System zamknięty (SCHOLAR)

Książka opisuje mechanizmy rządzące stanowieniem prawa z perspektywy teorii systemów. Analiza procesu legislacyjnego dowodzi, iż system polityczny w Polsce jest systemem operacyjnie zamkniętym. Nie przyjmuje danych z otoczenia, zatem jego wytwory powstają w wyniku przetwarzania danych pochodzących niemal wyłącznie z wewnętrznego obiegu komunikacyjnego.

Władza wykonawcza i ustawodawcza stanowią ergonomiczną jedność, mimo konstytucyjnego ich rozdzielenia. Dyskurs legislacyjny w Sejmie i Senacie jest zrytualizowany, a parlament służy legitymizowaniu decyzji rządu ("maszynka do głosowania").

Wywód popiera sporo wskaźników empirycznych, w tym pochodzących z bezpośredniej obserwacji prac komisji sejmowych i senackich. Dowodzą one,wykonywany model polityczny jest nieadekwatny do deklarowanych celów.

Rewizji wymagałyby więc te rozwiązania instytucjonalne, które prowadzą do rozbieżności pomiędzy modelem a praktyką. Opracowanie niesie w sobie nie tylko siłę argumentacji teoretycznej, ale także dotyka praktyki polskiego życia politycznego.

Publikacja, która zezwala na Czytelnikowi wgląd do środka zamkniętego systemu, zaspokaja jednocześnie ciekawość, jak i daje szansę zmniejszenia nierównowagi informacyjnej między klasą polityczną a społeczeństwem.

Dlatego książka powinna być lekturą obowiązkową dla politologów, socjologów, prawników,w dodatku dla każdego aktywnego obywatela, który nie chce tkwić w naiwności i pragnie zwiększyć częstotliwość epizodów otwierania się systemu na otoczenie.

A dla klasy politycznej niech książka ta będzie ostrzeżeniem: są tacy, którzy wasze działania potrafią rozłożyć na czynniki pierwsze. Dr hab. Anna Pacześniak dr Agnieszka Dudzińska jest socjologiem, pracuje jako adiunkt w Instytucie Studiów Politycznych PAN.

Jej zainteresowania naukowe dotyczą reprezentacji politycznej, uczestnictwa obywatelskiego, instytucji politycznych oraz metod badawczych w naukach społecznych. Agdudz@isppan.waw.pl