Bezpieczeństwo od zarania ludzkości było przedmiotem zainteresowania człowieka, społeczeństwa i organizacji państwowych, przeważnie w rozmiarze doktrynalnym i funkcjonalnym. Zapewnienie bezpieczeństwa wymagało od państwa powołania i utrzymania wielu instytucji wykonawczych z odpowiednimi kompetencjami.
Ponieważ zagrożenia bezpieczeństwa, niezależnie od ich źródeł, mogą wystąpić obecnie w każdej sytuacji, miejscu i czasie, koniecznością jest utrzymywanie części tych wyspecjalizowanych instytucji w ciągłej zdolności do reagowania.
Instytucje te w swoich ramach do bezpośrednich działań powołują grupy dyspozycyjne, które są różnie ujmowane i interpretowane w literaturze, ale ich wspólnym celem jest bezpośrednia, bezzwłoczna ochrona i obrona społeczeństwa przed wszelkimi zagrożeniami, niezależnie czy są to grupy militarne, paramilitarne, cywilne czy ochotnicze.
Specyfiką tych grup jest to, iż ich członkami są typowo osoby podkreślające się poświęceniem i zaangażowaniem w realizację zadań w sytuacjach trudnych, wymagających odwagi, poświęcenia i dyspozycyjności.
Ze względu na nieprzystępne warunki działania wymagają one niepowtarzalnych procedur, doboru personelu i sposobów przygotowania. Jednym z niezwykle wyraźnych aspektów tego bezpieczeństwa jest trafne przygotowanie wszelkich podmiotów do produktywnej realizacji przypisanych im zadań.
Bezpieczeństwo było też od wieków przedmiotem poznania naukowego, ale dopiero kilka lat temu doczekało się w Polsce wyodrębnienia jako samodzielna dyscyplina naukowa. Wydarzenie to zintensyfikowało badania naukowe związane z wszelkimi aspektami poznania naukowego bezpieczeństwa, w tym zapoczątkowało porządkowanie języka jego opisu, tworzenie specyficznych metodyk poznania, ułatwianie funkcjonowania wszelkich podmiotów bezpieczeństwa i kierowanie nimi.
Owocem tego jest liczący się dorobek naukowy związany zarówno z aspektami teoretycznymi, jak i ergonomicznymi grup dyspozycyjnych. Niniejsza trzytomowa publikacja jest równocześnie wyrazem samodzielnej aktywności przedstawicieli polskich środowisk naukowych, jak i tej pod auspicjami Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie posiadającej znaczący dorobek badawczy, niezwykle w obszarze bezpieczeństwa i porządku publicznego.
Od wielu lat prowadzone są tu badania związane z wieloma aspektami bezpieczeństwa wewnętrznego państwa oraz publikuje się ich wyniki. Właśnie przygotowaniu służb dyspozycyjnych do działań w sytuacjach kryzysowych poświęcony jest niniejszy zbiór opracowań, artykułów i referatów konferencyjnych, zawierający wyniki badań stanowczych ośrodków naukowych w Polsce.
Stanowi on ważny głos naukowców w rozwoju nauk o bezpieczeństwie. W niniejszym tomie przedstawione zostały funkcjonalne aspekty przygotowania grup dyspozycyjnych państwa.