Geneza i ewolucja wydziału wychowania fizycznego akademii wychowania fizycznego w warszawie (AWF Warszawa)

Generalnym celem opracowania było ukazanie drogi rozwoju jaką prze-szedł Wydział od jego oficjalnego powołania czyli 27 lipca 1949 roku przez dziesięciolecia do 2020 roku. Jest więc Wydział Jubilatem, ukończył 70 lat.

Jako Jubilat będzie pisany w niniejszym opracowaniu dużą literą,,W". Działalność Wydziału staramy się pokazać równolegle z rozwojem nauk o kulturze fizycznej, gdyż te nauki stanowią przedmiot badań pracowników i studentów Wy-działu.

Celem jest więc ukazanie i utrwalenie faktów, wydarzeń, zjawisk, które obrazowały funkcjonowanie Wydziału w jego kolejnych fazach rozwoju. Patrząc na nasz Wydział poprzez pryzmat rozwoju nauk o kulturze fizycznej, demonstrujemy działalność ludzi kierujących Wydziałem oraz ich współpracowników i studentów, którzy utrwalali dorobek i doświadczenia Wydziału.

Podjęliśmy próbę niemalże kronikarskiego opracowania monografii. Przytaczamy ważne fakty i wydarzenia, niekiedy wspomnienia i niedługie biografie osób zasłużonych dla Wydziału. Zamierzeniem naszym było ukazanie podstawowych funkcji akademickich: kształcenia studentów, nauki – prowadzenia badań, aktywności sportowej i kulturalnej studentów, wychowania, przemian strukturalnych i organizacyjnych.

W miarę możliwości staraliśmy się ważne dla Wydziału wydarzenia ilustrować zdjęciami i kopiami dokumentów. Korzystaliśmy także z tworzyw dostarczonych bądź uzyskanych z rozmów, wywiadów z pracownikami Wydziału.

Za wsparcie naszych działań serdecznie dziękujemy wszystkim oso-bom, które zechciały i znalazły czas na pomoc w opracowaniu. Wymieniam w ko-lejności alfabetycznej: dr hab. Jakub Adamczyk prof. AWF, Waldemar Dorcz – konsultacja plastyczna, udostępnienie materiałów archiwalnych, doc.

dr Kajetan Hądzelek, mgr Wiesław Januć, Paulina Kaftanowicz przewodnicząca Wydziałowego Samorządu Studentów, mgr Monika Kowalik, prof. Dr hab. Tadeusz Maszczak, dr hab. Mirosław Mikicin, doc. Dr Sławomir Neuhorn, dr Elżbieta Olszewska, dr hab.

Krzysztof Perkowski prof. AWF, mgr Violetta Perzyńska, prof. Dr hab. Ryszard Przewęda, dr Edyta Sienkiewicz-Dianzenza, mgr Marta Szczypińska, prof. Dr hab. Czesław Urbanik, prof. Dr hab. Andrzej Wit, dr Ryszard Wysoczański, doc.

dr Krzysztof Zuchora. Wydział Wychowania Fizycznego był za każdym razem kojarzony przez środowisko akademickie z całością uczelni. Jej powstanie w 1929 roku pod nazwą Centralnego Instytutu Wychowania Fizycznego było skierowane na kształcenie instruktorów wychowania fizycznego na potrzeby polskiego wojska i nauczycieli wychowania fizycznego do szkolnictwa powszechnego.

Była wyższą szkołą zawodową o dwuletnim kursie kształcenia. Takie były oficjalne cele i zadania CIWF wyrażone poprzez jego twórców. Jednak środowisko warszawskich Bielan widziało Instytut jako placówkę naukową, akademicką, uniwersytecką.

Wyrażał je, m.in. Tytuł artykułu zamieszczonego w,,Przeglądzie Sportowym" (1929) zawiadamiającym o otwarciu Instytutu:,,Uniwersytet Kultury Fizycznej na Bielanach w Warszawie". Uniwersyteckie aspiracje części środowiska warszawskiej uczelni powracały wielokrotnie, a istotnie w okresach wyborczych władz uczelni.

Parokrotnie kandydaci na stanowisko rektora uczelni zapowiadali w swych programach mniej albo bardziej wyraźnie podjęcie działań na rzecz zorganizowania uniwersytetu kultury fizycznej bądź uniwersytetu sportu.

Jednak albo nie udawało im się wy-grać wyborów, albo jeśli się udało, to podczas kadencji urzędujący rektor nie podejmował adekwatnych działań. Funkcjonowanie Centralnego Instytutu Wychowania Fizycznego cechowało nowatorstwo i poszukiwanie najlepszych dróg rozwoju.

Instytut traktowany był całościowo jako uczelnia, a jednostkami organizacyjnymi w jej strukturze były zakłady, a następnie katedry. Okres funkcjonowania CIWF ma liczne opracowania i obfitą dokumentację.

Dlatego w niniejszej monografii tylko sygnalizujemy jego powstanie, aby odnotować fakty historyczne, a także ukazać warunki, które poprzedziły realne powołanie Wydziału Wychowania Fizycznego, ro-zumianego jako jednostka administracyjna uczelni reprezentująca zbliżoną do siebie grupę nauk będących przedmiotem studiów i badań naukowych.

W pełni naukowy charakter Wydziału praktycznie zaczął się kształtować wraz ze wznowieniem zajęć dydaktycznych po zakończeniu II wojny światowej. Był to 1946 rok. Wydział rozwijał się etapowo. Droga prowadziła przez ważne wydarzenia naukowe, społeczne, a także polityczne.

Niektóre okresy rozwoju miały dynamiczny przebieg w obszernym stopniu uwarunkowany ambicjami osób kierujących Wydziałem. Taki także kierunek narracji przyjęliśmy w niniejszej monografii. Uznaliśmy, że w ten sposób stwarzamy obraz Wydziału ilustrujący osiągnięcia organizacyjne i naukowe władz, absolwentów uczelni i obecnych pracowników pozwoli dopasować historię i współczesność uczelni jako szkoły pedagogicznej żywo reagującej na zmiany społeczne w zakresie edukacji zdrowotnej, sportowej i olimpijskiej.

Przy-jęty kierunek narracji i prezentowanie osiągnięć w poszczególnych kadencjach nie do końca był realny do zrealizowania. Istotnie, że np. W pierwszych latach po II wojnie światowej kadencje nie były równe, władze zmieniały się, np.

po roku. Rektor był mianowany na trzy lata, a dziekan na dwa. Dlatego niektóre lata pogrupowano mając na uwadze z reguły charakter Wydziału jako instytucji, w której odbywa się proces kształtowania i dojrzewania nauczycieli i trenerów jako liderów edukacji humanistycznej i przewodników kultury fizycznej w globalnym świecie.