Od autora:... Na znaczenie problematyki Złotej Ordy zwróciliśmy uwagę w sposób zupełnie niespodziewany w toku pracy nad zespołowym Projektem Rosyjskiego Funduszu Badań Podstawowych "Geneza kryzysów przyrody i społeczeństwa w Rosji" (1992-1995). Przystępując do realizacji Projektu, uważaliśmy, iż najazd tatarski był inwazją barbarzyńców, którzy potrafili wstrzymać i zahamować na dłużej ewolucję narodów Europy Wschodniej, nie wywierając zresztą na nią gruntownego wpływu. Musieliśmy aczkolwiek przyznać, iż to wyjściowe założenie mijało się nieco z rzeczywistością, w konsekwencji nieplanowanym owocem projektu stała się monografia "Złota Orda" (1998). W związku z tym, iż był to rezultat ważny, ale ze względu na ww. Projekt - wyłącznie pomocniczy, gatunek książki okazał się dość niekonwencjonalny: zawierała ona wyniki bezpośrednich badań, lecz akcenty przesunęły się w niej na problematykę badań przyszłych. W książce tej stwierdzono po raz pierwszy, że Złota Orda to zapomniana cywilizacja. Z tego punktu widzenia Złota Orda dotychczas nie była postrzegana. Kryterium takiej właśnie oceny wypływało z podstawowych założeń historii socjoprzyrodniczej, bazującej na ogólnej teorii systemów i synergetyce, relacjach wzajemnych człowieka i przyrody, systemu i otaczającego go środowiska, części i całości...