Koszty pracy a konkurencyjność polskiej gospodarki, AZ#273C7106EB/DL-ebwm/pdf (Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej)

Celem monografii jest wykazanie konieczności innego niżeli dotychczas spojrzenia na rolę kosztów pracy w kształtowaniu konkurencyjności polskiej gospodarki i podziału korzyści wynikających ze współpracy międzynarodowej.

Niskie koszty pracy były traktowane jako ważny czynnik wpływający na napływ kapitału zagranicznego, zwłaszcza do branż pracochłonnych. Zwiększały konkurencyjność polskiego eksportu, a także umożliwiły rozwój niedużych i przeciętnych przedsiębiorstw bazujących na niskich płacach i rozciągliwych formach zatrudnienia.

Polityka ta wspierała model konkurencyjności oparty na niskich kosztach pracy. W monografii została podjęta próba wykazania, iż pojawiło się mnóstwo nowych czynników wpływających na koszty pracy w Polsce.

Wśród tych czynników wymienić należy w głównej mierze: zmiany na rynku pracy (struktura demograficzna i niedobory pracowników, podnoszenie płacy drobnej, presja na wzrost wynagrodzeń), zmiany strategii konkurencji na rynku krajowym (konkurencja jakością, a nie niskimi kosztami), a także zmiany na rynku międzynarodowym (ważny jest nie tylko poziom i struktura eksportu, ale także role pełnione w międzynarodowym łańcuchu wartości i w ostatnim okresie wpływ epidemii koronawirusa na postrzeganie międzynarodowego podziału pracy).

Monografia została podzielona na pięć rozdziałów. W pierwszym zaprezentowano ewolucję poglądów na płace i koszty pracy w głównych teoriach ekonomii. Rozdział drugi poświęcony jest przeglądowi literatury na temat międzynarodowej konkurencyjności.

Zaprezentowano m.in. Definicje i determinanty konkurencyjności międzynarodowej. Omówiono także podejmowane próby pomiaru konkurencyjności państw w świetle konwencjonalnych i najnowszych metod korzystających z informacji opartych na wartości dodanej i powiązań w ramach globalnych łańcuchów wartości.

Prezentacja dotychczas przeprowadzonych badań nad związkiem kosztów pracy i międzynarodową konkurencyjnością znajduje się w rozdziale trzecim. Rozdział czwarty poświęcony jest analizie informacji statystycznych dotyczących kosztów pracy i głównych kategorii makroekonomicznych w Polsce na tle pozostałych państw Unii Europejskiej.

Przedstawione zostały przyczyny relatywnie niskiego poziomu kosztów pracy w Polsce, spadającego udziału kosztów zatrudnienia w PKB, a także rozdźwięku pomiędzy tempem wzrostu produktywności pracy i kosztów pracy oraz płac.

Rozdział kończy się pokazaniem wpływu pandemii COVID-19 na rynek pracy w Polsce. W ostatnim, piątym rozdziale przedstawione zostały badania własne nad kosztami pracy z punktu widzenia realizacji celów badawczych pracy.

Do weryfikacji hipotez badawczych wykorzystano analizę zależności między strukturą BIZ i strukturą eksportu. Podjęto próbę określenia rzeczywistej lokalizacji Polski w globalnym łańcuchu wartości. W zakończeniu wyodrębniono pożądane kierunki działań zmierzających do poprawy konkurencyjności polskiej gospodarki.