Postęp i regres. ekonomiczno-społeczne uwarunkowania ewolucji cywilizacji (Szkoła Główna Handlowa)

zwykle rozwój społeczny definiuje się jako ukierunkowany celowościowo cykl społeczny, w ramach którego następuje istotny wzrost pożądanych dla danego społeczeństwa lub społeczności zmiennych. Ów teleologiczny charakter wspomnianego cyklu może jednak być modyfikowany poprzez pojawiające się nieprzewidywane zmienne.

Stąd rozwój społeczny jest zawsze skutkiem planowych i uporządkowanych działań z jednej strony, a także działań nieplanowanych i trudnych do przewidzenia z drugiej. Kategoria rozwoju niejednokrotnie jest dookreślana w różnorodny sposób, co prowadzi do jej przedmiotowego zawężenia.

Dookreślenie może dopasowywać się z dziedziną, której ów proces społeczny dotyczy: rozwój społeczny, rozwój gospodarczy, rozwój kulturalny, rozwój techniczny itp. Może też obejmować zakres terytorialny: rozwój lokalny, regionalny, przestrzenny, rozwój kraju itp.

Może wreszcie mieć charakter osobowy (osobniczy) związany z poszczególnymi fazami życia człowieka, np. Rozwój dziecka i jego badanie w ramach psychologii rozwojowej. Ukierunkowany ciąg zmian korzystnych dla danej zbiorowości P.

Sztompka określa mianem postępu społecznego, a symetrycznie - ukierunkowany ciąg zmian niekorzystnych dla danej zbiorowości traktuje jako regres społeczny. ( ) Prezentowane opracowanie, co zrozumiałe, nie stawia sobie tak ambitnych i uniwersalnych celów, jakie nakreślił J.

de Condorcet w swym największym dziele: Szkic obrazu postępu ducha ludzkiego przez dzieje. Jest zbiorem tekstów przygotowanych przez doktorantów z przeróżnych polskich uczelni w związku z doroczną konferencją naukową organizowaną w Kolegium Ekonomiczno-Społecznym Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie przez doktorantów i młodych pracowników nauki.

Jej wiodącymi hasłami były postęp, rozwój i regres jako zjawiska, które można współcześnie zaobserwować w zróżnicowanych dziedzinach życia gospodarczego, politycznego, społecznego i kulturowego - poddane wycinkowym analizom.

Zjawiska te nie były przedmiotem systematycznych studiów, a jedynie pretekstem do analiz, które doktoranci i młodzi pracownicy nauki prowadzą we fragmentach swych rozpraw doktorskich czy innych szerszych opracowaniach.