Patyki, badyle - Urszula Zajączkowska

Książka nominowana do Paszportów Polityki 2019 w kategorii literaturaKsiążka nominowana do Nagrody Literackiej Gdynia 2020 w kategorii esej, a także do Nagrody im. Witolda Gombrowicza 2020.Relacja badaczki samotnie podążającej ścieżkami natury.

To pogranicze fizyki Newtona i poetyki, to matematyka i filozofia, a typowo szczera czułość dla żyjących zielonych istot.Czym są ekspresje roślinnego życia? Jak je wyrazić w granicach języka? Jak poruszają się pędy mięty i dyni? Czy wpływa na nie Księżyc? Co robi wiatr koronom drzew? W jaki sposób goją się rany i co powoduje, iż rośliny się deformują? Skąd w nich ten pęd do przeżycia w każdych warunkach.

Kiedy i jak umierają?W ludzkim rozumieniu rośliny są tłem naszego życia. Ozdobą lub pokarmem. Nie myśli się o nich jak o bogatym świecie niezależnych istot, które odznaczają się niezwykłą wrażliwością, zdolnością do przekształcania własnych ciał i które istniały na długo przed tym, zanim pojawił się na ziemi jakikolwiek ssak.Patyki, badyle to spotkanie człowieka z wnętrzem ciał roślin, z ich językiem widocznym w budowie liści, łodygach i korzeniach.

Takiej opowieści jeszcze nie było.Kroi dla nas łodygi, babrze się w ziemi, głaska mech, przeczesuje pobocza i wypatruje chwastów w ruinach. Naukową precyzję poddaje sprawdzianowi literackiego słowa, słowo zaś wysyła na nauki na leśną ściółkę.

Spotkanie nadzwyczaj czułego i intensywnego pisarskiego języka z tak nam niedużo znanym światem patyków i badyli daje piorunujący efekt.Zofia Król, dwutygodnik.comUrszula Zajączkowska przepowiada przeszłość i z wnętrza badyla, i z ruin miasta.

Czyta przyrodę wyczulona nie tylko na zjawiska, ale i na język. A czytanie tej książki przypomina spacer z autorką, na którym udziela się nam jej czułość spojrzenia. I dopiero teraz widać, ile się wokół nas dzieje!Justyna Sobolewska, „Polityka”W galerii znajdują się kadry pochodzące z autorskiej strony na vimeo Urszuli Zajączkowskiej.Zapraszamy do obejrzenia filmów https://vimeo.com/user34053516