3007-7 seria Monografie Rok wydania 2008 ilość stron 368 Format pdf Spis treści Wykaz skrótów 9
Wprowadzenie 11

Rozdział 1. Pojęcie pomocy społecznej 17

1.1. Geneza pomocy społecznej 17
1.2. Pojęcie pomocy społecznej 29
1.3. Modele i miejsce pomocy społecznej w systemie prawa 36
1.3.1. Modele pomocy społecznej 36
1.3.2. Miejsce pomocy społecznej w systemie prawa 40
1.4. Podstawy prawne pomocy społecznej 50

Rozdział 2. Cele, zasady i wartości pomocy społecznej 58

2.1. Cele pomocy społecznej 58
2.1.1. Zagadnienia wstępne 58
2.1.2. Cel podstawowy pomocy społecznej - umożliwienie osobom i rodzinom życie w warunkach odpowiadających godności człowieka 65
2.1.3. Wspieranie osób i rodzin w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia koniecznych potrzeb 73
2.1.4. Umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenia trudnych sytuacji życiowych, których nie są w stanie pokonać, wykorzystując własne zasoby, możliwości i uprawnienia 76
2.1.5. Doprowadzenie do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin, a także ich integracji ze środowiskiem 80
2.1.6. Zapobieganie sytuacjom powodującym niemożność przezwyciężenia trudnych sytuacji życiowych 82
2.1.7. Przyznawanie świadczenia z pomocy społecznej służące umacnianiu rodziny 84
2.1.8. Podsumowanie 88
2.2. Zasady pomocy społecznej 89
2.2.1. Pojęcie zasady w prawie 89
2.2.2. Zasada indywidualizacji 92
2.2.3. Zasada subsydiarności (pomocniczości) 95
2.2.4. Zasada uwzględniania potrzeb osób i rodzin korzystających z pomocy, jeżeli odpowiadają celom i mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej 102
2.2.5. Zasada współdziałania osób i rodzin korzystających z pomocy społecznej w rozwiązywaniu ich nieprzystępnej sytuacji życiowej 105
2.2.6. Zasada finansowania pomocy społecznej ze środków publicznych 107
2.2.7. Podsumowanie 109
2.3. Wartości aksjologiczne związane z prawem do świadczenia z pomocy społecznej 110
2.3.1. Wprowadzenie 110
2.3.2. Godność 111
2.3.3. Wolność 115
2.3.4. Równość 119
2.3.5. Sprawiedliwość 122
2.3.6. Solidarność 127
2.3.7. Podsumowanie 129

Rozdział 3. Zakres podmiotowy prawa do pomocy społecznej 131

3.1. Podmioty uprawnione do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej 131
3.1.1. Zagadnienia wprowadzające 131
3.1.2. Rodzina jako podmiot świadczenia z pomocy społecznej 134
3.1.3. Osoba fizyczna jako podmiot świadczenia pomocy społecznej 139
3.1.4. Zmarły jako adresat działań pomocy społecznej 148
3.2. Wymogi, jakie muszą spełniać osoby ubiegające się o świadczenia z pomocy społecznej 150
3.2.1. Wprowadzenie 150
3.2.2. Wysokość dochodu jako wymóg przy ubieganiu się o świadczenie z pomocy społecznej 153
3.2.3. Przesłanki uzasadniające przyznanie świadczenia 158
3.2.3.1. Ubóstwo 160
3.2.3.2. Sieroctwo 161
3.2.3.3. Bezdomność 162
3.2.3.4. Potrzeba ochrony macierzyństwa 164
3.2.3.5. Wielodzietność 166
3.2.3.6. Bezrobocie 166
3.2.3.7. Niepełnosprawność 168
3.2.3.8. Długofalowa choroba (ciężka choroba) 169
3.2.3.9. Przemoc w rodzinie 169
3.2.3.10. Potrzeba ochrony ofiar handlu ludźmi 170
3.2.3.11. Bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego 171
3.2.3.12. Brak umiejętności w dostosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawcze 171
3.2.3.13. Trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy 172
3.2.3.14. Alkoholizm lub narkomania 172
3.2.3.15. Trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego 173
3.2.3.16. Klęska żywiołowa lub organiczna 174
3.2.3.17. Zdarzenie losowe i sytuacja kryzysowa 176
3.3. Podsumowanie 177

Rozdział 4. Warianty świadczeń z pomocy społecznej 179

4.1. Pojęcie świadczenia z pomocy społecznej i jego klasyfikacje 179
4.1.1. Zagadnienia wprowadzające 179
4.1.2. Podziały świadczeń z pomocy społecznej 181
4.2. Świadczenia pomocy środowiskowej 190
4.2.1. Świadczenia pieniężne 190
4.2.1.1. Zasiłek stały 190
4.2.1.2. Zasiłek okresowy 191
4.2.1.3. Zasiłek celowy 193
4.2.1.4. Zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie 195
4.2.1.5. Pomoc dla rodzin zastępczych 196
4.2.1.6. Pomoc na usamodzielnienie, a także na kontynuowanie nauki 198
4.2.1.7. Świadczenia pieniężne na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego dla uchodźców 201
4.2.2. Świadczenia niepieniężne 202
4.2.2.1. Praca socjalna 202
4.2.2.2. Pomoc rzeczowa na ekonomiczne usamodzielnienie 204
4.2.2.3. Sprawienie pogrzebu 204
4.2.2.4. Usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania, w tym specjalistyczne usługi opiekuńcze realizowane w miejscu zamieszkania 205
4.2.2.5. Składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne 207
4.3. Świadczenia pomocy instytucjonalnej 208
4.3.1. Domy pomocy społecznej 210
4.3.2. Placówki opiekuńczo-wychowawcze 213
4.3.3. Ośrodki wsparcia 217
4.3.4. Ośrodek interwencji kryzysowej 217
4.4. Świadczenia pomocy społecznej w sytuacjach nadzwyczajnych 218
4.5. Obowiązki związane z przyznanymi świadczeniami 223
4.6. Podsumowanie 225

Rozdział 5. Prawne formy przyznania świadczenia z pomocy społecznej 227

5.1. Wprowadzenie 227
5.2. Pojęcie stosunku administracyjnoprawnego i sytuacji administracyjnoprawnej w pomocy społecznej 228
5.3. Prawne formy przyznania świadczenia z pomocy społecznej 235
5.4. Unormowania procesowe związane z przyznaniem świadczenia z pomocy społecznej 248
5.4.1. Relacje ustaw z zakresu pomocy społecznej i kodeksu nowoczesnania administracyjnego 249
5.4.2. Odmienności procesowe przy przyznawaniu świadczeń z pomocy społecznej w stosunku do ogólnego nowoczesnania administracyjnego 250
5.4.2.1. Zasady ogólne 250
5.4.2.2. Właściwość organu w sprawach pomocy społecznej 256
5.4.2.3. Wszczęcie progresywnania 259
5.4.2.4. Postępowanie dowodowe 261
5.4.2.5. Rozstrzygnięcia i środki odwoławcze 265
5.4.2.6. Weryfikacja decyzji administracyjnej 274
5.4.2.7. Sądowa kontrola decyzji administracyjnych 286
5.5. Podsumowanie 290

Rozdział 6. Organizacja pomocy społecznej 292

6.1. Wprowadzenie 292
6.2. Organy administracji rządowej wykonujące zadania z zakresu pomocy społecznej 294
6.3. Organy samorządu terytorialnego wykonujące zadania z zakresu pomocy społecznej 301
6.3.1. Gmina 302
6.3.2. Powiat 312
6.3.3. Województwo samorządowe 322
6.4. Podmioty niepubliczne wykonujące zadania z zakresu pomocy społecznej 325
6.5. Podsumowanie 332

Zakończenie 335
Bibliografia 341