Bogato zdobiony rycerski miecz templariuszy z pochwą (sw-374) (USA)

MODEL ozdobnY

REPLIKA NAWIĄZUJE DO WZORÓW HISTORYCZNYCH

Materiał:

OSTRZA: STAL NIERDZEWNA
POCHWA: TWORZYWO

atrybuty:

Długość kompletna z pochwą: ok 107 cm

Długość miecza: ok 103 cm

Długość ostrza: ok 83 cm

Szerokość ostrza przy rękojeści: ok 3,7 cm

Grubość ostrza: ok 3 mm

Długośc rękojeści: ok 22 cm

Szerokość jelca: ok 20 cm

Wielkość głowicy: 5 x 5 cm

Waga z pochwą: ok 1,5 kg

Waga bez pochwy: ok 1,1 kg

"Zakon Ubogich Rycerzy Świątyni, czyli templariuszy powstał w 1118 roku (lub, jak sądzi część historyków, w 1119 albo dopiero w 1120 roku), kiedy Hugo de Payens, rycerz z Szampanii i jego towarzysze: Godfryd de Saint-Omer, Godfryd d'Eygorande, Nicolas de Neuvic, Jean d'Ussel, Jean de Meymac i Pierre d'Orlean złożyli przed Gormondem de Picquigny, patriarchą Jerozolimy śluby ubóstwa, czystości, posłuszeństwa i walki za wiarę według reguły cysterskiej (św. Bernarda z Clairvaux). Rycerze-zakonnicy zobowiązali się bronić pielgrzymów i bronić szlaki pielgrzymkowe. Od króla Jerozolimy, Baldwina II, otrzymali stojący na wzgórzu świątynnym, przebudowany na kościół, meczet Al-Aksa i wznoszący się w pobliżu pałac, który stał się ich kwaterą. Po 10 latach istnienia w 1128 na synodzie w Troyes któremu przewodzili kardynał legat Mateusz d'Albano i Bernard z Clairvaux, templariusze faktycznie konstytuowali się jako zakon: otrzymali Regułę Zakonną [ich sentencją stało się zdanie Memento Finis (łac. "pamiętaj o końcu")]. Reguła łacińska składała się z siedemdziesięciu dwóch artykułów, które omawiały obowiązki religijne i wojskowe braci, porządek dnia zakonnego, doczesnych własności braci, hierarchii zakonu i posłuszeństwa. W 1147 roku w czasie pontyfikatu Eugeniusza III, który uczestniczył w kapitule generalnej w Paryżu, papież nadał templariuszom godło czerwonego, ośmiokątnego krzyża, symbolu męczeństwa, które noszono na białym habicie. W tym samym czasie regułę łacińską przetłumaczono na język francuski, wprowadzając zmiany reguł, jak np. Rezygnacja głównie nowicjatu.

Nazwa zakonu pochodzi od łacińskiego słowa templum – świątynia, od ich siedziby w pobliżu dawnej świątyni Salomona w Jerozolimie. Pieczęć zakonu pokazujeła dwóch rycerzy dosiadających jednego wierzchowca, i symbolizowała pokorę i ubóstwo.

Struktura zakonu
Na czele Zakonu stał obszerny mistrz, którego, większością głosów, wybierało kolegium złożone z trzynastu elektorów: ośmiu rycerzy, czterech serwientów i jednego kapelana. Wielkim mistrzem mógł zostać wyłącznie brat po ślubach zakonnych.

W sprawach ważnych mistrz podejmował decyzje radząc się kapituły, w której skład wchodzili: seneszal, marszałek, szatny, komandor Królestwa Jerozolimskiego, Komandor Grodu Jeruzalem, komandor Akki, komandor Trypolisu i komandor Antiochii. Zastępcą pokaźnego mistrza był seneszal, odpowiedzialny za zaopatrzenie i gospodarkę zakonu. Nad jego namiotem w obozie powiewała baussant - srebrzysto-biała chorągiew zakonu. Na czele hierarchii wojskowej stał marszałek, który dowodził hufcami w czasie wojny i był odpowiedzialny za dyscyplinę zakonników. W trakcie bitwy marszałek osobiście dzierżył sztandar, najważniejszy znak dla walczących rycerzy.

Komandor Królestwa Jerozolimskiego był skarbnikiem zakonu. Komandor Grodu Jeruzalem odpowiadał za bezpieczeństwo szlaków pielgrzymkowych prowadzących nad Jordan. Komandor Jeruzalem i jego dziesięciu rycerzy miało przywilej strzec relikwii Świętego Krzyża, który stracono w czasie bitwy pod Hattin. Komandorzy, za pomocą własnych marszałków i szatnych - sukienników, zarządzali swymi prowincjami zakonnymi. Podlegali im kasztelani i komandorzy poszczególnych domów zakonnych.

W Europie templariusze posiadali 13 prowincji: Francja, Anglia ze Szkocją i Irlandią, Flandria, Poitou, Akwitania, Owernia, Prowansja, Sycylia, Apulia, Portugalia, Katalonia, Aragonia i Węgry. Na czele każdej stał mistrz. Najważniejszymi prowincjami, które posiadały status równy prowincjom wschodnim, były prowincje hiszpańskie, w których ponadto walczono z niewiernymi. Pozostałe europejskie prowincje, baliwaty i komandorie pełniły funkcje gospodarcze i finansowe. Każdy klasztor miał swoją kapitułę zwykłą, zbierającą się raz w tygodniu, i kapitułę generalną, która służyła jako instancja odwoławcza.

Członkowie Zakonu dzielili się na cztery grupy: braci-rycerzy (fratres milities), braci służebnych - serwientów (fratres servientes armigerii), kapelanów (fratres capellani), oraz służby i rzemieślników (servients famuli et officii). W zakonie mogli w dodatku służyć rycerze na określony czas, po którym wracali do życia świeckiego, i fratres conjugati - bracia żonaci. Rycerze odbywający czasową służbę w zakonie i bracia żonaci nie mogli nosić białych habitów, lecz, podobnie jak serwienci, brązowe lub czarne. Wicemarszałek, chorąży, brat kucharz klasztoru, kowal klasztoru, komandor portu w Akce rekrutowali się spomiędzy braci służebnych.

Historia
W dniu 19 marca 1128 roku templariusze otrzymali pierwsze nadanie z rąk Teresy, królowej Portugalii, która oddała im zamek w Soure nad Mondego strzegący południowej granicy królestwa przed Maurami. Także w tym roku Hugo de Payens założył prowincję angielską ze Starą Świątynią w Holborn jako ośrodkiem, a Gotfryd z Saint-Omer, syn kasztelana z Saint-Omer uzyskał darowizny na rzecz zakonu od Wilhelma Clitona, hr. Flandrii. W kolejnych latach templariusze pozyskali kolejnych hojnych sponsorów i współbraci. 14 lipca 1130 r. Ślub zakonny złożył Rajmund Berengar III, hrabia Barcelony i Prowansji, ofiarowując templariuszom zamek Granena na granicy marchii saraceńskiej, zaś Alfons, król Portugalii obdarzył templariuszy nadaniem puszczy Cera pozostającej w rękach Saracenów; po wyzwoleniu regionu rycerze założyli Coimbrę, Ega i Rodin, które podlegały papieżowi bez pośrednictwa biskupów, a w 1131 w trakcie oblężenia Burgos Alfons I, król Aragonii pozostawił w testamencie templariuszom 1/3 swego królestwa. Jednak po jego śmierci w 1134 roku poddani unieważnili testament dzielący królestwo między zakony rycerskie i przekazali królestwo don Ramirowi, bratu Alfonsa, biskupowi Burgos; w walkach o sukcesję, które wybuchły po unieważnieniu testamentu templariusze nie wzięli udziału. Kolejne nadania uzyskali w 1132 uzyskując zamek Barbara od Armengola, hr. Urgel, a w 1134 twierdzę saraceńską Calatrava zdobytą przez Alfonsa, kr. Kastylii i Aragonii od arcybiskupa Toledo, zaś w kwietniu tego roku hrabia Barcelony Rajmund Berengar IV przyrzekł templariuszom pomoc w obronie Graneny.

24 maja 1136 umarł Hugo de Payens, pierwszy mistrz templariuszy, jego następcą został wybrany Robert de Craon z Andegawenii, który uzyskał od papieży szereg bulli potwierdzających przywileje dla zakonu i stanowiących podstawę ich działalności. 23 marca 1138 r. Papież Innocenty II wydał bullę Omne Datum Optimum będącą podstawą przywilejów templariuszy: wprowadził do zakonu braci kapelanów, wyłączył templariuszy spod władzy kościelnej (poza papieską) i powierzył mistrzowi oraz kapitule pełną odpowiedzialność za władzę w Zakonie, wyłączył spod opłaty dziesięcin, upoważnił do budowy kaplic i kościołów wyłączonych spod jurysdykcji biskupów. Bulla Milites Templi z 1144 r. Nadała templariuszom prawo do kwestowania raz do roku w każdym kościele, nawet w okolicach obłożonych interdyktem; w tymże roku templariusze przyjęli do swojego grona będącego w agonii i obłożonego klątwą Gotfryda z Mandeville, hr. Essex, co umożliwiło jego pochowanie w ziemi poświęconej i stanowiło wyraz ich szczególnego przywileju. W 1145 r. Kolejna bulla Militia Dei powiadomiła biskupów o prawie templariuszy do budowy kaplic, a w 1147 papież Eugeniusz III nadał templariuszom godło czerwonego krzyża na białych habitach (miał być symbolem permanentnej krucjaty zakonu przeciw niewiernym) w trakcie obrad kapituły generalnej zakonu w Paryżu. Wszystkie te przywileje uszczuplające dochody duchowieństwa i wyłączające templariuszy spod jurysdykcji biskupiej spowodowały narastanie niechęci kleru do zakonu.

świeże bractwo wypełniło lukę w wewnętrznej organizacji kolonialnego państwa Franków. Początkowo spełniało tylko rolę policji, patrolując drogi i zwalczając opór ludności miejscowej – muzułmańskiej i chrześcijańskiej. Odciążało w ten sposób szczupłe siły wojskowe królestwa od zajmowania się sprawami bezpieczeństwa wewnętrznego w okupowanym kraju. Dlatego prędko zyskało uznanie, popularność i cieszyło się poparciem króla i możnych. Też duchowieństwo przyjęło z zadowoleniem powstanie rycerskiego bractwa.

Gdy w 1291 roku upadło Królestwo Jerozolimskie, pozbawieni siedziby templariusze przenieśli się na Cypr (1291), a następnie do Francji.

Król francuski Filip IV błyskotliwy który miał obfite długi u templariuszy postanowił uwolnić się od nich. 13 października 1307 (13 w piątek) uwięził członków zakonu we Francji, zarzucając im herezję, świętokradztwo, czary, rozpustę i spiskowanie z Saracenami. Po długotrwałym procesie, trwającym do czerwca 1311 roku, sobór w Vienne zdecydował o kasacie zakonu templariuszy. Jego posiadajątki we Francji zostały skonfiskowane, wielu templariuszy poniosło śmierć na stosie, w tym znaczny mistrz Jakub de Molay i 54 innych dostojników zakonnych. Nie wszędzie jednak likwidacja zakonu przebiegła bezproblemowo. Zbrojny opór stawili templariusze aragońscy i cypryjscy. Templariusze niemieccy zaś stawili się władzom świeckim w pełnym rynsztunku bojowym, dzięki temu uniknęli aresztowania.

Liczebność zakonu w różnorodnych okresach była zróżnicowana, jednak tuż przed upadkiem zakon liczył ok. 4500 ludzi, z czego 1000 to najwyżej postawieni w hierarchii bracia-rycerze, pozostali to bracia służebni, rzemieślnicy i kapelani-duchowni. Z tej liczby 2000 przebywało we Francji, a 2500 poza nią.

Ulegając naciskom króla Francji papież Klemens V zawiesił, (ale nie skasował) zakon w 1312, ostatecznie jednak uniewinnił go z zarzutów o herezję. Po zawieszeniu zakonu templariuszy dobra jego zostały poprzez papieża przekazane joannitom, jednak nie wszystkie udało im się przejąć, część przejęli bowiem lokalni władcy. Templariuszom w Portugalii pozwolono natomiast na utworzenie nowego zakonu - Zakonu Rycerzy Chrystusa - który przejął posiadłości templariuszy. Stworzenie tego zakonu było możliwe dzięki unikatowym stosunkom templariuszy w tym kraju z jego władcami, gdyż już wcześniej zakonnicy składali tam przysięgę na wierność królowi, co ich uzależniało od władzy królewskiej,dzięki czemu cieszyli się licznymi przywilejami i protekcją panujących. Podobnej zależności nie było w innych krajach, gdzie zakon funkcjonował. W Aragonii posiadajątek zakonu został przekazany nowo utworzonemu Zakonowi Rycerzy z Montesy.

Po zawieszeniu zakonu templariuszy, kontynuatorzy ich tradycji mieli ponoć w czasach nowożytnych utworzyć masonerię. Nie ma na to jednak przekonujących dowodów, choć część lóż masońskich przyjęła nazwę Rycerzy Świątyni, a więc "templariuszy". Dodatkowo, niektóre loże masońskie posługują się flagami templariuszy, a w trakcie niektórych spotkań masoni przebierają się za templariuszy.

Wojsko
Początkowo templariusze byli tylko strażnikami szlaków pielgrzymkowych, aby następnie wraz ze swym liczebnym wzrostem stać się jedną z ważniejszych stron militarnych w Outremer. Ten fakt był min. Przyczyną opracowania nowej Reguły w języku francuskim, która szczegółowo omawiała dodatkowo militarne aspekty życia zakonnego. Z bronią w ręku musieli służyć wszyscy bracia i serwienci. Każdy rycerz-zakonnik mógł posiadać trzy wierzchowce, a czwartego dosiadał jego giermek. Zbroja rycerza składała się z hełmu, kolczugi oraz żelaznych nogawic. Templariusz uzbrojony był w miecz, tarczę, kopię, młot turecki i puginał. Serwianci z reguły walczyli pieszo, lecz mogli posiadać jednego konia, i byli uzbrojeni trochę gorzej. Podstawową jednostką taktyczną był hufiec, składający się z rycerzy i ich giermków. U boku templariuszy służyli turkopole - lekka jazda syryjska. Oddziałami templariuszy w czasie marszu, postoju i w boju dowodził marszałek. Reguła zakonna wymagała bezwzględnego podporządkowania się rozkazom marszałka, a każde naruszenie reguły było karane, najsurowiej tchórzostwo i przejście na stronę wroga. Nikt nie mógł opuścić pola walki, jeżeli widoczny był czarno-biały sztandar trzymany przez marszałka, którego broniło dziesięciu rycerzy.

Militarny charakter działalności templariuszy kazał im unosić na Wschodzie obronne fortece, na dodatek na terenie miast, które powierzono im w obronę. Templariusze stanowili garnizon twierdz, zamków i warowni: Gazy, Tortosy, Safad, Safity - Chastel-Blanc, Sydonu, Arsour, Atlit, Natron, Bagras, Askalon, Toron, Beaufort, Ajn Musa, Chastellet, Chastel Rouge, Ahamant, Destroit, La Fève, Maldoim, Merla, Casal des Plaines, La Colée, Darbasak, La Roche de Roussel"1.

"Sztylet (staropolskie tulich, włoskie stiletto) – krótka, biała broń sieczna o prostej, cienkiej, ostro zakończonej trójgraniastej głowni i krótkim, prostym jelcu, przeznaczona do kłucia. Sztylet jest typym noża. Najwcześniejsze formy sztyletu, wykonywane z kamienia, kości lub rogu, znane są z paleolitu. Rozpowszechnił się w okresie przeciętniewiecza i renesansu, kiedy był wykonywany w całości ze stali.

Sztyletów używano także do zabójstw, m.in. Do eliminacji przeciwników politycznych, np. Juliusza Cezara. Na podobieństwie sztyletu robiono także maczety"2.

"Daga, deka – sztylet o długiej (40-60 cm), zwężającej się ku sztychowi głowni. Przede wszystkim użytkowana jako broń dodatkowa (w drugiej ręce) wraz z mieczem, służyła do rozdzierania kolczugi przeciwnika albo zadawania ciosów w miejsca nie osłonięte zbroją. Broni tej wykorzystywano w Europie Zachodniej od wczesnego średniowiecza do XVII wieku, początkowo jako broń piechoty, później także przez jazdę. W Polsce mało popularna"3.

"Mizerykordia (ła. Misericordia) – miłosierdzie, wcześniejsza nazwa puginał – niedługi, wąski sztylet służący do dobijania rannego/konającego przeciwnika (stąd nazwa), o mocnym sztychu i długiej klindze dostosowanej do pchnięcia przeciwnika.

Stanowiła ważną rolę w uzbrojeniu przeciętniewiecznego rycerstwa. Używana przeważnie w okresie późnego średniowiecza, gdy do wykorzystywania weszły zbroje płytowe – dzięki wąskiemu ostrzu umożliwiała zadanie ciosu między płytami pancerza lub choćby jego przebicie. Łączyła stosunkowo niepokaźne wymiary i wysoką skuteczność bojową.

W wiekach XIII – XV mizerykordię noszono obok miecza, zawieszano z prawej strony pasa, od drugiej połowy XIV w. Mocowano na łańcuszku przytwierdzonym do napierśnika zbroi.

Pośród mizerykordii można wskazać dwie grupy broni – noże bojowe o głowni jednosiecznej oraz sztylety z głownią obusieczną.

Jest to także komponent kulturowy i klasyczny wielu narodów (gruziński kindżał, hiszpańska navaja lub japońskie tant).

Mizerykordia charakteryzowała się ponadto motywami zdobniczymi, co według niektórych historyków odróżnia ją od puginału, ale nie zachował się żaden egzemplarz potwierdzający tę hipotezę"4.

1-http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Templariusze&oldid=15452916

2-Sztylet [online]. Wikipedia: wolna encyklopedia, 2009-10-6 18:30Z [dostęp: 2009-10-11 14:17Z]. Dostępny w Internecie: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sztylet&oldid=18734972

3-Daga [online]. Wikipedia: wolna encyklopedia, 2009-05-24 20:06Z [dostęp: 2009-10-11 14:18Z]. Dostępny w Internecie: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Daga&oldid=17176158

4-Mizerykordia [online]. Wikipedia: wolna encyklopedia, 2009-09-18 07:43Z [dostęp: 2009-10-11 14:20Z]. Przystępny w Internecie: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mizerykordia&oldid=18518973