Bezpieczeństwo od zarania ludzkości było przedmiotem zainteresowania człowieka, społeczeństwa i organizacji państwowych, w głównej mierze w wymiarze doktrynalnym i funkcjonalnym. Zapewnienie bezpieczeństwa wymagało od państwa powołania i utrzymania wielu instytucji wykonawczych z odpowiednimi kompetencjami.
Ponieważ zagrożenia bezpieczeństwa, niezależnie od ich źródeł, mogą wystąpić aktualnie w każdej sytuacji,miejscu i czasie, koniecznością jest utrzymywanie części tych wyspecjalizowanych instytucji w ciągłej zdolności do reagowania.
Instytucje te w swoich ramach do bezpośrednich działań powołują grupy dyspozycyjne, które są różnie ujmowane i interpretowane w literaturze, lecz ich wspólnym celem jest bezpośrednia, momentalna ochrona i obrona społeczeństwa przed wszelkimi zagrożeniami, niezależnie czy są to grupy militarne, paramilitarne, cywilne czy ochotnicze.
Specyfiką tych grup jest to, iż ich członkami są przede wszystkim osoby uwydatniające się poświęceniem i zaangażowaniem w realizację zadań w sytuacjach skomplikowanych, wymagających odwagi, poświęcenia i dyspozycyjności.
Ze względu na skomplikowane warunki działania wymagają one unikalnych procedur, doboru personelu i sposobów przygotowania. Jednym z bardzo widocznych aspektów tego bezpieczeństwa jest optymalne przygotowanie wszelkich podmiotów do produktywnej realizacji przypisanych im zadań.
Bezpieczeństwo było na dodatek od wieków przedmiotem poznania naukowego, ale dopiero kilka lat temu doczekało się w Polsce wyodrębnienia jako samodzielna dyscyplina naukowa. Wydarzenie to zintensyfikowało badania naukowe związane z wszelkimi aspektami poznania naukowego bezpieczeństwa, w tym zapoczątkowało porządkowanie języka jego opisu, tworzenie unikalnych metodyk poznania, upraszczanie funkcjonowania wszystkich podmiotów bezpieczeństwa i kierowanie nimi.
Owocem tego jest liczący się dorobek naukowy związany jednocześnie z aspektami teoretycznymi, jak i użytecznymi grup dyspozycyjnych. Niniejsza trzytomowa publikacja jest jednocześnie wyrazem samodzielnej aktywności przedstawicieli polskich środowisk naukowych, jak i tej pod auspicjami Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie posiadającej zasadniczy dorobek badawczy, szczególnie w obszarze bezpieczeństwa i porządku publicznego.
Od wielu lat prowadzone są tu badania związane z wieloma aspektami bezpieczeństwa wewnętrznego państwa, a także publikuje się ich wyniki. Właśnie przygotowaniu służb dyspozycyjnych do działań w sytuacjach kryzysowych poświęcony jest niniejszy zbiór opracowań, artykułów i referatów konferencyjnych, zawierający wyniki badań znaczących ośrodków naukowychw Polsce.
Stanowi on ważny głos naukowców w rozwoju nauk o bezpieczeństwie. W niniejszym tomie przedstawione zostały teoretyczne aspekty przygotowania i funkcjonowania grup dyspozycyjnych państwa.