Zarządzanie działalnością innowacyjną (Placet)

Inspiracją do podjęcia prac nad wydaniem niniejszej książki było uruchomienie w Wyższej Szkole Menedżerskiej w Warszawie specjalności o nazwie „Zarządzanie innowacjami w gospodarce opartej na wiedzy”. Program realizowany był typowo przez autorów tej pracy. W trakcie jego realizacji równocześnie studenci, jak i pracownicy dydaktyczni odczuwali widoczny brak książki, która mogłaby pełnić rolę przewodnika merytorycznego, swoistego kompendium wiedzy. Biorąc to pod uwagę zespół podjął prace nad jej przygotowaniem.

Wiedza o innowacjach, którą przekazujemy w tej publikacji może być adaptowana w wielu dziedzinach działalności menedżerskiej. Treść książki pokazuje w szerszej perspektywie problematykę innowacji we współczesnym przedsiębiorstwie. Dostarczamy menedżerom instrumentów pomagających w wytwarzaniu strategii innowacji. Może też służyć studentom szkół wyższych, a również słuchaczom studiów podyplomowych.

Innowacja jest konsekwencją całego cyklu progresywnego, więc zarządzać należy całym procesem innowacyjnym. Tłem wszystkich rozważań dotyczących zarządzania działalnością progresywną na wszystkich stopniach jest gospodarka oparta na wiedzy. Współczesne zarządzanie działalnością nowoczesną na każdym z wymienionych szczebli będzie rozpatrywane w następujących perspektywach:

• globalizacji;
• wiedzy i nauki jako czynnikach sprawczych wszelkich działań innowacyjnych;
• naturalnej, co oznacza, że wszelkie decyzje o wdrażaniu pomysłów prekursorskich muszą być nakierowane na poszanowanie zasobów przyrody;
• konkurencji – bowiem w takich warunkach ekonomicznych żyjemy.

W niniejszej pracy prezentowane będą z reguły ekonomiczne i społeczne aspekty zarządzania.

Książkę rozpoczynamy (rozdział 1) od rozważania na temat zrębów teorii innowacji. Wyjaśniamy pojęcie, typy i źródła innowacji. W rozdziale zaproponowana pozostała, szersza od dotychczasowych, definicja innowacji. Zawarliśmy tu koncepcję łańcucha wartości innowacji, który stał się nicią przewodnią dalszych rozdziałów oraz sposobu myślenia o całym procesie postępowym.

Rozdział drugi poświęcony jest próbie wyjaśnienia pojęcia – potencjał działalności nowoczesnej. Jest to wysoce skomplikowane i wymaga dalszych prac zarówno teoretycznych, jak i szerszych badań empirycznych.

W następnej kolejności (rozdział trzeci) został zaproponowany megasystem działalności innowacyjnej, w którym widocznie wyrózniony jest system „nauki” i system „innowacji”. Uważamy, iż jest to właściwe podejście do tworzenia struktur organizacyjnych i instytucjonalnych oraz programów ramowych działalności w dziedzinie nauki i innowacji na poziomie globalnym, narodowym i regionalnym. W rozdziale zawarte jest także porównanie podejścia różnych państw do napędu progresywności gospodarki. Zwraca się uwagę na tworzenie na zróżnicowanych szczeblach zarządzania struktur umożliwiających uczestnictwo w procesach innowacyjnych młodych ludzi. Wyróżnia się rolę autorytetów naukowych w wytwarzaniu idei najnowocześniejszych.

Głównym celem zarządzania działalnością nowoczesną na poziomie regionalnym jest takie gospodarowanie zasobami regionu, żeby uzyskać z nich maksymalne efekty, wyrażające się w ostatecznym rachunku w poprawie poziomu i jakości życia mieszkańców. Do celów zarządzania działalnością postępową zaliczyć należy pobudzanie intensywności progresywnej mieszkańców i przedstawicieli władz regionalnych. Przykładem mogą być regionalne postępowe strategie rozwoju – ich tworzenie i realizacja. Tę problematykę gromadzi rozdział czwarty. Poruszony jest w nim problem podejścia do budowy i wdrażania Regionalnego Systemu Innowacji.

Najszerzej potraktowany jest poziom poszczególnych organizacji (rozdział 5), albowiem w nich potężnie przebiegają procesy innowacyjne, prowadzące do powstawania nowych wartości, pod postacią nowych produktów, procesów technologicznych, organizacyjnych, marketingowych, czy też nowych systemów zarządzania. Prezentowane jest podejście i istota marki progresywnej, sposoby jej identyfikacji oraz części zarządzania nią. Są także akcentowane psychologiczne aspekty działalności innowacyjnej.

W rozdziale szóstym zwrócona pozostała uwaga na sposób przygotowania strategii innowacji. Omówiono otoczenie nowoczesne, a także audyt techniczny oraz konieczną bazę informacyjną niezbędną dla sporządzania strategii.

Pragniemy zwrócić uwagę na sprawność działalności nowoczesnej, ponoszone koszty (rozdział 7) związane z tą działalnością – a nade wszystko korzyści, jakie ona przynosi.

W ramach zarządzania działalnością nowoczesną obecna jest także sfera finansowania projektów najnowocześniejszych (rozdział 8). Zasadnicze znaczenie dla dynamiczności nowoczesnej ma współpraca jednostek sfery nauki z praktyką gospodarczą przy formułowaniu i realizacji przedsięwzięć pionierskich.

Nie mógł zostać pominięty problem marketingowego wsparcia procesów prekursorskich, który w dotychczasowej literaturze zajmuje skromne miejsce. Zaakcentowane zostało w książce marketingowe wsparcie jednostek sfery nauki (rozdział 9).

Prezentowany jest także w niniejszej pracy związek pomiędzy działalnością nowoczesną a wizerunkiem marki (rozdział dziesiąty).

Aby działalność nowoczesna mogła się rozwijać i przynosić mocne efekty – muszą nią być zainteresowani zarówno menedżerowie, pracownicy, jak i szeroko pojęta opinia społeczna. Grupy te muszą rozumieć, co to są innowacje i jak przebiegałby rozwój gospodarczy z ich pominięciem. Stąd także w pracy poruszony został problem świadomości innowacyjnej, oraz jej kształtowanie, co doprowadzić może do powstania społeczeństwa progresywnego. Świadomość progresywną traktujemy w niniejszej pracy jako ważne uwarunkowanie udanych procesów najnowocześniejszych (rozdział 11).

Pragniemy też podkreślić,mnóstwo problemów zarządzania działalnością progresywną pozostaje w sferze hipotez, które mamy nadzieję można będzie udowodnić drogą uruchomienia badań nad tą problematyką – jest to zadanie przede wszystkim dla zespołów pracowników naukowych wyższych szkół menedżerskich. Również w gestii tych uczelni znajduje się problematyka kształtowania świadomości innowacyjnej nie tylko pracowników i studentów tych uczelni, ale i upowszechnienia idei pionierskich szerszemu kręgowi odbiorców. Czynić to można poprzez angażowanie się w badania naukowe, publikowanie wyników tych badań, nauczanie studentów i poprzez bliższą współpracę z menedżerami zarządzającymi przedsiębiorstwami.

Wyższe uczelnie muszą prowadzić aktywniejszy dialog z jednostkami życia gospodarczego (z poręczną działalnością) na rzecz zdynamizowania działalności innowacyjnej, żeby budowa gospodarki opartej na wiedzy nie była jedynie hasłem.