David H. Barlow, Emily L. Bilek, Jamie A. Sherman, Ehrenreich-May Jill, Sarah M. Kennedy Dzieci, przeżywając silne emocje takie jak strach, lęk, smutek czy złość, mogą doświadczać dystresu, niepokoju, dyskomfortu. Choć nie zawsze werbalizują skomplikowane doznania, to ich zachowanie i emocjonalna ekspresja komunikują, iż trudno im znieść własne przeżycia emocjonalne. Żeby uniknąć nieprzyjemnych zaznać, podejmują działania nastawione na ich stłumienie, ucieczkę od nich lub odwrócenie od nich uwagi. Zachowania te z czasem są wzmacniane negatywnie, ponieważ zawsze, gdy uda się uniknąć przeżywania przytłaczających emocji i powodującej je sytuacji, dyskomfort znika. Niestety wykorzystywanie strategii opartej na unikaniu na dłuższą metę nie pozwala nauczyć się efektywniejszych i bardziej pomocnych sposobów radzenia sobie z intensywnymi emocjami. Program terapeutyczny opisany w niniejszym poradniku jest dedykowany dla osób w wieku 7-13 lat dotkniętych zaburzeniami emocjonalnymi (m.in. Zaburzenie lękowe uogólnione, fobia społeczna, zaburzenie paniczne, fobie swoiste, agorafobia, zaburzenia depresyjne). Pomaga dzieciom zrozumieć odczuwane emocje i działania podejmowane w reakcji na nie. Zmierza do zmiany nawyków związanych z regulacją emocji,zmniejszyć intensywność i częstotliwość narzucających się, przytłaczających uczuć. Uczy, iż emocje - choćby te skomplikowane i niewygodne - pełnią ważną funkcję, dlatego tak pokaźna jest ich akceptacja, pozwalająca zapanować nad odruchową reakcją, żeby reagować wydajniej. Kształtowane w jego ramach umiejętności bazują na strategiach i zasadach zaczerpniętych z terapii poznawczo-behawioralnej, terapii behawioralnej oraz terapii opartych na uważności i akceptacji. Niniejszy poradnik - stanowiący uzupełnienie podręcznika terapeuty - służy do powtarzania i utrwalania wiadomości zdobytych podczas sesji. Mieści wszystkie materiały potrzebne do wykonywania zadań zaleconych przez terapeutę. Jest źródłem rzetelnej wiedzy dla dzieci i ich rodziców, wspierając ich działania między sesjami. Prezentowany program terapeutyczny wpisuje się w podejście transdiagnostyczne w terapii zaburzeń emocjonalnych - lękowych i nastroju (depresyjnych). Wytworzono go z myślą o efektywnej pracy z młodymi osobami wykazującymi objawy kilku zaburzeń, objawy podprogowe lub mieszane. Jego modułowa struktura pozwala na terapeucie realizację całego procesu terapeutycznego bądź zmienionie go w taki sposób, żeby jak najlepiej przypasować interwencję do odbiorcy. Poszczególne techniki są nakierowane na podstawowe problemy leżące u podstaw zaburzeń emocjonalnych. Cele programu terapeutycznego obejmują: • ulepszone zrozumienie własnych przeżyć emocjonalnych; • dopuszczanie do siebie emocji i ich akceptowanie; • podważanie automatycznych myśli i rozwijanie sprężystego myślenia; • wyeliminowanie emocjonalnego reagowania; • oswojenie się z doznaniami fizycznymi wpływającymi na sposób przeżywania emocji; • zwalczenie negatywnych, unikowych reakcji; • reagowanie na emocje w konstruktywny sposób.