Zrozumienie teraźniejszości niemal zawsze leży w dogłębnym poznaniu przeszłości. Wszystkie współczesne problemy polityczne, narodowościowe, społeczne, gospodarcze czy jakiekolwiek inne, mają za każdym razem swoje podłoże w wydarzeniach z przeszłości.
Poznanie ich stanowi klucz do diagnozowania teraźniejszości i może stanowczo pomóc w planowaniu przyszłości. Zagadnienie bezpieczeństwa granic to temat nad wyraz złożony i ważny w kontekście istnienia państwa.
Stanowi on bowiem fundament pokojowej egzystencji każdego kraju. Zachwianie tego bezpieczeństwa skutkuje zawsze częściowym lub całościowym przestawieniem się struktur państwa w kierunku przywrócenia stanu bezpieczeństwa, a co za tym idzie – odbija się niekorzystnie na funkcjonowaniu państwa w wielu kwestiach.
Aspekt bezpieczeństwa granic jest zatem wyraźną składową tak bezpieczeństwa wewnętrznego, jak i zewnętrznego wszelkich państw. Wspomniana złożoność zjawiska sprawia, iż można je rozpatrywać wielopłaszczyznowo.
W polskiej literaturze przedmiotu istnieje niemało opracowań poruszających to zagadnienie, nie wyczerpują one jednak tematu. Warto także pamiętać, że kwestia bezpieczeństwa granic jest zagadnieniem podlegającym ciągłym zmianom, co uzależnione jest od bieżącej sytuacji geopolitycznej.
Można zatem rzec, iż temat ten jest bez przerwy aktualny i wymaga stałego badania. (...) Oddawana do rąk Czytelników publikacja stanowi zbiór studiów poświęconych zagadnieniom bezpieczeństwa granicznego tak w ujęciu historycznym, jak i koncepcyjnym.
Łącząc praktykę z teorią, porusza zagadnienia dotyczące szeroko rozumianej pro problematyki bezpieczeństwa granic. Na tom składa się dziesięć tekstów, które podzielono na dwie części.