Obraz pamięci i wiedzy. fotograficzne reprodukcje dzieł w archiwach i narracjach historii sztuki

W książce zaprezentowano – rzadko podejmowane w literaturze dotyczącej tak metodologii historii sztuki, jak i historii fotografii – zagadnienie reprodukcji dzieła sztuki i artefaktu. Jest to o tyle zaskakujące, że fotografia zaczęła się od reprodukcji właśnie, od faksymile innych obrazów, które tworzył od 1822 roku Nicéphore Niépce. W tym samym czasie historia sztuki wyemancypowała jako odrębna dyscyplina akademicka i od początku jej przedstawiciele posługiwali się nowym medium, i w procesie badawczym, dydaktycznym, i w publikacjach swoich prac. Fotografia nie była jednak nigdy medium klarownym. Magdalena Wróblewska ukazuje bardzo jej uwikłania w aktualny dyskurs władzy (zwłaszcza w kolonializm) i w reżim wiedzy („obiektywność"). Fotograficzna reprodukcja dzieła ukazana została nie jako proste narzędzie, lecz medium, współtworzące zarówno przedmiot badań, jak i samą dyscyplinę.

Książka Magdaleny Wróblewskiej jest na gruncie polskich badań prekursorskim spojrzeniem na fotografię jako na medium ściśle związane z wczesnym rozwojem historii sztuki jako autonomicznej dyscypliny naukowej; nie medium służebne czy pomocnicze, ale aktywnie współkonstytuujące tę dziedzinę wiedzy. Jest otworzeniem oczu na niezauważane, mimowiedne, lecz, jak się okazuje, tkwiące u samych podstaw naukowego działania czynniki pracy badawczej. Książka ta wnosi bardzo istotny wkład w krytyczną, rewizyjną,na skutek czego potrzebną i ożywczą refleksję nad naszą dyscypliną.
prof. Dr hab. Maria Poprzęcka

Magdalena Wróblewska – historyczka sztuki, pracuje na Wydziale „Artes Liberales" Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 2015–2020 kierowała programami badawczymi w Muzeum Warszawy, gdzie zrealizowała m.in. Nagrodzony „Sybillą" projekt dotyczący migracji. Stypendystka m.in. Kunsthistorisches Institut in Florenz – Max-Planck-Institut, a także Staatliche Museen zu Berlin (2012–2014), The Ruskin – Library, Museum, and Research Centre, Lancaster University (2014), Henry Moore Institute w Leeds (2015). Za doktorat poświęcony fotograficznym reprodukcjom dzieł otrzymała nagrodę Stowarzyszenia Historyków Sztuki (2014). Opublikowała m.in. Książki zdjęcia ruin – ruiny fotografii. 1944–2014 (Warszawa 2014; nagroda w konkursie „Muzeum widzialne" NIMOZ), Practicing Decoloniality in Museums: A Guide with Global Examples (Amsterdam 2021; wraz z C.E. Ariese).