Sam autor tak zawiadamia o tym, czym jest jego książka takimi oto słowami: „Ażeby dać pojęciowy obraz zrodzonych w ostatnich stu latach poglądów religijnych, wypada z reguły podmalować ogólne tło religijne ubiegłego wieku i naszkicować główne prądy; następnie – zastanowić się bliżej nad niektórymi, wręcz znamionującymi minioną epokę, usposobieniami umysłów w stosunku do religii; i na koniec dopiero, wywikławszy się z plątaniny różnorodnych kierunków, zorientować się co do istoty wielkiej kwestii religijnej”. Następnie zaś dokonuje analizy przemian, jakie zachodziły na płaszczyźnie religii i filozofii poczynając od Oświecenia, a kończąc na schyłku wieku XIX. Książka aktualna do dziś.