Gościnność - rozstanie z ideałem (Scholar)

Gościnność jest nie tylko codzienną praktyką, lecz także silną normą, której towarzyszy moralna i społeczna presja. Religijny i kulturowy sens zawarty w powiedzeniu "Gość w dom - Bóg w dom" podkreśla prawa gościa wobec praw domowników.

Tytułowe "rozstanie z ideałem" odnosi się właśnie do takiego wzoru gościnności, opartego na rywalizacji i poświęceniu. Autorka idzie pod prąd klasycznym oczekiwaniom, opowiadając się za obszerniejszą równowagą w relacjach pomiędzy gospodarzami i gośćmi.

Analizuje wielostronność gościnnych interakcji i procesy zmian, badając je w wyjątkowo przeróżnych kontekstach i naświetlając stanowczo znaczenie osób, które oddają innym swoje zasoby i czas, a same pozostają w cieniu.

Jeszcze nie było w literaturze polskiej tak wszechstronnego studium gościnności. Autorka odkrywa nieoczywiste powiązania między gościnnością a wykluczeniem, nierównościami (klasowymi, genderowymi, religijnymi itd.) oraz zmianą i stagnacją społeczną.

W tej erudycyjnej pracy Rancew-Sikora czerpie z wielu pól dyscyplinarnych i podejść badawczych, m.in. Z antropologii społecznej, gender studies, filozofii, różnych działów socjologii, literaturoznawstwa i analizy dyskursu.

Zamiarem autorki jest połączenie interpretacji mikropraktyk gościnności z procesami i wartościami na poziomie makro. Pomocne przy tym okazuje się korzystanie z przeróżnych tworzyw empirycznych: tekstów literackich i sakralnych, codziennych konwersacji, wywiadów socjologicznych, danych zastanych, statystyk.

(...) Książka Doroty Rancew-Sikory odsłania zupełnie świeże wymiary zjawiska gościnności, wskazując jednocześnie na ważne społecznie konsekwencje tych odkryć (...), oferuje świeże i zachęcające do dalszych badań spojrzenie na praktyki i ideał gościnności.

Z recenzji wydawniczej dr hab. Anny Horolets, prof. Ucz. Dorota Rancew-Sikora pracuje w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Gdańskiego, poprzez dziesięć lat była przewodniczącą Sekcji Antropologii Społecznej Polskiego Towarzystwa Socjologicznego.

Jest autorką dwóch książek: Analiza konwersacyjna jako metoda badania rozmów codziennych (2007) i Sens polowania. Współczesne znaczenia tradycyjnych praktyk na przykładzie dyskursu łowieckiego (2009). Publikowała artykuły naukowe m.in.

w takich czasopismach jak Studia Socjologiczne, Przegląd Socjologii Jakościowej, Kultura i Społeczeństwo, Journal of Pragmatics, Discourse Studies i Sociological Research Online. W swoich badaniach łączy perspektywę socjologii jakościowej i antropologii społecznej.

Interesuje się kwestią kształtowania życia codziennego i relacji międzyludzkich poprzez tradycje kulturowe, bada równocześnie szczegółowy przebieg interakcji, jak i znaczenia zawarte w ścierających się dyskursach.

Współpracuje z ośrodkami islandzkimi, szwedzkimi i fińskimi, poszukując alternatywnych sposobów układania relacji pomiędzy ludźmi żyjącymi w łączności z dziką przyrodą. Tematem gościnności zajmowała się przez dziewięć lat.