Monografia jest wielostronną charakterystyką środowiska polskich właścicieli niedużych i średnich przedsiębiorstw po dwóch dekadach powrotu rynku i demokracji. Praca omawia wyniki reprezentatywnych dla sektora MŚP badań empirycznych, prowadzonych w ramach Katedry Socjologii Ekonomicznej Kolegium Ekonomiczno-Społecznego SGH, finansowanych poprzez Konfederację Lewiatan.
W finansowaniu badań ma także udział Kolegium Ekonomiczno-Społeczne SGH. Badania kwestionariuszowe były przeprowadzone w okresie od września 2010 do maja 2011, a towarzyszące im badania jakościowe trwały do połowy 2012 roku.
CBOS dołożył starań, aby osiągnąć reprezentatywność tych badań – wyjątkowo trudnych z punktu widzenia realizacji. Przedstawiony w monografii wizerunek przedsiębiorców odbiega od stereotypu zadowolonych z siebie beneficjentów transformacji.
Zwraca uwagę ich solidne przywiązanie do demokracji, pracowitość, stosunkowo wysoka postępowość, wyższy niż oczekiwano poziom kapitału społecznego. Uchwycono niepowtarzalne różnice, dzielące przedsiębiorców o mentalności biznesmenów od przedsiębiorców o mentalności rzemieślników, wśród których wydzielono „spełnionych”, „paternalistów”, „zaradnych” i „sfrustrowanych”.
Juliusz Gardawski