(...) żeby zrozumieć funkcjonowanie współczesnych mediów i logikę działania innych aktorów konstytuujących rynek środków masowego przekazu, trzeba sięgnąć do genezy zjawisk medialnych i prześledzić rozwój prasy w ujęciu historycznym, także z uwzględnieniem społecznych aspektów tej historii, zgodnie z założeniami sformułowanymi chociażby w wspaniałej pracy Petera Burke'a i Asa Briggsa Społeczna historia mediów1. Ewolucja poszczególnych rodzajów mediów oraz momenty bezprecedensowe w ich historii, wpływ mediów na kształtowanie się sfery publicznej, rozwój przemysłu medialnego, zmiana i kontynuacja w progresie mediów masowych, technika jako czynnik zmiany w sferze medialnej, wpływ wydarzeń politycznych i wykreowanych pod ich wpływem instytucji państwa i społeczeństwa na komunikowanie się - oto wyłącznie wybrane zagadnienia, problemy i wyzwania badawcze, których podjęcie ułatwi prasoznawcy opisanie i wyjaśnienie faktów, zjawisk i cyklów stwarzających aktualnie sferę komunikowania masowego i wyznaczających reguły jej nieprzerwanego, energicznego rozwoju. Mają wszak rację Daniel C. Hallin i Paolo Mancini, pisząc: "Systemy medialne, w nie mniejszym stopniu często ściśle powiązane z nimi systemy partyjne, zostały ukształtowane poprzez te same konflikty społeczne, a także powstałe pod ich wpływem instytucje i wzorce kulturowe. Nie oznacza to, iż teraźniejszość pozostała kompletnie ukształtowana poprzez przeszłość iż systemy te nie podlegają żadnym zmianom. Istnieje jednak silny związek między wzorcami rozwoju historycznego od początków nowożytności i dzisiejszymi modelami systemów medialnych". Relacje między rozwojem mediów a kontekstem polityczno-społecznym stanowią ważny, znaczny i wciąż atrakcyjny dla nauki obszar badań medioznawczych. Badania te podejmują prasoznawcy, historycy, kulturoznawcy, socjolodzy, politolodzy, językoznawcy z większości największych ośrodków akademickich w Polsce. Wielu z nich zechciało podzielić się wynikami swych eksploracji naukowych z Czytelnikami niniejszej publikacji, ogłaszając w niej swoje szkice i rozprawy. Wyrażamy nadzieję, że niniejsza publikacja stanowić będzie wartościowy składnik popularyzacji wiedzy z tej dziedziny, stając się cenną pozycją bibliograficzną dla studentów, medioznawców, dziennikarzy oraz wszystkich pasjonatów dziejów prasy, poszukujących wiadomości o historii mediów masowych i jej społecznych determinantach. Redaktorzy