Celem książki jest próba prezentacji „Lalki" jako powieści, w której żyje wskrzeszona pamięć tragedii greckiej, ujawniająca się na wielu poziomach tekstu, choć analogia ta nie jest całościowa (zaprzecza jej m.in.
wielowątkowość czy kompozycja otwarta). Hipoteza badawcza zmierza w kierunku sprawdzenia, czy i na ile tekst „Lalki" pojętej jako całościowy układ, przy zachowaniu prymarnych cech wysokogatunkowych powieści, był oparty na archetypie, tj.
klasycznym wzorze tragedii greckiej. W tym sensie powieść Prusa stanowiłaby więc wariant transformacji – zasady gatunkowe tragedii miały ją uporządkować wedle określonego kodu genologicznego. Tak postrzegany tekst odsyła do teorii „mimetyzmu formalnego" – zabiegu kreacji jednego gatunku literackiego na inny w obrębie jego struktury.